Nadat ik jarenlang een heel andere mening was toegedaan dan vooraanstaande figuren als dr John Studd, parlementslid Theresa Gorman en televisiedokter en publiciste dr Miriam Stoppard, allen fanatieke geloofsverdedigers van hormoontherapie (hormone replacement therapy ofwel HRT) in Groot-Brittannië, ben ik blij dat HRT nu dan eindelijk steeds meer in ongenade valt.
Eind vorig jaar concludeerde niemand minder dan de voorzitter van de Duitse Commissie voor de Veiligheid van Medicijnen – die vergelijkbaar is met onze minister van Volksgezondheid of het hoofd van de Amerikaanse Food and Drug Administration – dat HRT ‘het nieuwe thallidomide’ (Softenon) is.
Naar aanleiding van het nieuwste onderzoek dat vorig jaar in het augustusnummer van The Lancet werd gepubliceerd, beschreef professor Bruno Muller-Oerlinghausen HRT als een ‘nationale en internationale tragedie’.
Het onderzoek toonde overtuigend aan dat hormoontherapie duizenden doden heeft veroorzaakt. Het onderzoek in kwestie, bekend onder de naam de Million Women Study en uitgevoerd door de Medical Research Council en Cancer Research UK, traceerde tussen 1996-2001 meer dan een miljoen Britse vrouwen in de leeftijd van 50-64 jaar.
Er werd aangetoond dat HRT onmiskenbaar het risico op borstkanker verdubbelt en het risico op een hartaanval, bloedstolsels of een beroerte verhoogt. De onomwonden conclusie van het onderzoek was dat HRT alleen al in de afgelopen tien jaar verantwoordelijk is geweest voor 20.000 gevallen van borstkanker, waarvan vele fataal waren.1
Maar de verrassendste uitkomst van het MRC-onderzoek was het soort HRT dat het gevaarlijkst bleek. Sinds jaar en dag is het in de medische wetenschap bekend dat therapie met enkelvoudige oestrogeenpreparaten kanker van het endometrium (kanker van het baarmoederslijmvlies) verergert.
Artsen hebben steeds gehamerd op de beschermende effecten van combinatiekuren – preparaten met zowel oestrogeen als progestogeen, ofwel synthetisch progesteron. Uit het onderzoek blijkt echter dat deze combinatie het meeste risico met zich meebrengt.
Na vijf jaar kreeg 1 op de 166 vrouwen kanker en na tien jaar was dit 1 op de 50. Dit werpt het hele idee omver waarop de kuur is gebaseerd – een langetermijntherapie om osteoporose te voorkomen.
Welk soort HRT u ook gebruikt, en in welke vorm of op welke wijze dan ook – pillen, pleisters, ononderbroken of opeenvolgende kuren, of zelfs in de vorm van het vermeende veilige alternatief tibolone (Livial) – het risico op kanker neemt reeds toe als u een jaar lang een hormoonkuur heeft gevolgd.
Nadat de bevindingen uit the Lancet meer bekendheid kregen, namen de Duitse autoriteiten hun verantwoordelijkheid en waarschuwden ze de artsen dat de balans in het nadeel van HRT was doorgeslagen.
Hormoonbehandeling wordt nu beperkt tot vrouwen met bijzonder ernstige symptomen en wordt in de laagst mogelijke doses of voor een zo kort mogelijke periode voorgeschreven. Duitse vrouwen stoppen en masse met de therapie.
Je zou toch denken dat dit voor de Britse en Amerikaanse autoriteiten voldoende reden zou zijn om het Duitse voorbeeld te volgen. Gordon Duff, voorzitter van de Commissie voor de Veiligheid van Medicijnen, is echter positief over HRT.
In een advies aan artsen dat een dag na publicatie van het onderzoek werd afgegeven, schreef hij dat de voordelen (welke voordelen?) nog steeds niet opwegen tegen de nadelen. Hij formuleerde het als volgt: ‘De resultaten van de Million Women Study dwingen niet tot urgente veranderingen in de behandeling van vrouwen.’ (In Nederland zijn de artsen in het algemeen terughoudend in het voorschrijven van HRT. – red.)
De klachten die zich in de menopauze voordoen, kunnen grotendeels worden bestreden met simpele veranderingen in eetgewoonten en met vitaminesupplementen.
Elke dokter die HRT blijft voorschrijven aan gezonde vrouwen die een normale periode in hun leven doormaken, heeft bloed aan zijn handen. En dat geldt ook voor elke overheidsambtenaar die blijft aarzelen over de samenhang tussen hormoonkuren en kanker.
Lynne McTaggart
BRON:
1 Lancet, 2003; 362: 419-27