15-01-2020

Vleeskwesties

”Stoppen met het eten van vlees is goed voor mens, dier en het milieu,” zegt Maarten Klatte

Onlangs gooide tv-presentator Arjen Lubach de knuppel in het varkenshok. Zijn satirische tv-programma Zondag met Lubach toonde beelden van intensieve veehouderij, schokkend. Vooral het slachthuis: een bewegende wand die varkens naar de ‘gaskamer’ drijft. Er komt geen mens aan te pas. Dan: gillende en stuiptrekkende varkens die langzaam lijken te stikken. Een kille productielijn. Op het eind: mensen die de keel doorsnijden van de ondersteboven hangende dieren.

Ik vermoed dat zelfs de meest koelbloedige carnivoren even geen trek hebben in vlees. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) krijgt ervan langs, ze faalt in haar toezicht. Informatie over de dagen dat inspecteurs en dierenartsen van de NVWA bij bedrijven zullen langskomen, lekt. Zieke dieren worden dan geslacht op dagen dat er géén toezicht is. De minister van landbouw, Carola Schouten probeert het allemaal uit te leggen, maar slaagt daar niet in: haar toon is lachwekkend, alsof ze een kleuterklas toespreekt.

Impact van vleesproductie

Uit oogpunt van voedsel-productie is vlees erg inefficiënt. Dieren eten enorme hoeveelheden plantaardig materiaal voordat ze zelf worden geconsumeerd. De intensieve veehouderij in haar huidige vorm levert de belangrijkste bijdrage aan de uitstoot van broeikasgassen. Voorts gebruikt en vervuilt de sector heel veel water. Grootschalige ontbossing voor de verbouw van veevoer (soja) is nadelig aangezien deze bossen CO2 uitstoot compenseren.In plaats van bossen verschijnen monoculturen van soja, zoals mais.
De biodiversiteit neemt af. Om deze monoculturen ziektevrij te houden worden pesticiden gebruikt. Dit maakt de grond dood/steriel. Insecten zijn met 70 procent afgenomen. Waaronder de bijen.
Om dicht opeengepakte dieren ziektevrij te houden worden veel antibiotica gebruikt. Driekwart van de wereldwijde antibioticaproductie wordt niet gebruikt voor mensen, maar voor de veestapel! Dit leidt tot het ontstaan van multiresistente bacteriën: een gezondheidsrisico voor vleeseters. Vlees- en zuivelproductie wordt door Brussel gesubsidieerd. Dit maakt vleesconsumptie ongezond goedkoop. Als de schade aan milieu en ziektekosten zou worden doorberekend, zou een hamburger 80 euro kosten.

Factory Farming

Het is duidelijk dat we geen vlees eten vanwege de wijze waarop het wordt geproduceerd. We eten vlees ondanks de wijze waarop het wordt geproduceerd. Neem de Nederlandse multinational Heineken met de rondleidingen in zijn bierbrouwerij. Desgewenst krijgt u hier van A tot Z uitleg over het productieproces. Maar wat weten we van de intensieve veehouderij? Megastallen zonder ramen.
De journalist die wil filmen is niet welkom. Wat hebben de boeren en slachters te verbergen? Er is een opvallend gebrek aan openheid. Mijn vermoeden is dat boeren hier zelf ook last van hebben.
Ze hebben dit beroep toch niet gekozen om zó met dieren om te gaan. Welke boer zou niet, net zoals de bierbrouwer, trots willen zijn op zijn bedrijf?

IJzer

Er is onderzoek gedaan naar de effecten van het eten van vlees. De conclusie luidde dat vleesconsumptie de kans op sterfte aan kanker en hartziekten verhoogt en de levensverwachting verkort.
Aan deze studie namen 170.000 mensen deel gedurende 32 jaar.1 De gezondheidsrisico’s van vleesconsumptie worden volgens recente inzichten toegeschreven aan een bepaalde vorm van ijzer die alleen in vlees zit, genaamd ‘haem-ijzer’. De vrije radicaalschade die haem-ijzer veroorzaakt, verhoogt de kans op kanker en hartziekten. IJzer dat in planten zit doet dit niet.

Hebben we vlees echt nodig?

Zouden we iets missen als we stoppen met vlees eten? De vleesindustrie doet ons geloven dat we vlees nodig hebben. Vooral vanwege het feit dat vlees rijk is aan eiwit. Veel mensen weten niet dat er in spinazie, broccoli, bonen, peulvruchten, linzen enzovoorts veel prima eiwitten zitten met een hoge biologische beschikbaarheid.
Deze voedingsmiddelen zijn licht verteerbaar en bovendien rijk aan vezels, vitaminen, mineralen, fytonutriënten en sporenelementen.

Conclusie:

Er is niets onmisbaars in vlees wat we niet via plantaardige voedingsmiddelen ook kunnen opnemen. Door geen vlees te eten verlaagt u het gehalte aan haem-ijzer en daarmee het risico op darmkanker, hartziekten en vroegtijdige dood. Het weglaten van dierlijke eiwitten bespaart veel dierenleed, vermindert broeikasgassen en onnodige ontbossing. De subsidies op vlees verleiden ons om goedkoop vlees te eten en verhullen de echte kosten die ontstaan door schade aan milieu en mens.

Op uw gezondheid!

Literatuur
(Pan A, Sun Q, Bernstein et al. Red meat consumption and mortality. Archives of Internal Medicine 2012; 172(7):555-63).

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere archief artikelen

De medicijnen zijn heerlijk

In de Verenigde Staten konden de grote farmaceutische bedrijven rechtstreeks reclame maken voor hun middelen. Het gevolg daarvan was dat mensen hun arts onder druk zetten om een recept voor zo’n medicijn uit te schrijven. Door de invloed van sociale mediaplatforms is...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur