Een virusinfectie kan het begin zijn van chronische aandoeningen zoals diabetes type 1 en ME (myalgische encefalomyelitis). Nu denken onderzoekers dat het waarschijnlijk ook coeliakie veroorzaakt: een auto-immuunreactie op gluten.
Gewone reovirussen – die meestal alleen bij jonge kinderen milde diarree kunnen veroorzaken en daarom als onschadelijk worden beschouwd – blijken het immuunsysteem te kunnen treffen. Dat ‘maakt de weg vrij voor een auto-immuunziekte, met name voor coeliakie,’ zegt Bana Jabri van de Universiteit van Chicago.
Baby’s die deze reovirussen in het eerste jaar van hun leven oplopen, als hun immuunsysteem dus nog in ontwikkeling is, hebben de meeste kans op het krijgen van coeliakie. Vooral als de moeder in het eerste halfjaar stopt met borstvoeding en de kinderen hun eerste vaste voedsel krijgen dat gluten bevat.
Eén aanwijzing die Jabri en haar onderzoeksteam op het spoor kwamen, was dat coeliakiepatiënten veel meer antilichamen tegen reovirussen in hun bloed hebben – wat betekent dat ze daar op zeker moment mee zijn geïnfecteerd – en ook meer genetische merkers (deel van een DNA-sequentie) die de tolerantie van gluten reguleren.
Eén op de 133 mensen krijgt coeliakie, maar vermoedelijk wordt slechts 17 procent van de gevallen ooit ontdekt. Mensen met coeliakie kunnen niet tegen gluten: bepaalde eiwitten die voorkomen in tarwe, rogge en gerst. Daardoor raakt uiteindelijk de darmwand van hun dunne darm beschadigd. Een streng glutenvrij dieet is daarbij de enige bekende behandeling.
Science, 2017; 356: 44-50
Leefstijlgeneeskunde in curatieve zorg
In het bericht is Dirkjan van Schaardenburg aan het woord, hij is reumatoloog en behandelt mensen met reuma en mensen met artrose. Reuma is een verzamelnaam voor meer dan 100 aandoeningen van je bewegingsapparaat, bestaande uit je botten, spieren, gewrichten en pezen.