Voeding
Eet en drink zonder schuldgevoel
Overgewicht blijkt niet per definitie slecht voor uw gezondheid.
U hoeft zich niet schuldig te voelen als er na Kerst een paar pondjes zijn bijgekomen: dat kan zelfs goed voor u zijn.
In tegenstelling tot de gangbare opvatting bleek uit een Duits onderzoeksrapport dat matig overgewicht – een BMI (body mass index) tussen de 25 en 30 – geen enkele invloed heeft op uw levensduur. Bij mannen met overgewicht bleek het sterftepercentage aan kanker 7 procent lager te zijn dan bij mannen met normaal gewicht (een BMI van 18,5 tot 25).
Het bewuste rapport, een evaluatie van 42 studies naar de relatie tussen gewicht, sterfte en ziekte, toonde aan dat gewicht alleen onze levensverwachting beïnvloedt als bij obesitas (ernstig overgewicht), dat wil zeggen een BMI van 30 of hoger. In het algemeen is de sterfte onder obese mensen 20 procent hoger dan bij degenen met een lagere BMI. Maar naarmate wij ouder worden heeft obesitas steeds minder meer invloed op onze gezondheid. Volgens de onderzoekers is na het 65e levensjaar bijna geen samenhang meer te vinden tussen obesitas en levensverwachting1.
 

Beetje molliger niet erg
Hoewel deze onderzoeksuitkomst opmerkelijk klinkt, weerspiegelt die de resultaten uit twee eerdere onderzoeken die online gepubliceerd zijn maar nog niet in druk verschenen. Ook daarin stond dat je bij nader inzien best wat molliger mag zijn. In een daarvan, een Japans onderzoek dat 11 jaar lang bijna 27.000 oudere volwassenen (65-79 jaar) volgde, bleek dat mensen met overgewicht ‘ten minste even lang kunnen leven als personen met een normaal gewicht’. Bij mannen bleek zelfs obesitas het sterfterisico niet te verhogen2.
In de andere, een Canadese studie bij meer dan 11.000 mensen van 25 jaar en ouder, bleek overgewicht het sterfterisico zelfs te verkleinen. Wie een BMI had tussen 25 en 29,9 had zelfs 15 procent minder kans om tijdens deze 12 jaar durende studie te overlijden dan degenen met een normaal gewicht. Matige obesitas (klasse 1: BMI 30 – 35) hing niet samen met een verhoogde sterftekans2.
Opvallend was dat in beide studies ondergewicht de sterftekans aanzienlijk bleek te verhogen.
 

Dunner niet altijd gezonder
Hoe komt het dat overgewicht goed voor ons kan zijn, of in ieder geval niet slecht? Volgens Dr. Katherine Flegal en haar onderzoeksteam, die ook al in eigen onderzoek had vastgesteld dat een paar pondjes extra geen kwaad kunnen, is het mogelijk dat een lichte mate van overgewicht de overlevingskansen in ongunstige situaties bevordert.
Het team constateerde dat overgewicht kon samenhangen met een betere overleving bij infecties of medische ingrepen, en een beter vooruitzicht op genezing van sommige ziekten. ‘De gevonden effecten zouden verklaard kunnen worden door een grotere voedselreserve of spiermassa vanwege het overgewicht’3. Met andere woorden, iets te zwaar zijn helpt dan wel niet om ziekte te voorkomen, maar wel om daarvan te genezen.
In een onderzoek onder overlevenden van een hartaanval bleek dat degenen met overgewicht en obesitas minder risico liepen er nog een hartaanval achteraan te krijgen en daaraan te overlijden. Ook vergrootte het overgewicht de levenskansen op de intensive care vergeleken met patiënten met een normaal gewicht1.
Natuurlijk is dit geen excuus om maar door te blijven eten. Want ook blijkt uit veel onderzoeken een verband tussen obesitas en een aantal specifieke ziekten zoals ziekte van de kransslagaderen en diabetes type 21. Maar wel is aangetoond dat dunner niet altijd gezonder is. Dus als u na de feestdagen niet meer in uw favoriete jeans past hoeft u zich niet schuldig te voelen.
 

Joanna Evans
1 Dtsch Artztebl Int, 2009; 106: 641-648
2 Obesity [Silver Spring], 2009 June 18; online voorpublicatie
3 JAMA, 2007; 298: 2028-2037

Gezonde traktaties
• Chocola. Meerdere onderzoeken hebben aangetoond dat bittere (donkere) chocola goed is voor hart en bloeddruk1. Het zou zelfs diabetes voorkomen2.
• Rode wijn. Resveratrol, een polyfenol-antioxidant die in rode wijn zit, kan beschermen tegen kanker3, diabetes4, hartziekte5 en zelfs Alzheimer6. Het meeste onderzoek waaruit dit bleek werd echter bij dieren gedaan en hoeft dus niet voor mensen op te gaan.
• Noten. Hoewel noten veel vet bevatten, zitten ze ook vol enkel- en meervoudig onverzadigde vetten die gezond zijn voor het hart omdat ze de hoeveelheid bloedlipiden (vetten) verlagen. Daarnaast zijn ze rijk aan arginine (een aminozuur), magnesium, koper, foliumzuur, eiwit, kalium, vezels en vitamine E7.
1 Hypertension, 2005; 46: 398-405
2 Am J Clin Nutr, 2005; 81: 611-614
3 Int J Cancer, 2009 Nov 11; Epub ahead of print
4 Endocrinology, 2009 Oct 9; Epub ahead of print
5 J Cardiovasc Pharmacol, 2009 Sep 19; Epub ahead of print
6 Neurochem Int, 2009; 54: 111-118
7 BMJ, 1998; 317: 1341-1345