Biofilms: de ziekmakende ‘truc’

In het artikel Blaasproblemen heb je kunnen lezen dat vrouwen veel gevoeliger zijn voor blaasontsteking dan mannen en dat een blaasontsteking veelal veroorzaakt wordt door E-colibacteriën. Daarom deze keer een zeer simpel, lekker en voedzaam recept dat de potentieel gezonde bacteriën ondersteunt, zodat mogelijk pathogene bacteriën, zoals de E-coli, minder kans krijgen.

Ziekmakende bacteriën – en ook schimmels en virussen overigens – kunnen zichzelf beschermen tegen jouw immuunsysteem of tegen een antibioticakuur door een slijmlaag aan te maken waaraan ze zich als cluster hechten. Dit wordt een biofilm genoemd. Als ze zich hierachter verschuilen, zijn ze bovendien ook nauwelijks meer aantoonbaar in het bloed/urine. Dergelijke ontstekingen kunnen weer opvlammen als de biofilm opent en bacteriën weer gaan circuleren met als gevolg dat regelmatig meerdere antibioticakuren achter elkaar voorgeschreven worden. En dat kan uiteindelijk resulteren in antibioticaresistentie.

Naast de E-colibacterie maakt bijvoorbeeld ook de lymebacterie gebruik van biofilms net als Pseudomonas, Staphylococcus en Aureus (MRSA). Ziektebeelden waarbij biofilms een rol kunnen spelen zijn onder meer: chronische wonden, cariës, blaas-, vaginale en urineweginfecties, chronische bronchitis, cystic fibrosis (CF) en endocarditis.1 Ook tandplaque, stomatitis en andere mondinfecties hebben vaak een link met deze biofilms. En als laatste, schimmels als Candida zijn vaak therapieresistent, omdat ze zeer goed in staat zijn om biofilms aan te maken.2

[su_button url=”https://www.medischdossier.org/author/inforinekedijkinga-nl/” target=”blank” background=”#303880″ size=”8″ radius=”round”]Lees meer artikelen van Rineke Dijkinga[/su_button]
[su_button url=”https://www.medischdossier.org/md-update/” target=”blank” background=”#69a341″ size=”8″ radius=”round”]Ontvang wekelijks de Medisch Dossier nieuwsbrief[/su_button]

[su_accordion][su_spoiler title=”Bronnen” open=”no” style=”default” icon=”plus” anchor=”” anchor_in_url=”no” class=””]Bronnen 1 www.wcs.nl/wp-content/uploads/De-invloed-van-biofilms-op-wondgenezing.pdf 2 Front Med (Lausanne). 2018;5:28 [/su_spoiler] [/su_accordion]

Voedingsmiddelen die helpen

Vele voedingsstoffen lijken succesvol in het voorkomen van biofilms of dragen bij aan de afbraak ervan. Een greep hieruit:

  • knoflook (allicine)1,2
  • zwarte/gefermenteerde knoflook3
  • daslook4
  • kokosolie (laurinezuur en monolaurine)5
  • (rode) ui, kappertjes, appel met schil (quercetine)6
  • cranberries (Proanthocyanidinen)7
  • etherische oliën uit oregano, rozemarijn, tijm (cavacrol)8,9
  • kruidnagel (eugenol)9,10
  • appel (Phloretin)10
  • bromelaine en papaine (in resp. ananas en papaja)11
  • gember (gingerol)10
  • kurkuma (curcumine)10
  • groene thee (EGCG)12
  • Manukahoning (vooral bij Pseudomonas)13,14
  • Gingko Biloba10
  • kaneel (cinnemaldehyde)9
  • granaatappel10
  • shiitakes15

En hoewel geen directe voedingsmiddelen, wel de moeite waard om te noemen;

  • CBD-olie16
  • natriumbicarbonaat (voor bij gebitgerelateerde ontstekingen)17

Heb je regelmatig terugkerende ontstekingen, dan zou het dus zinvol kunnen zijn om bovengenoemde voedingsmiddelen in je voeding te verwerken.

Voedingsmiddelen om te vermijden

Voedingsmiddelen die mogelijk de aanmaak van biofilms stimuleren, zijn:

  • zoetstoffen als aspartaam, sucralose en saccharine18
  • het E-nummer E171 (titaniumoxide); dit is een witte kleurstof die vooral gebruikt wordt in kauwgom, lolly’s, drop met een wit laagje, witte chocola, roomijs, glazuur, witte sauzen19
  • het gemiddelde Westerse eetpatroon met veel koolhydraten, suiker, dierlijk eiwit/vet, hoogcalorisch en laag in vezels20

[su_accordion][su_spoiler title=”Bronnen” open=”no” style=”default” icon=”plus” anchor=”” anchor_in_url=”no” class=””]Bronnen 1 Sci Rep. 2017; 7:9857
2 Jundishapur J Microbiol. 2015;8(8):e18971
3 J Nutr. 2016;146(2):433S-436S
4 Microorganisms. 2020;8(3):336
5 PeerJ. 2016;4:e2148
6 World J Microbiol Biotechnol. 2019;35(9):143
7 BMC Complement Altern Med. 2014;14:499
8 Front Med (Lausanne). 2017; 4: 169
9 Lett Appl Microbiol. 2015 May;60(5):421-30
10 Chin Med. 2019; 4:11
11 Exp Ther Med. 2020;19:1507-1510
12 Molecules. 2019;24(13):2403
13 Sci Rep 9. 2019;18160
14 Sci Rep. 2020;10(1):13552
15 Food Funct. 2018;9(6):3489-3499
16 Commun Biol. 2021;4(1):7
17 J Am Dent Assoc. 2017;148(11S):S10-S14
18 Nutrients. 2020 Jun 22;12(6):1862
19 Front Nutr. 2019 May 14;6:57
20 Aliment Pharmacol Ther. 2015 Jul;42(2):158-79
[/su_spoiler] [/su_accordion]

 

 

Zes voordelen van deze lunch

Ik noem graag zes voordelen van dit supersnel te maken lunchgerecht die ook gelden als je preventief aan de slag wilt met biofilms en je gezondheid:

  • In het vroege voorjaar is er nog niet zoveel aan betaalbare verse groentes en peulvruchten. Door dan gebruik te maken van conserven kun je toch betaalbaar, lekker en optimaal aan je vezelinname voldoen.
  • Het bevat voedingstoffen die bijdragen het voorkomen van de aanmaak van biofilms en die de afbraak ervan bewerkstelligen.
  • Het zorgt vanwege het hoge gehalte aan oplosbare vezels voor jouw darmbacteriën, vooral voor de Bifodobacteriën. En dat is een belangrijke bacteriestam voor de aanmaak van boterzuur. Boterzuur zorgt o.a. voor de aanmaak van antibiotische stoffen als wapen tegen infecties en regulatie van de pH, zodat pathogenen als E-coli minder kans maken.1
  • Ruim voldoende vezels uit onder ander groente, fruit en peulvruchten dragen bij aan een gezonde, diverse en evenwichtige darmflora. Dit voorkomt dat de E-coli (en andere biofilm aanmakende micro-organismen) de overhand nemen in je darmen. Zeker door regelmatige antibioticakuren kan de E-coli gaan woekeren en daarmee voor nieuwe (blaas)ontstekingen zorgen. Je potentieel gezonde darmbacteriën van vezels voorzien, is daarom zo belangrijk.2
  • Het is superlekker en voedzaam. Grote kans dat je in namiddag geen zin hebt in tussendoortjes. En dat is weer mooi meegenomen voor je darmgezondheid.
  • Het moment van inname van vezels, ten slotte, speelt eveneens een rol. Wil je optimaal voor de micro-organismen in je darmen zorgen, zodat zij optimaal boterzuur aan kunnen maken? Dan is het belangrijk dat vooral je ontbijt en je lunch voldoende fermenteerbare vezels bevatten: de bacteriën die ze moeten omzetten in boterzuur doen dit minder efficiënt en/of zijn minder aanwezig naarmate de dag verstrijkt. Bij je avondeten opeens groente eten, zoals veel mensen doen, maakt je dus nog geen excellent gastheer voor jouw gezondheidsbevorderende darmbacteriën.2

[su_accordion][su_spoiler title=”Bronnen” open=”no” style=”default” icon=”plus” anchor=”” anchor_in_url=”no” class=””]B1 Antibiotics (Basel). 2020 Jul 30;9(8):462
2 Aliment Pharmacol Ther. 2015 Jul;42(2):158-79 [/su_spoiler] [/su_accordion]

[su_button url=”https://www.medischdossier.org/md-update/” target=”blank” background=”#69a341″ size=”8″ radius=”round”]Ontvang wekelijks de Medisch Dossier nieuwsbrief[/su_button]

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Rineke Dijkinga

Flemming Lehrmann over Lichtvoedsel

Basisrecept voor elke dag

Vervroegde overgang

Power voor je brein

De analogie tussen bodem, darmen en brein

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Rineke Dijkinga avatar

Over de auteur

Rineke Dijkinga heeft ruim vijtien jaar mensen met chronische klachten begeleid als natuurgeneeskundig- en orthomoleculair therapeut. Haar cliënten waren op zoek naar praktische tips en recepten en zo schreef ze in 2011 haar eerste boek waarin, naast gemakkelijke recepten, het ''weten over eten' de rode draad vormt. Sinds 2019 richt ze zich alleen nog op het verspreiden van haar kennis via artikelen, trainingen, lezingen en boeken. Om haar kennis omtrent de voedingswaarde van ons eten verder te verdiepen, kocht ze met de opbrengt van haar boeken een paar hectare landbouwgrond waar alles draait om 'gezondheidswaarde per hectare'.
Lees meer artikelen van Rineke Dijkinga