De zorg vraagt om revisie, een andere aanpak met leefstijl centraal

In mijn werk ontmoet ik regelmatig nieuwe mensen. Je stelt je dan netjes aan elkaar voor. Deze column is ook zo’n soort ontmoeting met u. Dus wil ik me graag aan u voorstellen. Zodat u me wat beter leert kennen en weet vanuit welke optiek ik items aan de kaak stel in de columns voor Medisch Dossier. Mijn naam is Trudy Vlot en ik ben leefstijlarts met een eigen praktijk.

Wat doet een leefstijlarts?

De twee losse woorden ‘leefstijl’ en ‘arts’ kent iedereen wel, maar niet als samenvoeging. Binnen de praktijk kijken mijn collega’s en ik kritisch, maar met een open geest naar allerlei vormen, technieken en vraagstukken die binnen de geneeskunde en zorg de revue passeren. Net als in dit tijdschrift wat u nu voor ogen heeft.

Het lichaam is slim

Stel u komt met een klacht bij uw huisarts. Van alle klachten die bij de huisarts worden gepresenteerd, is tussen 70-90 procent gerelateerd aan leefstijl. Ik vind het opvallend dat er vaak direct wordt ingegrepen met medicatie, fysiotherapie of een (kleine) chirurgische ingreep. Hiermee gaat men voorbij aan de oorzaak van de klacht, die namelijk vaak gepaard gaat met leefstijl. Komt u met diezelfde klacht bij een leefstijlarts, dan brengt die uw levensloop in kaart, en gaat na waar er verstoringen hebben plaatsgevonden.

Het lichaam is slim en kan een enkele verstoring wel verhelpen of compenseren. Maar als er meerdere verstoringen achter elkaar plaatsvinden, wordt dit lastiger. En die verstoringen zijn geen grote zaken zoals bijvoorbeeld een ongeval, maar zijn juist vaak voor ons gevoel wat kleine factoren. Voorbeelden hiervan zijn een onregelmatig slaappatroon, onjuiste voeding of te lang achter elkaar zitten. Dit zijn allemaal leefstijlfactoren die onze gezondheid en welzijn in de weg kunnen zitten en waar u klachten van kan krijgen. Het meest logisch is dan om uw leefstijl aan te passen, en pas daarna indien nodig te grijpen naar ‘heftigere’ middelen.

Psoriasis in de praktijk

Onlangs had ik iemand in de praktijk met psoriasis die al vele middelen had geprobeerd, maar niets leek te helpen. Uit het intakegesprek bleek dat ze van half Nederlandse en half Thaise afkomst is en in een offsetdrukkerij werkt. Thuis zijn er wat spanningen, omdat haar schoonmoeder dementerende is. Vanwege haar Aziatische afkomst is het voor haar gezondheid ongunstig om melkproducten te gebruiken, maar iedere ochtend nuttigt ze een bordje havermoutpap. De stress die ze thuis heeft, zorgt voor het minder goed functioneren van het immuunsysteem (psoriasis is een huidaandoening; de huid maakt deel uit van ons eerstelijns afweersysteem).

Ze werkt in een gebouw waar weinig tot geen zonlicht binnenkomt, dus haar huid kan onvoldoende vitamine D aanmaken. Bovendien werkt ze met stoffen die haar ontgiftingssysteem belasten. De meeste van deze factoren kan ze zelf grotendeels aanpakken. Een ontgiftingskuur (al dan niet onder begeleiding), het laten staan van alle zuivelproducten, vaker in de zon of vitamine D suppleren. En ik raadde haar aan om met iemand van thuiszorg te praten over de situatie met haar schoonmoeder, zodat er bij haar in het gezin weer wat meer ruimte komt voor elkaar. Als ze hetzelfde werk blijft doen, luidde mijn advies om jaarlijks een ontgiftingskuur te doen.

Door het aanpassen van haar leefstijl is de voorgeschreven medicatie beter aangeslagen en kon deze ook sneller worden afgebouwd.

Een andere aanpak

In de praktijk zie ik veel mensen met chronische klachten en aandoeningen. Sommigen zijn zelfs blij met een diagnose die ze gekregen hebben. Maar als ze vervolgens te horen krijgen ‘leer er maar mee leven’, dan is die blijheid over de diagnose vaak snel verdwenen. Ze gaan dan vaak op zoek naar andere mogelijkheden om van hun klachten af te komen of de klachten te laten verminderen en komen soms bij een leefstijlarts terecht. Het is niet zo dat advisering over leefstijlfactoren makkelijker is dan het voorschrijven van een pilletje, of andersom.

Bij mij is er bij de behandeling van een patiënt plaats voor beide benaderingen. In ongeveer 70 procent zijn het leefstijl gerelateerde adviezen en behandelplannen. In de andere 30 procent is een conventionele aanpak meer op zijn plaats, maar altijd in combinatie met leefstijladviezen.

elangrijk is het te beseffen dat leefstijlveranderingen het fundament van je bestaan raken. Daarom is het vaak lastig om dit toe te passen. Het wekt automatisch weerstand op. Je normen en waarden, gevoelens, patronen, je hele bestaan wordt door elkaar geschud. Dat ene pilletje innemen is een stuk makkelijker in je bestaan te integreren. Door leefstijlaanpassingen krijgen we een heel andere kijk op de gezondheidszorg.

Ons zorgsysteem vraagt momenteel om revisie, een geheel andere aanpak. Vooral omdat veel patiënten hierom vragen, maar ook omdat de menselijke factor belangrijk is en de kosten de pan uit rijzen als de zorg niet snel verandert.

Trudy Vlot is leefstijlarts en arts voor natuurgeneeskunde; opgeleid tot arts aan de Universiteit Utrecht. Door haar jarenlange ervaring weet ze dat leefstijlaanpassingen tot een gezonder en gelukkiger leven leiden. Haar visie op gezondheid is gebaseerd op haar overtuiging en de ervaring dat lichaam en geest een eigen helende kracht hebben, die ze graag helpt aan te boren. www.sequana.nl