Hersenen van ‘superagers’ verouderen minder snel

Een zeldzame groep mensen, de zogeheten “superagers”, worden ouder, terwijl hun brein tientallen jaren jonger blijft.

Nieuw Amerikaans onderzoek suggereert dat dat komt, omdat de hersenen van deze superagers op de een of andere manier de loop van de tijd hebben weerstaan. Deze groep is nog niet zo lang onderwerp van studie, maar meer en meer intrigeren superagers onderzoekers die bijvoorveeld de ziekte van Alzheimer en dementie onderzoekers.

Eerdere onderzoeken hebben aangetoond dat superagers bepaalde persoonlijkheidskenmerken kunnen hebben, waardoor zij hun geheugencapaciteit behouden. Andere studies suggereren dat het meer een genetische oorzaak heeft. In recente hersenscans is ontdekt dat superagers geen hersenvolume verliezen zoals andere ouderen en dat doet vermoeden dat hun neurale netwerken veroudering kunnen weerstaan. Zo zien de cingulate cortex, die betrokken is bij geheugen en aandacht, en is verbonden met de hippocampus, die ook betrokken is bij het geheugen, er bijzonder goed uit voor de leeftijd. Andere MRI-studies hebben aangetoond dat de hersenen van superagers de helft minder snel volume verliezen dan de meeste mensen naarmate ze ouder worden.

In deze nieuwe studie werd niet alleen het volume van iemands hersenen gemeten, maar ook de werking van het geheugen van de deelnemers. Aan de studie deden 40 oudere volwassenen mee met een gemiddelde leeftijd van 67 en 41 volwassenen met een gemiddelde leeftijd van 25. De oudere groep bevatte 17 superagers.

De onderzoekers ontdekten dat superagers vergelijkbare patronen van hersenactiviteit vertoonden als de jongvolwassenen tijdens uit het uitvoeren van een geheugenoefening met woord-beeldparen. Dat was te zien in twee delen van de hersenen: de gyrus fusiformis, die een rol speelt bij object- en gezichtsherkenning, en de gyrus parahippocampalis, die een rol speelt bij geheugencodering en -ophalen. De deelnemers die meer jeugdige activeringspatronen in de fusiforme gyrus en de parahippocampale gyrus vertoonden, presteerden uiteindelijk beter in de geheugenoefening.

Toen oudere deelnemers later een beeld-woordpaar uit de oefening terugzagen, hadden degenen die het beste presteerden bij de taak dezelfde delen van hun hersenen geactiveerd als toen ze voor het eerst het paar zagen. Dit suggereert dat superagers veel beter zijn in het categoriseren van visuele stimuli dan de meeste leeftijdgenoten, zo menen de onderzoekers.

Maar zij geven ook toe dat hun steekproef relatief klein was. De bevindingen ondersteunen wel de hypothese dat iets aan de hersenen van superagers er opmerkelijk jeugdig uitziet.

Als we erachter kunnen komen wat het is over superagers die hun geest zo veerkrachtig maakt, dan kunnen we misschien een manier vinden om het verlies van geheugen voor miljoenen mensen met dementie te vertragen, aldus de onderzoekers.

BRON: academic.oup.com

Maak kennis met Medisch Dossier