Bijna elk geneesmiddel bevat ten minste één ingrediënt dat een bijwerking of een levensbedreigende allergische reactie kan veroorzaken bij mensen die er gevoelig voor zijn.
Meer dan 90 procent van de oraal ingenomen medicijnen bevat ingrediënten zoals lactose, pindaolie (arachideolie), gluten of chemische kleurstoffen om de houdbaarheid, smaak of opname te verbeteren.
Een geval waarbij iemand met coeliakie zonder het te weten een medicijn voorgeschreven kreeg met gluten, was voor onderzoekers van Brigham en Women’s Hospital te Boston in de VS de aanleiding om een onderzoek te starten.
Zij testten 42.000 geregistreerde medicijnen en ontdekten dat die in totaal 354.000 ‘onwerkzame’ ingrediënten bevatten – waaronder 38 waarvan bekend is dat ze allergieën kunnen veroorzaken. Slechts 7 procent van de medicijnen was vrij van alle 38 potentiële allergenen.
Lactose kwam het vaakst voor; het werd in 45 procent van de geteste medicijnen gevonden. In 33 procent werd een kleurstof gevonden. In slechts 33 medicijnen zat pindaolie (arachideolie), maar dit zou wel fataal kunnen zijn voor iemand met een sterke overgevoeligheid.
Ernstige allergische reacties zijn onder andere anafylactische shock, ademhalingsproblemen en maagdarmklachten. De onderzoekers wisten niet precies bij welke hoeveelheid een ingrediënt een ernstige reactie op gang bracht, ze konden dus niet schatten hoe vaak deze reacties zouden kunnen voorkomen.
‘We noemen deze ingrediënten dan wel onwerkzaam, maar in veel gevallen zijn ze dat niet. Hoewel het lage doseringen betreft, weten we niet wat de drempelwaarde voor het uitlokken van een reactie is bij de meeste mensen’, zegt hoofdonderzoeker C. Giovanni Traverso.
Sci Transl Med, 2019; 11: eaau6753