12-01-2023

De helende krachten van kurkuma

Kurkuma: geliefd als smaakstof in Aziatische gerechten. De typische felle geelachtige kleur maakt het kruid daarnaast bekend als kleurstof. Bovendien is dit ‘heilige poeder’ tegenwoordig steeds populairder als supplement, vanwege een verscheidenheid aan gezondheidsvoordelen. Maar hoe ziet de helende werking van kurkuma eruit? En zijn er ook bijwerkingen?

Gewonnen uit de wortelstok van de curcuma longa, wordt kurkuma ook wel Indiase geelwortel, koenier, koenjit, kunyit of tameriek genoemd. De plant groeit in India en Zuidoost-Azië. De werkzame stof van kurkuma heet curcumine en beschikt over antioxiderende en ontstekingsremmende krachten. In de Ayurveda wordt kurkuma al lang gebruikt als medicijn. Ayurveda is een geneeskunst die duizenden jaren oud is; het is het gezondheidssysteem van de oud-Indiase vedische beschaving en wordt beschouwd als het oudste gezondheidssysteem ter wereld. Volgens Ayurveda is kurkuma goed voor de spijsvertering, heeft het positieve effecten op het bloed en plasma in ons vatenstelsel en helpt het bij gewrichtspijn.[1] Eerder onderzoek suggereert daarnaast dat curcumine ontgiftend, krampstillend, cholesterolverlagend en wondgenezend werkt.[2]

Zwitserse onderzoekers voerden onlangs een meta-analyse uit om zo de effecten van voedingsstoffen bij patiënten met artrose in verschillende onderzoeken met elkaar te vergelijken.[3] Artrose is een vorm van reuma, een gewrichtsaandoening waarbij voedingstoffen niet alleen een rol kunnen spelen in het ontstaan ervan, maar ook in de ontwikkeling. De onderzoekers raadpleegden onder andere PubMed en bekeken de effecten van verschillende voedingsstoffen op pijn, stijfheid en ontstekingen in patiënten met knieartrose. Kurkuma en gember bleken een positieve impact te hebben op de genoemde klinische symptomen van artrose. Dit effect was significant effectief vergeleken met placebo. Bij de andere supplementen, vitamine E en D en omega 3, bleef dit effect uit.

In een ander Zwitsers onderzoek werd de ontstekingsremmende waarde van kurkuma bekeken in de behandeling van patiënten met chronische nierziekte.[4] Een groep van 24 patiënten met chronische nierziekte kreeg gedurende zes maanden twee keer per dag een tablet van 500 mg curcumine. Curcumine liet een ontstekingsremmend effect zien: het verlaagde de hoeveelheid plasmacytokinen. Positief was ook dat het supplement geen bijwerkingen met zich meebracht.

Ook de publieke omroep heeft zich recent beziggehouden met de geneeskrachtige werking van kurkuma. Het consumentenprogramma Radar van AVROTROS ging in gesprek met dokter Jeanne de Vries.[5] Zij is voedingswetenschapper aan de Universiteit van Wageningen en beaamt de kracht van kurkuma bij het tegengaan van ontstekingsprocessen. De Vries beschrijft daarnaast dat de werking van bepaalde medicatie door kurkuma wordt tegengegaan. Dit zou gezien zijn bij antibiotica, antidepressiva, cardiovasculaire medicatie, en ook bij kankermedicatie en chemotherapie. Dit komt door de veranderingen die curcumine kan geven in de opname en uitscheiding van medicijnen. Kurkuma zou volgens sommige onderzoeken niet zozeer hulp te bieden bij het actief bestrijden van ziekten en ontstekingen, maar vooral ondersteunend zijn en als preventiemiddel werken.

We mogen dus stellen dat kurkuma als supplement antioxiderende en ontstekingsremmende krachten bezit, specifiek in de behandeling van patiënten met knieartrose en chronische nierziekte. Het combineren van kurkumasupplementen met andere specifieke medicatie wordt hierbij afgeraden. Gebruik het supplement daarnaast liever niet voor actieve ziektebestrijding, maar eerder als (felgekleurde) bijdrage aan een gezonde levensstijl.

Bronnen:
1 https://www.ayurveda.nl/geelwortel.html
2 https://www.sohf.nl/blog/wat-zijn-de-bijwerkingen-van-kurkuma
3 PMID: 35458170, DOI: 10.3390/nu14081607
4 PMID: 35011106, DOI: 10.3390/nu14010231
5 https://radar.avrotros.nl/hulp-tips/hulpartikelen/item/kurkuma-gezondheidsbooster-of-niet/

Uit dezelfde categorie

Manuka Honing

Manuka-honing is een geweldige wondgenezer. Onderzoek wijst zelfs uit dat ze een dodelijke bacteriële longinfectie kan bestrijden die resistent is voor krachtige antibiotica. De antimicrobiële eigenschappen zorgen ervoor dat bacteriën die immuun zijn geworden voor...

Vitamine D; Essentieel voor een lang leven

Vitamine D, de ‘zonnevitamine’, zou wel eens de belangrijkste voedingsstof kunnen zijn voor een lang leven. Mensen met een lage vitamine Dspiegel hebben 25 procent meer kans om voortijdig te overlijden aan hartaandoeningen, kanker of ademhalingscomplicaties, zeggen...

Flemming Lehrmann over lichtvoedsel

De Deense arts Fleming Lehrmann moest derig jaar geduld hebben voor hij in Nederland zijn droom realiseerde: natuurarts worden en mensen begeleiden. Dit artikel is opgesteld als PDF formaat. Klik rechts onderin op het vierkantie ''fullscreen'' om hem paginagroot te...

Een fabeltje over het ontbijt

Als je gezond wilt blijven en wilt afvallen, moet je ontbijten als een koning, lunchen als een prins en dineren als een bedelaar. Met andere woorden, eet de meeste calorieën aan het begin van de dag en niet aan het einde. Dat is wat altijd werd gezegd, maar het is een...

Intermitterend vasten en diabetes 2

Diabetes 2 kan worden teruggedraaid met intermitterend vasten, zelfs als je de aandoening al tien jaar of langer hebt. Wetenschappers dachten dat diabetes alleen in een vroeg stadium omkeerbaar was, maar nieuw onderzoek heeft aangetoond dat dit tot elf jaar na het...

Het laatste nieuws

Kunstmatige lever verhoogt overlevingskansen

Wetenschappers van de Universiteit van Zhejiang in China hebben een kunstlever ontwikkeld. Deze kunstlever biedt perspectief voor leverpatiënten waarvan de lever gedeeltelijk verwijderd is. Een diverse populatie patiënten met leveraandoeningen komt in aanmerking voor...

Leah Hazard over de baarmoeder

Onlangs plaatste het NRC Handelsblad een interview met Leah Hazard, een verloskundige en auteur uit Schotland. [1] Hazard besloot, na de traumatische bevalling van haar eerste dochter, verloskundige te worden en de zorg voor vrouwen te verbeteren. In haar boek...

Nieuwe herstelmogelijkheden na hersenbloeding

Onderzoekers verbonden aan het universitair ziekenhuis in Madrid hebben een nieuwe toepassing van extracellulaire blaasjes ontdekt. Injecties met extracellulaire blaasjes zouden patiënten die herstellen van een hersenbloeding kunnen helpen. [1] Extracellulaire blaasje...

Groen, gezondheid en participatie

ZonMw, het samenwerkingsverband tussen ZorgOnderzoek Nederland (Zon) en Medische wetenschappen (Mw), is een financieringsorganisatie van onderzoek en innovatie in de gezondheidszorg. Onlangs plaatsten zij een artikel over groenparticipatie en welzijn. [1] Om de...

Leefstijlgeneeskunde in curatieve zorg

In het bericht is Dirkjan van Schaardenburg aan het woord, hij is reumatoloog en behandelt mensen met reuma en mensen met artrose. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 aandoeningen van je bewegingsapparaat, bestaande uit je botten, spieren, gewrichten en pezen.