Voor vijf weken een uur lang huid-op-huidcontact tussen een moeder en haar pasgeboren baby heeft invloed op zowel de moeder als de baby. De moeder is minder moe en angstig, en geeft langer borstvoeding. De baby huilt minder en slaapt beter. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc.1 Maar het huidcontact beïnvloedt ook de darmbacteriën van de baby. Hoe zit dat?
Aan het onderzoek deden 116 moeders en hun baby mee. De ene helft van de moeders kreeg de opdracht om de eerste vijf weken na de geboorte de baby elke dag een uur lang met alleen een luier om op hun blote borst te leggen. De andere moeders kregen geen instructie. Zij gaven de gebruikelijke zorg en vormden de controlegroep. De onderzoekers namen op week 2, 5 en 52 een monster van de ontlasting van de baby af. Wat bleek? De bacteriën in de ontlasting van de baby’s met huidcontact verschilden van die in de controlegroep.
In je darmen huizen miljarden bacteriën, die samen met virussen, gisten en schimmels je microbioom vormen.2 Ze doen enorm goed werk. Het microbioom helpt je darmwand gezond te houden. De bacteriën breken onverteerbare stukjes vezels af om daar energie uit te halen. Daarbij komen allerlei nuttige stoffen vrij.
Ook traint het microbioom je afweersysteem. Een gezond en divers microbioom verkleint de kans op chronische ontstekingen, allergische reacties en auto-immuunziektes. Het microbioom communiceert ook met je brein.
De bacteriën in je darmen hebben daarom invloed op je gedrag, ziekte en stemming, doordat ze signalen naar het zenuwstelsel sturen. En dat contact werkt twee richtingen op. Zo hebben stresshormonen, zoals cortisol, ook effect op de samenstelling van het microbioom.
Bij pasgeboren baby’s zijn de darmen nog vrijwel steriel (er zitten nog geen micro-organismen in), maar dat verandert snel.1 Het microbioom ontwikkelt zich in de eerste levensmaanden onder andere via borstvoeding en contact met familie en huisdieren. Rond de leeftijd van drie jaar is het microbioom van een kind vergelijkbaar met dat van een volwassene.
In het onderzoek van het Radboudumc werd gekeken welke bacteriën aanwezig waren in de darmen, welke stoffen ze produceren en hoe veranderlijk de samenstelling van bacteriën was in de loop van de tijd. Ook werd onderzocht hoe volwassen het microbioom was, vergeleken met de leeftijd van de zuigeling.1
Uit die analyses bleek dat het microbioom van de baby’s die intensief huidcontact hadden met hun moeders minder uitgesproken was veranderd vergeleken met dat van de andere baby’s.1 De samenstelling van het microbioom bleek stabieler in deze eerste groep.
Ook bleek de ontwikkeling naar een volwassen microbioom iets langer te duren dan bij baby’s in de controlegroep. Om de werking van dit proces en de betekenis ervan op de lange termijn goed te begrijpen, is er meer onderzoek nodig.
Voor nu is in elk geval al duidelijk dat huidcontact een stressverminderend effect heeft. En stress kan immers de samenstelling van het microbioom veranderen. Daarnaast vermoeden de onderzoekers dat een baby door huid-op-huidcontact ook meer bacteriën van de moederhuid binnenkrijgt die het microbioom beïnvloeden.
Bronnen:
1 Henrik Andreas Eckermann, Jennifer Meijer, Kelly Cooijmans, Leo Lahti & Carolina de Weerth (2024) Daily skin-to-skin contact alters microbiota development in healthy full-term infants, Gut Microbes, 16:1, 2295403
2 https://www.mlds.nl/spijsvertering/microbioom