04-11-2019

Alcohol vermindert de hersencapaciteit: feit of fabel?

In het novembernummer van Medisch Dossier besteden we ruimschoots aandacht aan de bangmakerij waarmee de berichtgeving over alcohol vaak gepaard gaat. Zo beweren veel specialisten dat alcoholgebruik leidt tot afname van het hersenvolume, maar kan die conclusie ook verkeerd zijn?

Onlangs heeft een Amerikaans onderzoeksteam een studie uitgevoerd waaruit blijkt dat alcohol misschien niet de boosdoener is achter een verminderd hersenvolume. De uitkomsten tonen aan dat zowel een lagere hersencapaciteit alsook overmatig drankgebruik dezelfde onderliggende oorzaak kunnen hebben: onze genen.
De onderzoekers kwamen tot deze slotsom na een analyse van drie eerder uitgevoerde studies naar hersenen.

Genexpressie

Aan de eerste studie namen tweelingen en ‘gewone’ broers en zussen met verschillende alcoholinnames deel. Aan de tweede studie deden kinderen mee die nooit eerder alcohol hadden gedronken. In de derde studie werden weefselmonsters gebruikt die de onderzoekers postmortem van donororganen hadden verzameld om de genexpressie in de hersenen te bepalen. Genexpressie is het proces waarbij informatie in een gen tot uiting komt doordat het gen afgelezen wordt en bepaalde moleculen en eiwitten worden gemaakt. In totaal hadden de onderzoekers toegang tot gegevens van 2.423 individuen.

Grijze materie

Het onderzoeksteam ontdekte dat bij individuen met een hogere alcoholinname ook sprake was van minder grijze materie in de dorsolaterale prefrontale cortex en de insula. Deze twee hersengebieden spelen een belangrijke rol in emotie, geheugen, beloningscycli en het vermogen om beslissingen te nemen. Dit heeft volgens de onderzoekers te maken met specifieke genetische kenmerken die op hun beurt weer gelinkt kunnen worden aan een risico op een hoger alcoholgebruik onder pubers en jong volwassenen. Volgens de onderzoekers kan hersencapaciteit daarom dienen als een nuttige indicatie om een genetisch verhoogde kwetsbaarheid voor alcoholgebruik vast te kunnen stellen.

Biological Psychiatry. 2019 Sept

Uit dezelfde categorie

Magnesium: supplement van het jaar 2023

Afgelopen februari meldde het Informatiecentrum Voedingssupplementen & Gezondheid (IVG) dat magnesium is verkozen tot supplement van het jaar 2023. [1] Dit bleek uit een online enquête, waarin het publiek aangaf waarom en waarvoor ze een bepaald voedingssupplement...

Somber? Geef die bewerkte maaltijd de schuld

Bewerkt voedsel kan de reden zijn dat mensen zich soms licht depressief of angstig voelen. Het is niet verrassend dat hoe vaker je een bewerkte maaltijd of drankje neemt, hoe meer dagen je je somber voelt en niet lekker in je vel zit. Onderzoekers van de Schmidt...

Quinoa keert vroege diabetes 2 om

Quinoa: het is trendy en kan nog goed voor je zijn ook want het kan zorgen voor omkering van de ontwikkeling van diabetes type 2, een mogelijke voorbode van hartproblemen. Als je de complexe koolhydraten in het standaard voedingspatroon vervangt door quinoa, kan dat...

Epigenetica en kinderobesitas

Wetenschappers verbonden aan de universiteit van Londen hebben een meta-analyse uitgevoerd, om de uitkomsten van epigenetisch onderzoek met elkaar te vergelijken. De wetenschappers onderzochten met name publicaties waarin de mogelijke oorzaken van kinderobesitas...

Het laatste nieuws

Dag van de Mondverzorging

Op maandag 20 maart was het de Dag van de Mondverzorging. Volgens de World Health Organization (WHO) hebben wereldwijd bijna 3.5 miljard mensen last van een mondziekte. [1] Ondanks dat het heel belangrijk is, is het vaak een verwaarloosd aspect van gezondheid en...

Nieuwe behandeling ziekte van Crohn

Onderzoekers van het Radboud Universiteit Medisch Centrum (RUMC) in Nijmegen hebben de effectiviteit van een nieuwe interventie voor mensen met de ziekte van Crohn onderzocht. [1] . Het onderzoek is in zes academische en veertien algemene ziekenhuizen uitgevoerd. De...

Bestrijdingsmiddelen in ons lichaam

Robin Braamhaar luisterde naar de podcast ‘Red de lente’ van journalist Dirk de Bekker [1] en bleef achter met een heleboel vragen. Onderzoeker en landbouwkundige ir. Jelmer Buijs vertelde daar dat hij laboratoriumonderzoek had gedaan naar bestrijdingsmiddelen in...

Meniscusoperatie zinvol?

Onderzoekers verbonden aan de Radboud Universiteit hebben de effectiviteit van knieoperaties onderzocht. [1] Het ging hierbij om een specifieke behandeling, ook wel Artroscopische Partiële Meniscectomie (APM) genoemd. Veel mensen met een versleten meniscus kiezen voor...

Lichaamsbeweging om hersenen gezond te houden

Elke vorm van lichaamsbeweging, al is het maar de trap oplopen, heeft een positieve in-vloed op de hersenen. Beweging van welke aard dan ook is goed voor hersengebieden die als commandocentra voor het geheugen worden beschouwd, met name de hippocampus. Dit is vooral...