Sinds 3 april dit jaar (2023) is het in Nederland mogelijk je te vaccineren tegen de door muggen verspreide knokkelkoorts. Het TEK-003 ofwel Qdenga vaccin is ontwikkeld door het Japanse Tekada, een biofarmaceutisch bedrijf. [1]
In 2019 plaatste de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) knokkelkoorts – ook wel bekend als het Dengue-virus – op de top tien globale bedreigingen voor de wereldgezondheid. In datzelfde jaar begon het Japanse biofarmaceutisch bedrijf met het eerste deel van de laatste fase klinische testen voor het vaccin. Ook het Europese milieuagentschap (EEA) volgt de ontwikkeling en verspreiding van het virus. Dit omdat één van de hoofdzakelijke verspreiders van het Dengue-virus, de Aziatische Tijgermug, oprukt naar Europa. Is het daarom raadzaam je te vaccineren tegen het Dengue-virus?
Wat is het Dengue-virus?
Het Dengue-virus wordt verspreid door twee type muggen. De Aziatische Tijgermug ‘Aedes Albopictus’ komt net als zijn neefje ‘Aedes Aegypti’, ofwel de Gelekoortsmug, voor in tropische en subtropische gebieden. Ze komen voor in delen van Zuid- en Centraal-Amerika, de nabijgelegen Cariben en Zuidoost- Azië. Daarnaast worden de muggen vaak aangetroffen in landelijke en stedelijke gebieden met een hoge bevolkingsdichtheid. Het Dengue-virus bestaat uit vier verschillen varianten, ook wel serotypen genoemd. Beide soorten muggen kunnen deze vier serotypen bevatten.
Na een muggenbeet geldt een incubatietijd van vier tot zeven dagen. De meeste mensen (40 tot 80% van de gevallen) die besmet raken met het Dengue-virus tonen milde klachten. Er kan spier- en gewrichtspijn optreden, vandaar de benaming ‘knokkelkoorts’. Bij ernstig klachten kunnen er interne bloedingen ontstaan, en deze kunnen fataal zijn. Als je eenmaal besmet bent geraakt met een van de serotypen, ben je de rest van je leven immuun voor dat specifieke serotype. Desalniettemin is de kans groot dat je bij een tweede beet besmet raakt met een ander serotype. Zo’n tweede besmetting kan in veel gevallen fataal zijn.
Moet ik me vaccineren?
Hoewel de Aziatische Tijgermug steeds meer wordt gezien in Europa, zijn er historisch gezien weinig gevallen van besmettingen met fatale gevolgen bekend. De Gelekoortsmug, die voornamelijk in delen van Zuid- en Centraal-Amerika voorkomt, wordt vaker geassocieerd met het Dengue-virus. In Nederland is de kans op besmetting klein, en vaccinatie lijkt dus overbodig. Factoren als klimaatverandering, globalisatie, de evolutie van het virus en de verspreiders ervan zouden daar verandering in kunnen brengen. Reizigers in tropische en subtropische gebieden worden geadviseerd professioneel advies te zoeken voor vaccinatiemogelijkheden.
Bronnen:
1 https://www.takeda.com/nl-nl/nieuws/Persberichten/2023/eerste-vaccin-tegen-dengue-in-nederland/
2 PMID: 31693803, DOI: 10.1056/NEJMoa1903869
3 https://lci.rivm.nl/richtlijnen/dengue
4 https://db.cbg-meb.nl/ords/f?p=111:3::ATC:::P0_DOMAIN,P0_LANG,P3_RVG1:H,NL,131053