Een paar weken geleden is de klok weer een uur verzet, van zomertijd naar wintertijd – iets waar veel mensen last van hebben. Door het halfjaarlijkse ritje in deze ‘tijdmachine’, wordt hun leefritme en biologische klok verstoord. Veel ‘avondmensen’ hebben bijvoorbeeld moeite met de zomertijd (vroeger opstaan), terwijl ‘ochtendmensen’ vaak slecht kunnen wennen aan de wintertijd. Maar hebben de tijdswisselingen ook andere gezondheidseffecten? In een overzichtsstudie uit 2019 onderzocht het RIVM de invloed van wisselende tijdsindelingen op onze gezondheid.
Er werden 54 onderzoeken naar de gezondheidseffecten van verschillende tijdsinstellingen beoordeeld. Uit de literatuur bleek dat de halfjaarlijkse tijdwisselingen tussen zomertijd en wintertijd (standaardtijd volgens de internationale tijdsindeling UTC) niet alleen tot slaapverstoringen leiden, maar ook andere acute gevolgen hebben voor de gezondheid.
Gevolgen tijdswisselingen
Het duidelijkste effect was de stijging van het aantal hartinfarcten na wisseling naar de zomertijd. Uit studies naar de gezondheidseffecten tussen oostelijke en westelijke regio’s binnen een tijdzone bleek consequent dat mensen gunstiger af zijn aan de oostkant, detijdzone waar de zon eerder opkomt, dan aan de westkant. Een andere studie wees uit dat permanente zomertijd (in Nederland UTC+2) leidt tot minder gunstige gezondheidsuitkomsten vergeleken met permanente winter- of standaardtijd (UTC+1). Een relatief vroege zonsopkomst binnen de ingestelde tijdzone lijkt daarom het gunstigst voor de volksgezondheid.W
Permanente standaardtijd?
De onderzoekers concluderen dat de negatieve effecten op slaap en gezondheid zouden verdwijnen bij een keuze voor een permanente tijdsinstelling. Hierbij kan het best gekozen worden voor de permanente standaardtijd, of zelfs voor Greenwich Mean Time (UTC+0), omdat Nederland eigenlijk binnen die tijdzone ligt. Ondanks deze bevindingen kiest de regering ervoor voorlopig niets te veranderen en af te wachten wat buurlanden doen, om tijdsverschillen met die landen te voorkomen.
Bronnen:
1 https://rivm.openrepository.com/handle/10029/623329 (DOI: 10.21945/RIVM-2019-0151)
2 https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/zomertijd-wintertijd/vraag-en-antwoord/afschaffen-zomertijd-wintertijd