Glaucoom
Mijn 82-jarige vader heeft al achttien jaar glaucoom. Een aantal keren per dag gebruikt hij oogdruppels die zijn huisarts heeft voorgeschreven, maar nu vertelde deze hem dat de druk in één oog toch te hoog wordt. Als die over twee maanden niet afgenomen is, dan moet hij een operatie ondergaan om het vocht uit het oog te laten aflopen. Zijn ogen worden ook steeds roder: volgens mij een bijwerking van de druppels. Bestaan er natuurlijke middelen voor glaucoom die werken?
H.B., per e-mail

Glaucoom is de naam voor aandoeningen waarbij de oogzenuw beschadigd raakt met als gevolg progressief verlies van het gezichtsvermogen. Deze kunnen op elke leeftijd toeslaan, maar ouderen zijn het meest vatbaar. Door veroudering ontstaan er in het oog veranderingen die de drainage (afvloeiing) van oogvocht (tussen de iris en het hoornvlies) belemmeren. Daardoor loopt de druk in het oog op. Bij een abnormaal hoge oogdruk wordt gesproken van oculaire hypertensie. Dat is een belangrijke risicofactor voor glaucoom.

De gebruikelijke behandeling bij glaucoom bestaat uit oogdruppels met bètablokkers of prostaglandine-agonisten, die de druk in het oog verlagen. Maar zoals u waarschijnlijk weet hebben deze middelen veel bijwerkingen. Dat geldt evenzeer voor de oogdruppels als voor de middelen die u moet innemen. Verder zijn er laserbehandelingen en operaties mogelijk voor glaucoom. Dat zijn echter niet zelden invasieve, agressieve procedures met een wisselend succes. Gelukkig vinden veel patiënten baat bij alternatieve behandelingen. Bewezen effectief zijn de volgende behandelingen.

Glaucoom natuurlijk behandeld

– Antioxidanten
Bij patiënten met glaucoom is het verdedigingssysteem van antioxidanten vaak minder sterk1. De volgende voedingssupplementen zouden dus kunnen helpen.
– Vitamine C. Bij 30 patiënten met open kamerhoek glaucoom (OKG), de meest voorkomende vorm, leidde een hoge dosis vitamine C (gekeken werd wat ieder maximaal tolereerde zonder dat de feces zachter werden: gemiddeld 10 g/dag) bij eenieder tot verlaging van de oogboldruk, zonder bijwerkingen2. Uw vader zou 3 g/dag kunnen proberen, verdeeld over de dag bij de maaltijden. Verlaag de dosis als zijn ontlasting zachter wordt.
– Vitamine E. Deze en andere vetoplosbare antioxidanten blijken te voorkomen dat het drainagesysteem van het oog verslechtert. Tevens blijken ze celdood te remmen3. Laat uw vader 500 mg/dag proberen.
– Alfa-liponzuur. Bij 45 patiënten met OKG in een vroeg stadium trad bij diegenen die een maand lang 150 mg/dag ALA slikten de beste verbetering op, vergeleken met een lagere dosis ALA en met gebruik van medicatie via oogdruppels4.
– Luteïne en zeaxanthine. Hoewel niet direct door te trekken naar gebruik bij mensen, wijzen de resultaten uit dierexperimenteel onderzoek erop dat glaucoom te behandelen is door deze carotenoïden aan de voeding toe te voegen (6 mg/dag)5.

– Voedingstherapie
Van een aantal voedingstoffen wordt vaak een tekort gemeten bij patiënten met glaucoom. Supplementen met die stoffen zouden dan ook kunnen helpen6.
– Thiamine (vitamine B1). Bij glaucoompatiënten bleek het bloedgehalte van deze vitamine significant lager dan in de controlegroep7.
– Magnesium, zink, chroom, ijzer. Er is verband aangetoond tussen glaucoom en tekort aan deze mineralen8,9,10. Bij één onderzoek bleek tweemaal daags 121,5 mg magnesium na een maand het gezichtsveld vergroot te hebben bij 10 patiënten met glaucoom11.
– Omega-3-vetzuren. Patiënten met glaucoom hebben een lager gehalte eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) vergeleken met hun gezonde broers/zusters12. Uit onderzoek, althans bij ratten, blijkt dat een hogere inname van deze omega-3-vetzuren de oogboldruk significant kan verlagen13.

– Kruidengeneeskunde
Hoewel er meer onderzoeken gedaan zouden moeten worden, zijn van een aantal plantenextracten veelbelovende resultaten gevonden voor de behandeling van glaucoom.
– Ginkgo biloba. Dit kruid kan helpen bij een verminderde bloedstroom naar de ogen bij patiënten met glaucoom14. Bij een onderzoek bleek driemaal daags 40 mg na een maand te leiden tot significante verbetering bij patiënten met verminderd gezichtsvermogen door glaucoom15.
– Coleus forskohlii. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat oogdruppels met forskoline, het actieve bestanddeel van deze plant, de oogboldruk bij zowel mens als dier kan verlagen16. Maar oogdruppels met forskoline zijn nog niet op de markt en niet duidelijk is, of een oraal extract van C. forskohlii iets oplevert.
– Vaccinium myrtillus (bosbes). Uit preliminair (verkennend) onderzoek valt op te maken dat de anthocyanides uit bosbessen wellicht bij de behandeling van glaucoom kunnen werken. Er werden bij acht patiënten al na een eenmalige dosis van 200 mg anthocyanides verbeteringen gevonden16.
– Salvia miltiorrhiza (dan shen: Chinese salie). Deze plant wordt gebruikt in de traditionele Chinese geneeskunst en blijkt de microcirculatie van het netvlies en de oogzenuw te verbeteren in dierexperimenteel onderzoek naar oculaire hypertensie17. Bij mensen bleek een dagelijkse injectie van een oplossing (2 g/ml) van deze plant, alleen of in combinatie met andere Chinese kruiden, te leiden tot langdurige verbetering van het gezichtsvermogen bij patiënten met glaucoom in een midden of laat stadium18.

BRONNEN:

1Altern Med Rev, 2001; 6: 141-166
2J Orthomol Med, 1995; 10: 165-168
3Br J Nutr, 2004; 91: 809-829
4Vestn Oftalmol, 1995; 111: 6-8
5Oftalmologia, 2003; 59: 70-75
6Altern Med Rev, 2001; 6: 141-166
7Ann Ophthalmol, 1979; 11: 1095-1100
8Altern Med Rev, 2001; 6: 141-166
9Med Hypotheses, 2001; 56: 163-170
10Vestn Oftalmol, 1994; 110: 24-26
11Ophthalmologica, 1995; 209: 11-13
12Prostaglandins Leukot Essent Fatty Acids, 2006; 74: 157-163
13Invest Ophthalmol Vis Sci, 2007; 48: 756-762
14Can J Ophthalmol, 2008; 43: 351-355
15Ophthalmology, 2003; 110: 359-362
16Altern Med Rev, 2001; 6: 141-166
17Chin Med J [Engl], 1993; 106: 922-927
18 Chin Med J [Engl], 1983; 96: 445-447