02-02-2023

Muziek als Medicijn

Circa 7,11 miljard mensen over de hele wereld luisteren naar muziek. De gemiddelde persoon speelt zelf 916 uur en 10 minuten per jaar muziek af.[1] Muziek brengt plezier en ontspanning, verbindt en kan een middel zijn voor het uiten van emotie. Daarnaast werkt muziek pijn- en bloeddrukverlagend en verbetert het bovendien de alertheid, slaap en het geheugen. De onderzoeksgroep Muziek als Medicijn (MAM) is bezig om op wetenschappelijke basis vast te stellen waar en wanneer muziek een positief effect heeft.[2] Professor Hans Jeekel, de oprichter van het fonds, is hoofd van de afdeling chirurgie in het Erasmus Medisch Centrum en onderzoekt of muziek binnen de reguliere gezondheidszorg een plaats verdient.

In 2019 voerden Nederlandse onderzoekers van het Erasmus MC een meta-analyse uit, om zo het effect van muziek in verschillende onderzoeken met elkaar te vergelijken.[3] Uit de 55 geselecteerde onderzoeken werd duidelijk dat het luisteren van muziek voor, tijdens en/of na de operatie zorgde voor een significant verminderde behoefte aan morfine-achtige medicatie bij patiënten. Dit is positief, want een hoge morfinedosis betekent veel bijwerkingen, een kans op chronisch misbruik ervan en daarnaast hoge kosten.

In 2020 onderzochten Nederlandse onderzoekers, wederom met behulp van een meta-analyse, de effecten van muziek op de mate van angst en pijn bij hartpatiënten.[4] De 20 geselecteerde onderzoeken toonden dat muziek voor, tijdens en/of na de operatie geassocieerd werd met een significante afname van angst en pijn na een hartoperatie.

De MAM is ervan overtuigd dat muziek de potentie heeft een krachtig instrument te zijn in de zorg voor patiënten.[5] Arts-onderzoeker Roos Geensen richt zich binnen de MAM daarom op het (lopende) onderzoek ‘de Big Five studie’. Bij een ziekenhuisopname krijgt het merendeel van de patiënten te maken met de volgende vijf complicaties: angst, stress, pijn, slaapontregeling en delirium. Vanzelfsprekend hebben deze complicaties een negatieve invloed op de gezondheid. Op dit moment is er al bewijs gevonden dat muziek in staat is om de eerste drie complicaties, angst, stress en pijn, te verlichten. Het onderzoek hoopt bewustwording te creëren, gezien specialisten zich nu nog onvoldoende bewust zijn van deze complicaties. Ook bestaat er geen structureel beleid met betrekking tot deze problematiek.

Wetenschappelijk onderzoek toont ons dat muziek de behoefte aan morfine-achtige medicatie verlaagt en zorgt voor significante angst- en pijnvermindering na een operatie. Daarnaast biedt de lopende Big Five studie veelbelovende resultaten: muziek zorgt voor een verlaging van angst, stress en pijn. Bovendien kent muziek als medicijn geen bijwerkingen en is het duurzaam en goedkoop. Wanneer de resultaten van de Big Five studie positief uitvallen, kan muziek de nieuwe standaard worden als preventiebehandeling bij alle ziekenhuisopnamen. Gezien MAM afhankelijk is van externe bijdragen voor de financiering van het project, kan hier een donatie worden achtergelaten: https://erasmusmcfoundation.nl/gevenparticulieren/doneren/?fund=muziek-als-medicijn

Bronnen:

1 https://headphonesaddict.com/listening-to-music-statistics/
2 https://erasmusmcfoundation.nl/muziekalsmedicijn/over-ons/
3.DOI:10.1097/SLA.0000000000003506
4 PMID: 33495383
5. https://erasmusmcfoundation.nl/muziekalsmedicijn/projecten/big-5/

Uit dezelfde categorie

Meten met twee maten; de kracht van de alternatieven

Alternatieve artsen/therapeuten wordt verweten dat wat ze doen  ‘niet bewezen’ is. Maar is dit terecht? Journalist Toine de Graaf vindt dat critici meten met twee maten. In zijn boek De kracht van de alternatieven schrijft hij: ‘Er is méér wetenschap-pelijk bewijs...

Depressie behandelen met ketamine

Onderzoekers van de Universiteit van Groningen hebben nieuwe mogelijkheden verkend voor de behandeling van mensen die aan zware depressies lijden (behandelresistente depressie).[1] Tot op heden zijn er weinig tot geen behandelingen voor deze specifieke groep...

Meditatie vermindert pijnbeleving

Uit een nieuwe studie blijkt dat het beoefenen van mindfulness pijn met maar liefst 32 procent kan verminderen. En zelfs mensen die nog nooit eerder hebben gemediteerd, kunnen baat hebben bij deze techniek. De sleutel is om je niet te vereenzelvigen met de pijn, maar...

Bryan Hubbard over het WHO-beleid

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) wordt door velen gezien als een vertrouwde en onafhankelijke stem, maar de volksgezondheidsadviezen die zij geven worden vaak beïnvloed door commerciële belangen. Recente uitspraken over babyvoeding, bewerkte voedingsmiddelen,...

Het laatste nieuws

Placebo-effect bij koffieverslaving

Wetenschappers van de universiteit van Sydney hebben het placebo-effect van cafeïnevrije koffie onderzocht. [1] Volgens de wetenschappers verdwijnen ontwenningsverschijnselen onder koffieverslaafden door de vervanging van koffie met de decafévariant. Ongeveer negentig...

Vezels tegen darmontsteking

Wetenschappers van het Instituut voor Biomedische Wetenschappen van de Georgia State Universiteit hebben verschillende soorten vezels onderzocht. [1] HIerbij stelden ze vast dat de psylliumvezel (een semi-oplosbare vezel) de darm van mensen met chronische...

Amandelen verbeteren darmgezondheid

Dagelijks een paar amandelen eten kan je darmgezondheid verbeteren. De noten stimuleren de productie van butyraat, een korteketenvetzuur dat bijdraagt aan gezonde darmmicroben en versterking van de darmwand, waardoor het risico op een lekkende darm afneemt. Butyraat...

Eiwitten veroorzaken Alzheimer

De theorie dat plaques in de hersenen de ziekte van Alzheimer veroorzaken, hebben een nieuwe klap opgelopen door de ontdekking dat het meer te maken heeft met een gebrek aan eiwit. Sinds de Duitse psychiater Alois Alzheimer de plaques – een opeenhoping van...

Obesitas door microplastics

Onderzoekers van de universiteit in New York bekeken in een literatuuroverzicht de effecten van plastic microdeeltjes op het menselijk lichaam. Ze constateerden dat er een mogelijk verband is tussen plastic microdeeltjes en de wereldwijde toename van obesitas. De...