Ontwikkelingen in bestrijding van antibioticaresistentie

Pauline Brepoels verbonden aan de universiteit KU Leuven in België heeft samen met haar collega’s de invloeden van verschillende combinaties en hoeveelheden antibiotica op de evolutie van (multi-)resistente bacteriën onderzocht. Hierbij maakte ze gebruik van gekweekte salmonellabacteriën. [1]

De mensheid heeft meer dan 80 jaar kunnen profiteren van de ontdekking van antibiotica. In de loop der tijd is het aantal soorten antibiotica dat opgewassen is tegen ziekmakende bacteriën, waaronder sommige soorten van de salmonellabacterie, steeds verder verminderd. De bacteriën bouwen resistentie op voor antibiotica, waardoor de gevoeligheid voor de meeste antibiotica vrijwel helemaal verdwijnt. Deze ontwikkeling wordt ook wel de evolutie van (multi-)resistente bacteriën genoemd, en is te wijten aan het overmatig gebruik en misbruik van antibiotica en de snelle verspreiding van nieuwe (multi-)resistente bacteriën.

In Nederland is daarom de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) opgericht. Deze stichting houdt zich bezig met het terugdringen van de antibioticaresistentie door het gebruik van antibiotica te monitoren. Ook reguleert deze organisatie het gebruik van antibiotica met de ontwikkeling van nieuwe richtlijnen. [2, 3]

De afgelopen jaren zijn er meerdere studies gedaan naar resistente bacteriën. Zo is er door verschillende microbiologen ontdekt dat bacteriën groeien in kolonies, verpakt in een slijmlaag die ze zelf aanmaken. Deze slijmlaag, de biofilm, beschermt de kolonies tegen vreemde stoffen. Doordat een bepaald antibioticum niet helemaal doordringt in de biofilm, kunnen de bacteriën de DNA van het antibioticum kopiëren, waardoor zij minder gevoelig worden voor dit antibioticum. Maar, tijdens het bestrijden van het antibioticum zijn de bacteriën gevoelig voor een ander antibioticum. Deze eigenschap van de bacteriën heet collaterale gevoeligheid. Mede dankzij collaterale gevoeligheid is het heel lastig de bacterie goed te bestrijden.

Er is nog geen eerder onderzoek gedaan naar de invloeden van antibiotica op de evolutie van resistente bacteriën. Brepoels en haar onderzoeksteam hebben daarom de invloed van antibiotica op de evolutie van de resistente salmonellabacterie onderzocht. Dit werd onderzocht door deze bacterie bloot te stellen aan het antibioticum cefotaxim in combinatie met andere soorten antibiotica, in verschillende hoeveelheden. [1, 4]
Met het onderzoek is aangetoond dat de evolutie van resistente bacteriën (los van de collaterale gevoeligheid) kan worden beïnvloed door verschillende combinaties van antibiotica in uiteenlopende hoeveelheden toe te passen. Het onderzoek levert een belangrijke bijdrage in de strijd tegen antibioticaresistente bacteriën. In de toekomst wil Brepoels een meer uitgebreid onderzoek doen, met verschillende antibiotica. [1]

Bronnen:

1 Antibiotic Cycling Affects Resistance Evolution Independently of Collateral Sensitivity | Molecular Biology and Evolution | Oxford Academic (oup.com)
2 Richtlijnen SWAB | SWAB
3 Antibiotica en de ontwikkeling van resistentie – NEMO Kennislink
4 Hoe antibiotica helpen bij verspreiden van resistentie | Science LinX nieuws | Science LinX | Rijksuniversiteit Groningen (rug.nl)

 

Uit dezelfde categorie

Wanneer ontstond de koortslip?

Onderzoekers hebben de geschiedenis en de herkomst van het herpesvirus onderzocht. Voorgaande bevindingen suggereerden dat het virus 31.000 jaar geleden, in de steentijd,  is ontstaan. De resultaten van de onderzoekers verbonden aan de Universiteit van Tartu in...

Nieuwe herstelmogelijkheden na hersenbloeding

Onderzoekers verbonden aan het universitair ziekenhuis in Madrid hebben een nieuwe toepassing van extracellulaire blaasjes ontdekt. Injecties met extracellulaire blaasjes zouden patiënten die herstellen van een hersenbloeding kunnen helpen. [1] Extracellulaire blaasje...

Stoppen virusoverdracht niet getest

Coronavaccins zijn nooit getest op hun vermogen om de verspreiding van het virus te stoppen, heeft een senior Pfizer-manager toegegeven. Hoewel mensen werden aangespoord om zich te laten vaccineren om de verspreiding van het virus tegen te gaan en de meest kwetsbaren...

Natuurlijke immuniteit beschermt ook

Vaccinatie van kinderen tegen de omikronvariant van COVID-19 is misschien niet nodig – ze krijgen bijna evenveel bescherming door het oplopen van het virus zelf. Natuurlijke immuniteit beschermt net zo goed als het mRNAvaccin van Pfizer, zeggen onderzoekers van de...

Het laatste nieuws

Voeding Leeft

Voeding Leeft is een gezondheidsprogramma dat voeding ziet als medicijn. [1] De organisatie helpt mensen hun gezondheid te verbeteren door middel van voeding en leefstijlveranderingen, en heeft positieve resultaten laten zien bij verschillende chronische aandoeningen....

Wanneer ontstond de koortslip?

Onderzoekers hebben de geschiedenis en de herkomst van het herpesvirus onderzocht. Voorgaande bevindingen suggereerden dat het virus 31.000 jaar geleden, in de steentijd,  is ontstaan. De resultaten van de onderzoekers verbonden aan de Universiteit van Tartu in...

Diëten afgestemd op stofwisseling

Onlangs plaatste NRC Handelsblad een artikel over een recent onderzoek van Maastricht UMC+, Wageningen Universiteit en Radboudumc. [1] Dit onderzoek toonde aan dat een dieet dat is afgestemd op de individuele stofwisseling van de patiënt, positieve effecten heeft op de gezondheid.

Kunstmatige lever verhoogt overlevingskansen

Wetenschappers van de Universiteit van Zhejiang in China hebben een kunstlever ontwikkeld. Deze kunstlever biedt perspectief voor leverpatiënten waarvan de lever gedeeltelijk verwijderd is. Een diverse populatie patiënten met leveraandoeningen komt in aanmerking voor...