Hoewel Viagra bijna synoniem is geworden voor viriliteit, blijkt uit nieuw onderzoek dat het medicijn in feite iemands vruchtbaarheid kan verminderen. Nieuw onderzoek door de Queen’s Universiteit in Belfast suggereert dat het medicijn mogelijk het ene probleem oplost terwijl het een hele reeks andere veroorzaakt, waaronder onvruchtbaarheid.

Het medicijn werkt door blokkering van een enzym, fosfodiësterase-5 (PDE-5) genaamd. Dit enzym breekt normaliter de boodschappermoleculen af die betrokken zijn bij het energieproces van cellen. Hierdoor stijgt het energieniveau in de cellen en de bloedtoevoer naar de penis, terwijl de bloedafvoer wordt beperkt. Hoewel dit ongetwijfeld de potentie ten goede zal komen, lijkt het ook andere sperma-activiteit te versnellen, waaronder motiliteit (spermabeweging) en de timing van een bepaalde chemische reactie. Deze is van vitaal belang om het sperma een ei te laten binnendringen en te bevruchten.

Versnelling van sperma

Door een proces genaamd ‘acrosoomreactie’ komen er in de kop van de zaadcel verteringsenzymen vrij die de beschermende buitenlaag van de eicel afbreken, waardoor het zaad naar binnen kan. Van zaadcellen waaruit al deze enzymen zijn vrijgekomen, zegt men dat ze ‘volledig gereageerd’ hebben.

De onderzoekers van de Queen’s Universiteit, onder leiding van dr. Sheena Lewis, ontdekten dat Viagra dit hele proces versnelt, waardoor de acrosoomreactie eerder in de reis van de zaadcel optreedt. Dit betekent dat de voorraad verteringsenzym van de zaadcel al is uitgeput tegen de tijd dat hij de eicel bereikt.

De onderzoekers namen 45 monsters sperma af en behandelden de helft ervan met Viagra, met dezelfde concentratie als die er in het bloed van een gebruiker zou zitten na één dosering van 100 mg. Binnen vijftien minuten en tijdens de daaropvolgende uren begon het sperma te versnellen. Na twee uur had bijna 80 procent van de met Viagra behandelde monsters volledig gereageerd.
Deze laatste studie is bijzonder verontrustend omdat de grote groep gebruikers van Viagra en soortgelijke medicijnen nu uit een ander type mannen bestaat dan voorheen.

Toen het middel in 1998 voor het eerst op de markt kwam, was Viagra gericht op mannen van middelbare leeftijd met erectieproblemen. Van de 16 miljoen mensen die het gebruikt hebben, bestaat een groeiend percentage echter uit jonge mannen die het eenvoudig gebruiken om hun seksuele activiteit te verhogen. Verder ontdekte het team van Queen’s dat meer dan 45 procent van de mannen die met hun partner een vruchtbaarheidskliniek bezoeken, het medicijn gebruikt om gemakkelijker spermamonsters te produceren. Dit zijn mannen die wellicht Viagra gebruiken terwijl ze een gezin willen stichten.

Minder embryo’s

Hoewel het reageerbuisstudies betreft, die misschien andere resultaten opleveren dan die in het lichaam, zijn er wel overeenkomsten met onderzoek op muizen uitgevoerd door het onderzoeksteam van Lewis. Mannetjesmuizen die Viagra kregen toegediend en met vrouwtjesmuizen paarden, produceerden 40 procent minder embryo’s dan die welke een placebo kregen. Bij de embryo’s die werden geproduceerd was de overlevingskans kleiner dan normaal.

Dr. Lewis maakt zich zorgen over de effecten van zo’n verkeerde uitwerking ook op menselijke embryo’s. De acrosoomreactie kanaliseert geladen calciumionen, wat invloed heeft op mechanismen van andere cellen, inclusief die welke zijn betrokken bij de vroege ontwikkeling van een embryo.

Het team van de Queen’s Universiteit is nu begonnen met een andere studie met sperma van mannen die Viagra gebruiken. De voorlopige resultaten, gebaseerd op zeventien mannen, tonen aan dat het medicijn inderdaad een uitgesproken versnellend effect heeft op sperma.

Wanneer geen potentieverhogende medicijnen?

Neem geen potentieverhogende medicijnen in combinatie met:
• hartmedicijnen: stikstofmonoxide afgevende medicijnen (zoals amylnitriet of nitroprusside), nitraatbevattende hartmedicatie (zoals nitroglycerine), vaatverwijders of alfablokkers, die immers een plotselinge daling in bloeddruk kunnen veroorzaken;
• opiaten (pijnstillers) zoals codeïne (wat priapisme kan veroorzaken), cimetidine, erytromycine, antischimmelmiddelen met -azolen, mibefradil en rifamycine.
• als u ooit een hartaanval of beroerte heeft gehad.