Een gezond leefklimaat in huis is belangrijk. Aan voor de hand liggende zaken, zoals ventilatie, denken we vaak wel. Hieronder meer tips voor een gezond huis jaarrond. 

SCHOONMAKEN: gebruik natuurlijke producten of maak zelf je middeltjes met ingrediënten zoals azijn, natriumbicarbonaat, citroensap en essentiële oliën. Industriële schoonmaakmiddelen zitten tjokvol met een waslijst aan giftige stoffen, van hormoonverstorende parabenen en ftalaten (chemicaliën in plastic) tot irriterende fenolen en kunstmatige geurstoffen. Kiezen voor natuurlijk alternatieven kan het risico op onder meer astma, hartproblemen en borstkanker verlagen.1 

LEG een deurmat bij alle buitendeuren en draag binnenshuis geen schoenen, om te voorkomen dat bestrijdingsmiddelen, zware metalen zoals lood en andere schadelijke vervuilingen van buitenaf meegenomen worden naar binnen. Deze simpele stappen kunnen de hoeveelheid chemische stoffen in huis verlagen met circa 60 procent.2 

STOMERIJ: laat kleding alleen chemisch reinigen als het absoluut nodig is. Het is niet alleen slecht voor het milieu, maar kan ook schadelijk zijn voor de gezondheid, vanwege blootstelling aan gevaarlijke oplosmiddelen zoals perchloorethyleen. Een veiliger alternatief is ‘wet cleaning’ of natte reiniging met water in speciale machines met bijbehorende speciaal ontwikkelde wasmiddelen. Zoek naar bedrijven die alleen biologisch afbreekbare, niet-giftige reinigingsmiddelen gebruiken. Overweeg ook eens alleen een vlekkenbehandeling op kleding en probeer te voorkomen dat je kleding koopt die chemisch gereinigd moet worden. 

SLAAP op matrassen en met beddengoed van natuurlijke en biologische materialen om blootstelling aan bestrijdingsmiddelen, brandvertragers en andere chemicaliën te minimaliseren. Wol is ideaal omdat het een natuurlijke temperatuurregelaar is en bovendien hypoallergeen en brandvertragend. Het kan onder meer worden toegepast in matrassen, dekbedden en kussens. Maar vraag rechtstreeks bij de leverancier na of hun producten een chemische behandeling krijgen. Biologische katoen en hennep zijn goede opties voor lakens, dekbedden, dekbedovertrekken en matrasbeschermers, terwijl kussens gevuld met boekweit of gierst prima alternatieven zijn voor schuimrubber. 

SPEELGOED, vooral geïmporteerd speelgoed, kan schadelijke stoffen bevatten zoals lood en ftalaten.5 Kies producten van betrouwbare zaken die alleen veilige materialen gebruiken zonder chemische toevoegingen. 

STOFZUIG regelmatig, want stof is een belangrijke bron van blootstelling aan vervuiling in huis. Stof en de daarin aanwezige chemicaliën kunnen in het lichaam terechtkomen via de ademhaling, via inslikken of opname door de huid.4 Overweeg de aanschaf van een luchtreiniger, die kan helpen om onder meer stof, schimmelsporen en geurtjes uit de lucht weg te nemen. 

KOOK in aluminiumvrije pannen en wikkel voedsel niet in aluminiumfolie. Het potentieel giftige metaal kan in het voedsel terechtkomen bij contact ermee.3 Een goed alternatief hiervoor is bijvoorbeeld bakpapier – de ongebleekte versie – en voor kookgerei zijn roestvrij staal en glas betere opties. Kun je niet leven zonder anti-aanbakpannen, kies dan voor merken waarbij niet-giftige coatings gebruikt worden, in plaats van schadelijke fluorverbindingen (PFAS).  

BEWAAR restjes in plasticvrije bakjes om te voorkomen dat bepaalde stoffen uit het plastic in het voedsel terechtkomen. Glas en roestvrij staal zijn beter. Tevens zijn zakjes van biologische katoen goede keuzen voor het bewaren van fruit en groenten. 

GEUR Gebruik 100 procent natuurlijke geurtjes in huis in plaats van synthetische, die soms een cocktail van schadelijke stofjes bevatten. Kies kaarsen, geurstokjes en andere geurverspreiders van natuurlijke merken. Of vul uw huis gewoon met natuurlijke geurtjes, zoals van verse bloemen of versgebakken taart. 

FILTER uw water met een effectief waterfilter dat nagenoeg alle opgeloste deeltjes uit kraanwater filtert, zoals chloor, lood en kwik. Er zijn allerlei in het keukenkastje of op de kraan te monteren waterfiltersystemen te koop. 

PLANTEN kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan het verbeteren van het klimaat in uw huis. Zij brengen vocht in de lucht, kunnen de lucht reinigen en geven gezelligheid. De relatieve luchtvochtigheid in ruimten met planten is gemiddeld zo’n 5 procent hoger dan in ruimten zonder planten. In de winter is zelfs tot 17 procent verbetering gemeten. Uit onderzoek aan de WUR blijkt ook dat planten (weliswaar op kantoor) bijdragen aan een positievere gemoedstoestand, meer tevredenheid over het functioneren en tot minder ziekteverzuim.6 

VENTILEER je woning goed, zodat er voldoende aanvoer is van verse buitenlucht en afvoer van vervuilde binnenlucht. Vervuilde binnenlucht kan klachten geven als prikkelende ogen, zere keel, concentratiestoornissen, vermoeidheid, allergieën en hoofdpijn. Omdat woningen steeds beter geïsoleerd zijn, is het van belang zelf te luchten of te ventileren. Bij luchten zet je ramen en deuren tegen elkaar open. Zodra je het raam of de deur weer dichtdoet, hoopt de vervuiling zich weer op. Bij ventileren wordt frisse lucht continu af- en aangevoerd, bijvoorbeeld door het gebruik van een ventilatiesysteem. 

BRONNEN:

1 Am J Respir Crit Care Med, 2007; 176: 735–41; Environ Health Perspect, 2012; 120: 958–64; Environ Health, 2010; 9: 40
2 University of Georgia Cooperative Extension. “Leave it at the door: a guide to reducing contaminants in your home.” extension.uga.edu/publications
3 Ciba Found Symp, 1992; 169: 26–35
4 Rev Environ Contam Toxicol, 2002; 175: 1–46
5 CDC. “Lead hazards in some holiday toys and toy jewelry.” www.cdc.gov; European Chemicals Agency.” Inspectors find phthalates in toys and asbestos in second-hand products.” echa.europa.eu
6 https://www.wur.nl/nl/show/Minder-ziekteverzuim-op-de-werkvloer-Neem-een-plant.htm