23-06-2022

Sociaal isolement verandert de structuur van onze hersenen

Het menselijk brein gedijt bij sociale interactie. Studies hebben aangetoond dat deel uitmaken van een groep leidt tot een grotere tevredenheid met het leven.

Helaas zijn veel mensen eenzaam of leven sociaal geïsoleerd. En als het menselijk brein echt sociale interactie nodig heeft, beïnvloedt dat dan het brein? Deze vraag is het uitgangspunt van een Chinees-Engelse studie die recent is gepubliceerd in het tijdschrift Neurology.

De onderzoekers analyseerden de gegevens van bijna 500.000 mensen uit de UK Biobank, met een gemiddelde leeftijd van 57 jaar. Mensen werden geclassificeerd als sociaal geïsoleerd als ze alleen woonden, minder dan één keer in de maand sociaal contact hadden en minder dan wekelijks deelnamen aan sociale activiteiten.

De studie omvatte ook neuroimaging (MRI)-gegevens van ongeveer 32.000 mensen. De uitkomsten toonden aan dat sociaal geïsoleerde mensen een slechtere cognitie hadden, inclusief geheugen en reactietijd, en een lager volume van grijze stof in veel delen van de hersenen. Hersenen bestaan uit de zogenaamde witte en grijze stof. De grijze stof bestaat voor het grootste deel uit zenuwcellen en is de plek waar veel informatie wordt verwerkt.

De grijze stof was met name minder in de temporaalkwab (waar geluiden worden verwerkt en die helpt bij het organiseren van het geheugen), de frontale kwab (die betrokken is bij aandacht, planning en complexe cognitieve taken) en de hippocampus, een gebied dat betrokken is bij leren en geheugen en dat meestal vroeg in de ziekte van Alzheimer wordt verstoord.

De onderzoekers ontdekten ook een verband tussen de lagere grijze stofvolumes en specifieke genetische processen die betrokken zijn bij de ziekte van Alzheimer.

De onderzoekers keken ook naar de gegevens van de deelnemers van 12 jaar later. Hieruit bleek dat degenen die sociaal geïsoleerd waren, maar niet eenzaam, een 26 procent verhoogd risico op dementie hadden.

De studie laat volgens de onderzoekers zien dat het aanpakken van sociaal isolement kan helpen, zeker op oudere leeftijd. Gezondheidsorganisaties zouden meer kunnen doen om te controleren wie geïsoleerd is en sociale activiteiten organiseren om hen te helpen.

Mensen zijn sociale dieren en beleven, ongeacht leeftijd, plezier aan contact met anderen. En zoals blijkt, is dat ook cruciaal voor de gezondheid van ons brein.

Bron: Neurology. 2022 Jun 8;10.1212/WNL.0000000000200583. 

Uit dezelfde categorie

Tegenslagen veranderen de hersenen

Het meemaken van tegenslagen verandert blijvend het functioneren van de hersenen. Dit blijkt uit onderzoek van het Radboudumc. Tijdens het onderzoek werd zelfs een mogelijk voorspellende waarde ontdekt voor het ontwikkelen van psychiatrische aandoeningen....

Mindfulness training onderzocht

Een nieuwe studie van de Universiteit van Cambridge in het Verenigd Koninkrijk heeft de effectiviteit van op mindfulness gebaseerde interventies voor de behandeling van mensen die lijden aan psychische problemen onderzocht.1 Het aanbod aan interventies om...

Leefstijl in de psychiatrie

Onlangs plaatste www.gzpsychologie.nl een artikel waarin psychiater en mindfulness trainer Mischa Selis vertelde over haar zienswijze.1 Zij pleit voor meer aandacht voor leefstijl en somatiek in de psychiatrie, waarbij somatiek de medische discipline is rondom het...

Ga zingen na een beroerte

Ken je iemand die een beroerte heeft gehad, raad diegene dan aan te gaan zingen: dat zal helpen bij het herstel. Zingen helpt bij beroertepatiënten tegen afasie: de aantasting van het spraak- en schrijfvermogen en van het begrijpen van wat er wordt gezegd. Een...

Het laatste nieuws

Gunstige effecten van microdosing

Ooit gehoord van microdosing? Misschien heb je het weleens uitgeprobeerd. Microdosing bestaat uit het innemen van een lage dosis (ofwel microdosering) LSD of psychedelische paddenstoelen (paddo’s). Naast de belangstelling voor psychedelica binnen de medische...

Universele gezondheidsvoordelen van hobby’s

Wanneer je actief wilt werken aan je welzijn en mentale gezondheid, is het een goed idee om te beginnen aan een hobby. In een recent gepubliceerd onderzoek van University College London worden hobby’s in verband gebracht met minder depressieve klachten en een groter geluksgevoel.

Glyfosaat en metabool syndroom

Wetenschappers van de universiteit van Berkeley in California onderzochten de effecten van langdurige blootstelling aan glyfosaat en aminomethylfosfonzuur (het afbraakproduct van glyfosaat) tijdens de kindertijd. Ze bestudeerden met name kinderen met leverontstekingen en jongvolwassenen met het metabool syndroom.

Psychisch verzuim onder jongeren neemt toe

Steeds meer jonge werknemers ervaren burn-outklachten. Ook de ernst van de klachten kent een stijgende lijn. Bovendien nam het aandeel verzuim door werkgerelateerde psychische klachten het afgelopen jaar toe. Dit blijkt uit onderzoek uitgevoerd door TNO, op verzoek van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.