Het controversiële dieet van dr. Atkins met veel eiwitten en weinig koolhydraten blijft nog jaren na zijn dood fascineren. Zijn dieet is een extreem doorgevoerde versie van het ketogene dieet met veel vetten. In tegenstelling tot de meeste andere variaties op dit thema mag je van Atkins de eerste tijd, waarin je veel gewicht verliest, vrijwel geen koolhydraten eten.
Er is heel wat kritiek gespuid over Atkins’ dieet, met name door artsen en voedingsdeskundigen die zeggen dat het gevaarlijk is om een hele categorie voedingsstoffen weg te laten, al is het maar een paar weken. Maar werkt het eigenlijk, als je bereid bent dit gezondheidsrisico te nemen om af te vallen?
Men besloot dit uit te zoeken en vergeleek het Atkins-dieet met een meer uitgebalanceerde benadering bij twintig volwassenen met overgewicht. Het experiment duurde zes weken, de deelnemers moesten zich strikt aan het dieet houden en niemand mocht aan fitness doen. De Atkins-groep kreeg een dieet dat 60 procent van de energie in de vorm van vetten en nog geen 5 procent in de vorm van koolhydraten leverde, terwijl de anderen op een dieet werden gezet dat voor 30 procent uit vetten en voor 40 procent uit koolhydraten bestond.
Na deze zes weken meldden beide groepen evenveel gewichtsverlies, hoewel de Atkins-groep ook aangaf dat zij meer last hadden van vermoeidheid en emotionele problemen en volgens bloedonderzoek meer kans hadden op een ernstig probleem met hun gezondheid.
Naar aanleiding van dit onderzoek rijst een belangrijke vraag. De zes weken bestrijken de periode waarin het Atkins-dieet het effectiefst zou moeten zijn, maar toch gaf het geen betere resultaten dan het dieet waarin wel veel koolhydraten zaten.
Dit wijst erop dat er iets niet klopt bij deze methode. Zoals we al eerder hebben aangegeven, is bij afvallen het type stofwisseling van de betrokken persoon een van de sleutelfactoren. Voor sommigen is Atkins inderdaad misschien de ideale aanpak, maar het is niet per se voor iedereen de juiste keus.
Een andere belangrijke factor, die Atkins bijna bij toeval lijkt te hebben gevonden, is dat er in zijn dieet meestal geen plaats is voor geconserveerde voedingsmiddelen, die waarschijnlijk de grootste boosdoeners zijn als het gaat om gewichtstoename9.
9 Am J Clin Nutr, 2006; 83: 1055-1061