Op dit moment bereiden veel landen zich voor op nieuwe maatregelen. De media over de hele wereld staan stil bij de getallen: het totaalaantal zieken en sterfgevallen; de R-nummers en de vraag of de besmettingspercentages van de afzonderlijke landen tot aanvaardbare niveaus zijn gedaald of weer explosief zijn gestegen; de totale testcapaciteit; de totale voorraad aan persoonlijke beschermingsmiddelen in een land; het aantal werklozen en bedrijven die failliet gaan als gevolg van het virus.

Gebaseerd op deze aantallen hebben we als vanzelfsprekend aangenomen dat er een tweede piek komt. En dus moeten we ons haasten om het wondermiddel, het vaccin, te vinden dat de verlossing vormt van dit Armageddon-achtige kwaad.

Wat ontbreekt in deze dagelijkse cijfers en de meeste nieuwsberichten is de bereidheid om een stapje terug te doen en een paar fundamentele vragen te stellen. Heeft een van de maatregelen om het virus te beheersen daadwerkelijk gewerkt?

Kunnen al onze plannen om groepsimmuniteit te bereiken een tweede piek voorkomen? En komt die tweede piek daadwerkelijk, dus zijn al die toekomstige maatregelen wel noodzakelijk?

Alle meningen die afwijken van de heersende triade van lockdown en vaccinatie hebben de voorpagina’s niet gehaald, wat wel zou moeten, zoals Sherelle Jacobs niet zo lang geleden opmerkte in de Britse Daily Telegraph.

Zo zijn er de stille en aanhoudende geluiden van Michael Leavitt wiskundige en hoogleraar structurele biologie aan de Standford University, die een Nobelprijs won voor de ontwikkeling van multischaalmodellen van complexe chemische systemen.

Hij en zijn vrouw verdelen hun tijd tussen de V.S., Israël en China. Nadat Chinese vrienden hem over de vroege stadia van de uitbarsting van Covid-19 in de provincie Hubei hadden verteld, begint Leavitt in verschillende landen de aantallen te volgen. Hij kwam tot een heel ander totaal.

Leavitt ontdekte dat nadat het besmettingspercentage in de provincie Hubei aanvankelijk met 30 procent per dag toenam – een exponentiële stijging waardoor de hele wereld binnen 90 dagen besmet had moeten zijn, zo zegt hij – plotsklaps het pad van het virus veranderde.

Toen Leavitt op 1 februari voor het eerst de cijfers begon te onderzoeken, rapporteerde Hubei 1.800 nieuwe gevallen per dag, zes dagen later tot 4.700 per dag, voordat het aantal ‘lineair’ kelderde. Hetzelfde gebeurde met sterfgevallen een week later. De curve was niet alleen afgevlakt, maar ook de piek was bereikt en de lijn stortte naar beneden.

Leavitt voorspelde dat de situatie in heel China in twee weken zou verbeteren en schatte in dat het sterftecijfer bij ongeveer 3.250 sterfgevallen zou stoppen. Rond begin maart, zo zei hij, zou de virale infectie simpelweg langzaam wegsijpelen.

Hij had gelijk, maar niemand luisterde naar hem. De wereld bleef in de ban van Neil Ferguson die als epidemioloog is verbonden aan het Imperial College in Londen, en zijn doemscenario’s van 81 procent van de bevolking die geinfecteerd zou raken met een half miljoen doden in het Verenigd Koninkrijk en 2,2 miljoen sterfgevallen in de VS, wanneer beide regeringen de lockdownmaatregelen niet volledig zouden nemen, maatregelen gebaseerd op een voorspelling van exponentiële groei van het virus.

Een studie van de Universiteit van East Anglia met een bereik van 30 Europese landen concludeerde dat, terwijl het sluiten van scholen, het verbieden van massale bijeenkomsten en het sluiten van bepaalde bedrijven in de horecasector (restaurants, bars en pubs en vrijetijdscentra, bijvoorbeeld) effectief waren in het vertragen van het virus, de volledige lockdownmaatregelen – zoals gedwongen thuisblijven en zelfs het dragen van gezichtsmaskers in het openbaar – dit niet waren.

Ook epidemioloog Carl Heneghan, directeur van Oxford University’s Centre for Evidence-Based Medicine, heeft voortdurend volgehouden dat de argumentatie van het Imperial College die ten grondslag lag aan de volledige lockdown verkeerd was, omdat het virus een piek kende een week voordat lockdown werd afgedwongen.

Of zoals Marko Kolanovic en Bram Kalan van de Amerikaanse bank JP Morgan concludeerden: “In tegenstelling tot het rigoureuze testen van nieuwe medicijnen, zijn lockdowns toegepast met weinig aandacht voor de mogelijkheid dat ze niet alleen zouden kunnen leiden tot economische verwoesting, maar potentieel ook tot meer sterfgevallen dan Covid-19 zelf.”

Het probleem met de volledige lockdown is hetzelfde probleem als met de vaccinatie-inspanningen: uitgegaan wordt van een positief effect zonder deze veronderstelling grondig te onderzoeken. Immers: “Natuurlijk is dit het juiste om te doen.”

De dagelijkse verschrikkingen van nieuwe doden onder de ouderen en kwetsbaren in het nieuws mogen ons niet beletten om diep adem te halen en een paar kille, harde vragen te stellen.
Het kan goed zijn dat dit killervirus nogmaals fel brandt, voordat het simpelweg verdampt. Maar dat zullen we nooit weten, tenzij we bereid zijn om hiernaar te vragen.