Kanker : de vroegste alarmsignalen

Wat zijn de vroegste tekenen dat je wellicht kanker hebt? Kanker blijkt moeilijker te herkennen dan je zou denken. Bepaalde veelgebruikte alarmsignalen, zoals anaal bloedverlies, zijn vaak helemaal geen tekenen van kanker, zo blijkt uit een nieuw onderzoek.
Knobbeltjes in de borst is waarschijnlijk het meest gepubliceerde vroege alarmsignaal voor vrouwen die hun borsten onderzoeken. Maar gemiddeld is 85 procent van de knobbeltjes goedaardig en onder vrouwen die jonger zijn dan 55 jaar waarschijnlijk nog een hoger percentage, aangezien bij hen het borstweefsel nog regelmatig veranderingen ondergaat.
Bloed in de urine (hematurie) kan een teken zijn van kanker aan de urinewegen of geslachtsdelen. Dat is echter maar bij een fractie van de gevallen zo. Slechts 2 procent van de vrouwen en 5 procent van de mannen die geregeld bloed in de urine hebben, heeft kanker. Dat percentage stijgt tot 11 procent bij mannen ouder dan 70 jaar.
Bloed ophoesten (haemoptoe, uitspr hemopteu) betekent bij 6 tot 21 procent van de mensen dat ze longkanker hebben, i.e. als ze regelmatig bloed ophoesten. Ook in dit geval is het percentage bij mensen ouder dan 55 jaar hoger.
Problemen met slikken (dysfagie) kan veroorzaakt zijn door kanker van de nek of keel, maar dat is slechts in een miniem percentage van de gevallen zo. Tot 5 procent van de mannen met een slikprobleem kan kanker hebben, maar dat risico keldert naar 0,2 procent bij mensen jonger dan 45 jaar.
Anaal bloedverlies wordt gezien als een van de meest voorkomende alarmsignalen voor kanker. Maar dat is het niet. Van alle aannemelijke signalen heeft deze de kleinste associatie met kanker. Het gemiddelde risico – voor alle leeftijden – is slechts 2 procent1.
1BMJ, 2007; 334: 1013-1014