Dertig tot vijftig procent van de coronapatiënten heeft volgens Brits onderzoek (1) last van geur-, en smaakverlies, maar dat er ook mensen zijn van wie de smaak overduidelijk veranderd is, is nog niet zo lang bekend. Dit reuk- en smaakverlies ontstaat doordat het coronavirus effect heeft op het centrale zenuwstelsel. Dit is ook bekend van andere virussen. Onderzoek van Wageningen University & Research en Reuk- en smaakcentrum® laat zien dat het herstel van reuk en smaak langzaam verloopt en enkele weken kan duren (2).
Smaakbeleving
Hoe je eten smaakt, wordt bepaald door verschillende factoren: reuk, smaak, textuur, temperatuur, scherpte/pittigheid en uiterlijk. Als reuk en smaak wegvallen, kan dit de ervaring van eten verstoren. Door meer aandacht te geven aan de andere factoren kan een positieve beleving van voeding gestimuleerd worden.
Smaakverandering kan ook een (tijdelijk) gevolg zijn. Iemand die altijd hartige tanden had, kan ineens likkebaardend langs de schappen met zoetwaren lopen en spontaan bij de banketbakker binnen springen, terwijl toetjes voorheen niet aan hem of haar besteed waren.
Voedingstekort
Als het reuk– en smaakverlies bij patiënten langer aanhoudt, kan dat leiden tot minder trek en dus ook verminderde voedselinname met geleidelijk gewichtsverlies en kans op (partiële) ondervoeding. Omdat het zo langzaam gaat, is dit een grote risicofactor op vertraagd herstel na Covid. Dit vergt goede oplettendheid van de patiënt zelf en de omgeving. Mocht je dit opmerken in je eigen omgeving, trek aan de bel bij de huisarts of POH voor een verwijzing naar de diëtist. Specifiek advies om de voedingsinname te stimuleren en het plezier in eten terug te brengen, is dan van essentieel belang.
Geen andere symptomen
Koorts, hoesten en kortademigheid zijn de belangrijkste symptomen van Covid-19, volgens artsen hebben sommige besmette mensen deze symptomen niet en zijn wel hun reuk en smaak kwijt. The New York Times schreef over een moeder die de poepluier van haar baby niet meer rook. Of koks die ineens niet meer de smaak van knoflook konden proeven. Andere mensen zouden zoete geuren niet meer kunnen ruiken, of de penetrante lucht van de kattenbak. Deze mensen bleken bij testen wel degelijk stille dragers van het Covid 19-virus en kunnen zo dus nietsvermoedend veel anderen besmetten. Dit kan ook het geval zijn bij partners en andere gezinsleden. Sociale isolatie is dan verplicht.
Plotseling
Blijf alert op plotsklaps reukverlies. Dit kan een indicatie zijn dat je mogelijk besmet bent met het coronavirus. Dit kan zeker ook bij andere virale infecties, maar alleen bij corona lijkt het plotselinge effect specifiek te zijn. De smaakreceptoren geven niet goed signalen door aan je hersenen en vice versa.
Gelukkig kunnen je smaakpapillen wel tegen een stootje en hebben een redelijk groot zelfherstellend vermogen. Als je reukzenuw ontsteekt, is dat minder. Hierdoor kan behoorlijke schade ontstaan en bij corona vallen die twee dingen samen: door slijm (snot) verstopte smaakreceptoren en aantasting van de reukzenuw. In 70 procent van de gevallen bij virale infecties herstelt de reuk snel, maar bij een coronabesmetting kan dit maanden duren. Super lastig en heel onaangenaam.
Pittiger, kruidiger, zoeter, bitterder
Om in de tussentijd toch een beetje te kunnen genieten van lekker eten en drinken kun je kiezen voor wat pittiger en kruidiger gerechten. Soms helpt het om er wat smaakversterker zoals vetsin (ajinamoto) of sojasaus zoals Kikkoman/ketjap of Aromat, maar pas op met te veel zout.
Wat ook helpt is het eten een andere structuur geven, zodat het mondgevoel anders is door iets knapperig te bakken, of juist rauw te laten zoals groente, of een nagerecht heel koud opdienen, ook al is het geen ijs. Onder de dranken scoren bitter lemon en tonic hoog door hun hoge bittergehalte.
Bon Appétit, Nienke
info@uwdietist.eu
1 Nature Medicine 2020; (26);1037–1040
2 https://www.reukensmaakcentrum.nl/