De principes van de veelzijdige keukens uit het Middellandse Zeegebied zijn ook goed voor je ogen.

Oxidatieve stress en ontsteking: dit zijn de hoofdoorzaken van degeneratieve oogziekten als maculadegeneratie en vele andere chronische ziektebeelden, zoals je hebt kunnen lezen in het artikel over oogklachten.

Ook je microbioom speelt hierbij een belangrijke rol1 en of het nu gaat om het risico op oxidatieve stress, ontstekingen of chronische ziekten te verlagen, keer op keer kom je uit bij het mediterrane dieet. Dat geldt ook voor maculadegeneratie en de vertraging van de progressie hiervan.2,3

Kern van het traditionele mediterrane dieet zijn volop ontstekingsremmende voedingsstoffen, kleurrijke antioxidanten, zoals betacaroteen, polyfenolen, vitamine E, C, zink et cetera, en volop fermenteerbare vezels voor een gezond darmmicrobioom.

Om al die kleurrijke antioxidanten ook werkelijk te kunnen inzetten voor onze (oog)gezondheid, hebben we een gezonde darm nodig. En die gezonde darm wordt op zijn beurt vooral bewerkstelligd door voldoende vezels en, wederom, kleurrijke antioxidanten.

Ik hoop dat je zult genieten van het, letterlijk en figuurlijk, oogstrelende gerecht op de volgende pagina. Maar laat vooral je creativiteit de vrije loop, het is slechts een idee. Aan het recept zie je dat je de principes van de mediterrane keuken (volwaardig, volop antioxidanten, groente- en vezelrijk, gezond vet) ook zonder de specifiek mediterrane kruiden kunt toepassen. Dus wanneer je niet van mediterrane kruiden houdt, ook dan kun je bij elke maaltijd je ogen een (h)eerlijke dienst bewijzen.

De kleur van gezondheid Hoe kunnen (kleurrijke) vezels zoveel invloed op onze totale gezondheid uitoefenen? Dat heeft alles te maken met de bacteriën die door deze vezels gevoed worden (of juist verstoken blijven van voedsel). Heel kort uitgelegd: door fermenteerbare vezels te eten, geef je de potentieel gezondmakende bacteriën te eten. En zij maken vervolgens hiervan korteketenvetzuren als boterzuur aan. Eet je deze vezels niet, omdat een groot deel van je voedingspatroon uit het gemiddelde westerse voedsel bestaat, dan geef je feitelijk de potentieel schadelijke bacteriën te eten. Deze creëren een ontstekingsbevorderend milieu in je darmen. Ontstekingen zorgen altijd voor een overmaat aan vrije radicalen (oxidatieve stress). Dit kan vervolgens leiden tot beschadiging van je darmslijmvliezen en een leaky gut. Allerlei ongewenste stoffen als niet volledig verteerde of te grote eiwitmoleculen, endotoxinen – door je darmen zelf aangemaakt bij een disbalans – en milieutoxines kunnen zo vanuit je darm ‘migreren’ en in je lichaam gaan rondcirculeren. Dit leidt dit tot een permanente overprikkeling van ons immuunsysteem en verhoogde oxidatieve stress. Via allerlei ontstekingsreacties draagt dit bij aan het gros van onze huidige ziektebeelden, wat nagenoeg allemaal (laaggradige) ontstekingsziekten zijn. Deze kunnen overal in je lichaam, brein en dus ook ogen klachten geven. Daarom noemen we deze ontstekingen ook wel ‘systemisch’. Het traditionele mediterrane voedingspatroon doet juist het tegenovergestelde: het draagt bij aan een gezond en ontstekingsremmend milieu in onze darmen en gezonde darmslijmvliezen. De verschillende kleuren groente, fruit en kruiden bevatten zowel vezels als beschermende antioxidanten.