Malaria: eenmaal gebeten

Louis Pasteur, een van de grondleggers van de moderne geneeskunde, heeft ooit de fameuze observatie gemaakt dat ‘het om het terrein gaat, niet om de ziekte’. Met andere woorden, een gezond persoon zal niet door een ziektekiem worden aangevallen. Volgens een tijdgenoot van Pasteur, Claude Barnard, hadden gezonde personen meer alkalische weefsels en konden ziektekiemen zich alleen vestigen in zuurdere weefsels.
Deze bijzondere inzichten komen ons weer voor de geest door een nieuw onderzoek naar malaria. Gezien het grote aantal sterfgevallen door deze ziekte, jaarlijks 2 miljoen mensen, zou je denken dat de meeste mensen al bezwijken zodra ze door een mug met de parasiet gebeten worden.
Maar volgens dit nieuwe onderzoek is niets minder waar. In werkelijkheid maakt slechts 20 procent van de mensen 80 procent uit van alle geïnfecteerden. Dat doet vermoeden dat zij vatbaarder zijn en vaker dan eens geïnfecteerd raken. De onderzoekers nemen aan dat sommige individuen ‘aantrekkelijker’ zijn voor de muggen vanwege ‘onbekende factoren in hun adem en zweet’10.
Of is er iets anders aan de hand? Het is immers niet makkelijk vast te stellen of je door een mug gebeten bent of niet, vooral niet wanneer het in je slaap gebeurt. Zien we hier misschien het Pasteur/Barnard-model aan het werk, en worden er misschien veel meer mensen gebeten dan de onderzoekers in de gaten hebben, maar zijn zij immuun voor de ergste gevolgen?
10Nature, 2005; 438: 492-5