Overheden in de hele wereld hebben eindelijk toegegeven wat we al lang wisten: luchtvervuiling is niet goed voor ons. En het gaat niet alleen om de deeltjes die via uitlaatgassen worden uitgestoten. We hebben het ook over de naar schatting 80.000 chemicaliën in ons voedsel en water, in onze lucht en huizen, die samen bezig zijn ons langzaam te vergiftigen.
Tot nu toe konden bedrijven als Monsanto beweren dat er geen manier was om de potentiële schade van chemicaliën in de lucht vast te stellen. Dus konden we ook geen verband leggen tussen de door hen geproduceerde chemische stoffen en een slechte gezondheid. De kern van het probleem was dat we daarvoor duidelijk oorzaak en gevolg moesten kunnen aantonen bij een bepaalde chemische stof en bij bepaalde schade aan chemische processen in ons lichaam.
Maar uit ons hoofdartikel blijkt, dat dat niet langer nodig is. Nieuwe ontwikkelingen in de scheikunde en moderne technologie stellen wetenschappers in staat om specifieke chemische stoffen in luchtmonsters te onderzoeken en exact na te gaan wat ze in ons lichaam aanrichten. Dat is niet best.
Het gevaarlijkste is wat deze stoffen met de verschillende signaalroutes in ons lichaam doen. Ze knoeien zodanig met ons immuunsysteem dat het vermogen van ons lichaam om aanvallen – zoals griepinfecties – te bestrijden, wordt onderdrukt.
Er zijn ook al langere tijd aanwijzingen dat zelfs lage concentraties van industriële chemicaliën ons systeem van hormonale boodschappers verstoren. Dat doen ze door dit systeem na te bootsen, zodat het lichaam reageert alsof het echte hormonale signalen heeft ontvangen, of door de hormoonproductie te blokkeren, waardoor er geen signalen meer verzonden worden, of zelfs door te knoeien met ons vermogen hormonen af te breken en af te voeren.
Dat is geen nieuws. Zo’n 23 jaar geleden waarschuwde de Amerikaanse Environmental Research Foundation in een artikel over Theo Colborns boek Our stolen future al: ‘Het maakt niet uit waar je op dit moment woont, of dat nu in de stad New York is of op een afgelegen eiland in de Noordelijke IJszee: iedereen die bereid is 2000 dollar voor een test te betalen, zal ontdekken dat hij meer dan 250 synthetische industriële chemicaliën in zijn lichaam heeft.’
En dat was 23 jaar terug. Zelfs als bepaalde lucht- of industriële vervuiling binnen acceptabele grenzen blijft, wordt de schade duizend keer zo groot door de combinatie en het cumulatieve effect ervan. Zo is het gecombineerde effect van twee of drie pesticiden in lage concentraties – zoals je die in de meeste normale omgevingen aantreft – 1600 keer zo groot als het effect van één pesticide.
Denkt u zich eens in wat het effect is van elk van die veelgebruikte giffen, 1600 keer vergroot, vermenigvuldigd met het 1600 keer vergrote effect van het grote deel van de 80.000 andere stoffen waaraan we worden blootgesteld.
Frank Weiwal, de oprichter van People Against Cancer, zei het ooit zo: ‘We komen gewoon nullen tekort om het risico uit te rekenen.’ In Our stolen future leverde Colborn bewijzen en hypothesen die erop wijzen dat deze chemicaliën de oorzaak zijn van veel problemen, van de daling van het aantal soorten levende wezens en de toename van bepaalde hormonale kankers bij mensen, zoals prostaat- en borstkanker, de daling van het aantal zaadcellen bij mannen, het IQ en de aandachtsboog, tot zelfs meer geweld en agressie. Uit recentere studies blijkt dat vervuiling mogelijk de oorzaak is van de explosieve groei van luchtweg- en huidaandoeningen, cognitieve aandoeningen zoals dementie, en nog veel meer.
Misschien vindt u dit allemaal nogal onheilspellend klinken. Maar er is ook goed nieuws: er zijn een paar eenvoudige maatregelen om uzelf en uw dierbaren te beschermen, dat legt natuurgeneeskundig arts Harald Gaier uit (zie reportage ‘Een fijne boel’). In zijn artikel beschrijft hij veel zorgwekkende bronnen van chemicaliën – sommige ervan op verrassende locaties – en wat u kunt doen om ze te vermijden of uit de weg te ruimen.
Veel van Gaiers bevindingen zijn geruststellend. Uit onderzoek blijkt dat u uw blootstelling aan pesticiden vermindert door biologisch te eten, en dat daardoor de hoeveelheid giftige chemicaliën in uw lichaam drastisch daalt. Ook zijn er veel natuurlijke stoffen, vooral kruiden en vitaminen, die de belasting van uw lichaam snel verlichten. Dat is het fascinerende van het schrijven over allerlei gezondheidsaspecten: het steeds opnieuw ontdekken dat er voor bijna elk gezondheidsprobleem een natuurlijke oplossing is. Wat diabetes betreft is er nieuw onderzoek waarbij een gunstig effect te zien is bij het nuttigen van frambozen; bij alzheimer blijkt de simpele tomaat een rol te kunnen spelen bij het herstellen van de cognitieve functies (zie de nieuwsrubriek van deze maand).
Moeder Natuur laat voortdurend zien dat ze mensen te slim af is. Ze heeft zelfs een tegengif bedacht voor bedreigingen van onze gezondheid zoals vervuiling, die we onszelf hebben aangedaan.