10-12-2020

Rineke Dijkinga: Gezonde douanefunctie, van vitaalbelang

In de Apotheker heb je kunnen lezen dat NSAID’s veel bijwerkingen kunnen hebben. Helaas zijn de alternatieven niet voor iedereen inzetbaar vanwege interacties met andere medicijnen. Is er dan niets wat je zelf kan doen? In mijn optiek wel. In dit artikel richt ik mij met name op de mogelijkheden om de bijwerkingen van NSAID’s in ons maagdarmkanaal aan te pakken.

Minder diversiteit aan bacteriën, de overgroei aan potentieel schadelijke bacteriën (ook wel dysbiose genoemd) en de (darm)ontstekingen die door het gebruik van NSAID’s kunnen ontstaan, kunnen grote gevolgen hebben, ook voor de rest van ons lichaam en ons brein.1

De ontstekingen die in de darm ontstaan door deze dysbiose kunnen de doorlaatbaarheid van onze darmslijmvliezen vergroten.2 In de volksmond noemen we dit vaak een ‘lekke darm’. De officiële naam voor een lekke darm is IMD of een hyperpermeabele darm.

Het betekent dat de darmcellen niet meer stijf tegen elkaar aangeplakt zitten, maar dat er tussenruimte ontstaat. Hierdoor kunnen bijvoorbeeld niet goed afgebroken voedingsstoffen, milieutoxines en toxines die door de pathogene bacteriën zelf aangemaakt worden, worden opgenomen in onze bloedbaan.

Ons immuunsysteem reageert uiteraard op al deze stoffen die niet toegelaten hadden mogen worden. Hierdoor kunnen (stille) ontstekingen of (auto)immuunreacties/-ziekten in onze darm of elders in ons lichaam of brein ontstaan.3

Een scala aan klachten en ziektebeelden wordt gelinkt aan deze stille ontstekingen of de immuunreacties die hieruit kunnen ontstaan, zoals reuma, psoriasis, eczeem, depressies, angsten en de ziekte van Alzheimer. Kortom, dysbiose, darmontstekingen en schade aan de darmslijmvliezen beperken of voorkomen, is belangrijk voor mensen die NSAID’s slikken, aldus onderzoek.1,2

Maar dat geldt voor elk mens, jong of oud, ziek of gezond. Gezonde darmen die geen ontstekingen genereren en bijdragen aan een gezonde ‘douanefunctie’ van onze slijmvliezen zijn voor iedereen van groot belang. Gelukkig kennen we ook heel wat voedingsstoffen en -middelen die het risico op een lekke darm verminderen of bijdragen aan herstel van de darmslijmvliezen. Denk daarbij aan:

  • Vitamine D
  • Vitamine A4
  • Zink (noten, pitten, zaden)
  • Voldoende omega 3-vetzuren4
  • Voldoende eiwit/glutamine (waarvan maximaal 20 procent dierlijke eiwitten); hüttenkäse, ricotta en ei-eiwit bevatten bijvoorbeeld veel glutamine4,5
  • Vezels, zoals resistent zetmeel, bèta-glucanen, pectine, inuline6,7
  • Probiotica (bijvoorbeeld (water)kefir, yoghurt, kombucha)
  • Voeding met een lage glycemische lading (GL); dat zijn producten waardoor koolhydraten wat minder snel in de darmen worden verteerd, zoals pasta en peulvruchten
  • Slijmhoudende voedingsmiddelen, zoals haver, lijnzaad, chiazaad
  • Ruim voldoende chlorofyl (bladgroentes)
  • Kuzu (bindmiddel)
  • Bottenbouillon/bone broth
  • Polyfenolen (de actieve stoffen die oxidatie tegengaan) als kurkuma, quercetine, ellaginezuur, groene thee, resveratrol4

BRONNEN:
1 Front Pharmacol. 2020; 11: 1153.
2 J Clin Biochem Nutr. 2014 Jan;54(1):2-6.
3 Front Immunol. 2017; 8: 598.
4 Front Immunol. 2015; 6: 612.
5 Aliment Pharmacol Ther. 1999 May;13(5):679-85.
6 Sci Rep. 2018; 8: 13404.
7 Obes Control Ther. 2017; 4(3):10.

oorzaken lekke darm

Indiase stoofpot

Ingrediënten

  • 500 gram spruitjes (of een andere harde seizoensgroente als sperziebonen, peulen)
  • 500 gram zoete aardappel (of pompoen, winterwortel)
  • 1 pastinaak
  • 3 eetlepels extra vierge kokosolie of olijfolie
  • 2 fijngesneden uien
  • 2 tenen knoflook
  • 1,5-2 theelepels gemalen kaneel
  • 1,5 theelepel garam masala*
  • 2 theelepels gemalen koriander*
  • 140-200 gram tomatenpuree
  • 400 ml kokosmelk
  • Ppper, tamari of Keltisch zeezout
  • *Ook erg lekker; Chinese vijfkruidenpoeder in plaats van de Indiase Garam Masala. Neem dan liever 1 theelepel gember in plaats van koriander en gebruik een halve theelepel kaneel.

Aan de slag

Maak de spruitjes schoon. Schil de zoete aardappels en pastinaak en snijd in blokjes, circa de helft groter als de spruitjes, anders worden ze te zacht. Doe dit in de stoompan en stoom in circa 15 minuten beetgaar. Verhit de kokosolie in een hapjespan, voeg de uien en knoflook toe en fruit deze circa 5 minuten.

Voeg de specerijen, tomatenpuree en kokosmelk toe. Proef en voeg naar eigen smaak nog het een en ander toe aan specerijen, tamari, zout of peper. Je kunt een beetje boekweitmeel of kuzu toevoegen om de saus desgewenst iets dikker te maken of wat dunner door water toe te voegen. Voeg als de saus klaar is de gestoomde groenten toe, draai de warmtebron uit.

Serveertips: Met gekookte (naakte) haver- of gerstekorrels. Ook lekker op een boekweit pannenkoek of wrap. Serveer met een gepocheerd eitje, gebakken tempé of gestoomde kip. Lekker om er nog wat gehakte noten/(sesam)zaden/pitten over te strooien.

Tip: Gekookte haver- of gerstkorrels zijn heerlijke vervangers voor rijst. De bloedsuikerspiegel van haver en gerst is veel minder dan van rijst. Bovendien bevatten haver en gerst zogenaamde bèta-glucanen: stoffen die een bijdrage leveren aan een gezond cholesterol en mogelijk ook ontstekingen in de darm afremmen en het risico op lekke darmslijmvliezen verlagen.

Leuk om te weten welke slijmvliesreparerende stoffen dit gerecht bevat?

  • Glutamine: in ei en eventueel het sesamzaad
  • Inuline: in pastinaak, ui, knoflook
  • Bèta-glucanen: in haver of gerstkorrels
  • Zink: in noten, pitten, zaden,
  • Bitamine D: heel klein beetje in ei
  • Vitamine A: als bètacaroteen in de oranje groente
  • Polyfenolen: in specerijen, groenten en tomatenpuree

En tamari is een mooi voorbeeld van een gefermenteerd voedingsmiddel.

 

Maak kennis met Medisch Dossier

Proefabonnement

  • 3 Nummers voor € 15
  • Toegang tot het online archief
  • Stopt automatisch

Sluit een proefabonnement af >>

 

Gratis opties

Liever even gebruikmaken van de gratis opties? We hebben je er graag bij:

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere archief artikelen

Artsen weten wel beter

Je krijgt een medicijnrecept. Je gaat ermee naar de apotheek en krijgt een doosje pillen mee. Op het etiket staat: ‘3x daags 2 tabletten bij de maaltijd’. Je begrijpt de instructies: je moet ze drie keer per dag innemen bij een maaltijd. Maar ga je dat ook doen?  We...

Uitgelezen; Vertroostingen

Nadat psychiater-psychotherapeut Dirk De Wachter werd geconfronteerd met een levensbedreigende ziekte en zich na een operatie in diepe, fysieke ellende bevond, ervoer hij hoe tastbaar de behoefte aan troost aanwezig kan zijn. Het deed hem nadenken over de vragen: wat...

Weet wat je eet

Voeding als medicijn We ontmoeten elkaar online. En dat is een bewuste keuze van orthomoleculair therapeut Rachida Lachhab. Zij werkt bij het programma Nederland Slank/de Metaboloog. Samen met haar collega-therapeuten Liesbeth van Duijn (oprichter) en Pantea Panahi...

Over medicatie en suppletie

Bij hart- en vaatziekten is het essentieel dat de conditie van de bloedvaten optimaal wordt gehouden. Zowel regulier als complementair is het voorkomen van slagaderverkalking ofwel arteriosclerose belangrijk. Arteriosclerose is degeneratie van het weefsel van de...