[preventie:]

Verklein uw kans op borstkanker

Ongeveer een op de acht vrouwen ontwikkelt in de loop van haar leven een kwaadaardige vorm van borstkanker. Hieronder vindt u negen natuurlijke manieren om uw kans op deze ziekte te beperken.

Door Joanne Evans

Borstkanker boezemt vrouwen waarschijnlijk meer angst in dan welke andere ziekte ook. Het is de kankersoort die wereldwijd het meest voorkomt onder vrouwen en die de meeste levens eist.1
Er gaat bij borstkanker veel aandacht uit naar erfelijke aanleg en het voorkomen van de ziekte in de familie. Maar er is veel wat u kunt doen om uw kans op de ziekte te minimaliseren, zelfs als u in de risicogroep valt.
Als u de volgende negen eenvoudige leefstijladviezen in praktijk brengt, verkleint u – hoe oud u ook bent – daarmee uw risico’s.

1 Let op uw gewicht
Overgewicht wordt in verband gebracht met borstkanker. Voor elke vijf punten die uw body mass index (BMI) toeneemt, stijgt uw kans op borstkanker na de overgang met 12 procent, blijkt uit een studie van de Universiteit van Manchester.2 Afvallen daarentegen kan uw kans om de ziekte te krijgen drastisch verlagen. Vrouwen die na hun overgang nooit hormoontherapie hadden gehad en die 10 kg of meer afvielen en daarna op gewicht bleven, hadden de helft minder kans op borstkanker dan vrouwen die na de menopauze hetzelfde gewicht hielden.3

2 Blijf in beweging
Wat uw leeftijd ook is, regelmatig bewegen kan uw kans op borstkanker verminderen. Men denkt zelfs dat door te bewegen, wereldwijd zo’n 10 procent van het aantal borstkankergevallen kan worden voorkomen.4 Zware lichamelijke inspanning helpt het beste, maar gewoon stevig wandelen is ook al heilzaam. Vrouwen die na de overgang elke dag een uur wandelden of op een andere manier een vergelijkbare inspanning leverden, bleken 15 procent minder kans op borstkanker te hebben dan degenen die het minste bewogen.5

3 Laat alcohol staan
Een paar glazen wijn per week mogen dan helpen tegen hart- en vaatziekten, maar als het om borstkanker gaat, is een beetje alcohol al genoeg om uw kans te laten stijgen. Dat bleek onder andere uit de Nurses’ Health Study, een van de grootste en langstlopende onderzoeken naar factoren die de gezondheid van vrouwen beïnvloeden. Zo hadden vrouwen die gemiddeld drie tot zes alcoholconsumpties per week dronken, 15 procent meer kans op borstkanker dan geheelonthouders. Zware drinkers, die minstens twee consumpties per dag dronken, hadden 51 procent meer kans om borstkanker te ontwikkelen dan niet-drinkers.6 Dus als u van een drankje houdt, maak er dan een incidentele traktatie van.

4 Eet biologisch
Kies voor een gezonde, evenwichtige voeding met onbewerkte voedingsmiddelen en veel verse groentes en fruit. Kies daarbij zoveel mogelijk voor biologische producten. Hoewel de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen die in Nederland op voedsel wordt aangetroffen, de laatste tien jaar is gedaald,7 worden deze middelen nog steeds op grote schaal gebruikt. In verschillende onderzoeken is gebleken dat bestrijdingsmiddelen in verband staan met borstkanker8; waarschijnlijk omdat ze de hormoonhuishouding ontregelen.
Uit een recent onderzoek bleek dat biologische voeding de kans op borstkanker niet verkleint, maar de studie had enkele zwakke punten en gaf mogelijk geen volledig beeld. Zo zijn vrouwen die aangeven meestal biologisch te eten, ook meer geneigd mee te doen aan het bevolkingsonderzoek naar borstkanker, waardoor de ziekte vaker dan gemiddeld bij hen wordt vastgesteld. Daarnaast duurde de studie slechts negen jaar, wat bij kanker waarschijnlijk te kort is om te laten zien of er daadwerkelijk verschillen tussen de onderzochte groepen zijn.9
Uit een recente literatuurstudie van meer dan driehonderd gepubliceerde artikelen bleek dat biologisch voedsel beduidend meer antioxidanten – krachtige kankerbestrijders – bevat dan gewone producten. Ook zit er minder cadmium in – een schadelijk metaal dat met borstkanker in verband wordt gebracht.10

5 Vergeet de tomaten niet
Zorg dat u altijd voldoende (biologische) tomaten eet. Ze zitten barstensvol met lycopeen, een krachtige, kankerbestrijdende antioxidant die de groei van borstkankercellen remt en apoptose (geprogrammeerde celdood) bevordert.11 In een Braziliaans onderzoek hadden vrouwen die vaak tomaten aten, beduidend minder kans op borstkanker.12

6 Wees een natuurlijke schoonheid
De meeste cosmetica en verzorgingsproducten staan bol van de schadelijke chemicaliën, waarvan vele het delicate hormonale evenwicht in ons lichaam kunnen verstoren. De grootste boosdoeners zijn parabenen, die de groei van bacteriën en andere microben in bijvoorbeeld uw lippenstift of bodylotion moeten tegengaan. Ze bezitten een oestrogene (hormonale) werking en worden in 99 procent van al het onderzochte borstkankerweefsel gevonden.13
Di-ethylftalaat en sommige synthetische muskverbindingen – veelgebruikte ingrediënten voor parfums – zijn ook in verband gebracht met borstkanker.14
U kunt deze en andere chemische narigheden vermijden door zoveel mogelijk over te stappen op natuurlijke, niet-schadelijke producten.

7 Gebruik milieuvriendelijke schoonmaakmiddelen
De producten die we gebruiken om ons huis schoon te maken, zijn een bron van hormoonverstorende stoffen, en onderzoek wijst erop dat ook zij borstkanker kunnen veroorzaken. Onderzoekers van het Amerikaanse Silent Spring Institute, een onderzoeksinstituut voor borstkanker, ondervroegen meer dan 1500 vrouwen over het gebruik van schoonmaakmiddelen. Ze ontdekten dat degenen die meer luchtverfrissers en producten tegen schimmel en aanslag gebruikten, vaker borstkanker kregen. De vrouwen die het vaakst schoonmaakmiddelen gebruikten, hadden ongeveer tweemaal zoveel kans op borstkanker als de vrouwen die dat het minst deden.15

8 Zorg voor genoeg vitamine D
Een tekort aan deze zonnevitamine hangt samen met een groot aantal verschillende aandoeningen, waaronder borstkanker. In een studie bleken vrouwen met de hoogste vitamine D-waarde in hun bloed – door zonlicht en voeding – beduidend minder vaak borstkanker te hebben.16 Uit een ander onderzoek kwam naar voren dat vrouwen die dagelijks minstens een uur zon kregen, minder kans op borstkanker hadden.17
Zonlicht is de beste bron van vitamine D, maar om er voldoende van te kunnen aanmaken, is het belangrijk dat u geen zonnebrandcrème gebruikt. Pas wel op voor verbranding en zoek de schaduw op als uw huid te rood wordt. U kunt ook een behoorlijke dosis vitamine D binnenkrijgen via uw voeding: vette vis (zalm en tonijn), eierdooiers en lever zijn een goede bron.
Voedingssupplementen zijn een goed alternatief om uw vitamine D-gehalte omhoog te krijgen, vooral als u weinig buiten komt. In een groot, gerandomiseerd gecontroleerd onderzoek hadden vrouwen die dagelijks 400 IE (10 microgram) vitamine D slikten, weliswaar evenveel kans op borstkanker als vrouwen die een placebo kregen, maar deze dosis was lager dan wat volgens wetenschappers nodig is om kanker te voorkomen.

9 Vermijd extra hormonen
Het is beter uw lichaam niet bloot te stellen aan hormonen zoals oestrogeen en progesteron, zoals in de anticonceptiepil en bij hormoontherapie. Onderzoek wijst er namelijk op dat zowel de pil als hormoontherapie verantwoordelijk is voor een groot aantal borstkankergevallen.18,19 In 2002 bracht een onderzoek van het Women’s Health Initiative zorgen rondom hormoontherapie aan het licht, waarna deze therapie minder vaak werd voorgeschreven. Vervolgens bleek het aantal gevallen van borstkanker in de jaren daarna met 9,6 procent te dalen.19 ‘De resultaten ondersteunen het vermoede verband tussen hormoontherapie en kwaadaardige borstkanker’, aldus de Canadese onderzoekers.
Overweeg daarom als alternatief een niet-hormonale oplossing voor uw anticonceptie (zie Medisch Dossier van juli 2014) of overgangsverschijnselen.

1 Am J Epidemiol, 2013; 177: 316-27
2 Lancet, 2008; 371: 569-78
3 JAMA, 2006; 296: 193-201
4 Lancet, 2012; 380: 219-29
5 Arch Intern Med, 2010; 170: 1758-64
6 CA Cancer J Clin, 2014; 64: 186-94
7 www.voedingscentrum.nl
8 Gynecol Obstet Fertil, 2008; 36: 969-77
9 Br J Cancer, 2014; 110: 2321-6
10 Br J Nutr, 2014; 112: 794–811; Breast Cancer Res Treat, 2013; 138: 235-9
11 Cancer Sci, 2014; 105: 252-7
12 Nutr Hosp, 2007; 22: 565-72
13 J Appl Toxicol, 2014; 34: 925-38; J Appl Toxicol, 2012; 32: 219-32
14 Environ Health Perspect, 2010; 118: 539-44; Arch Environ Contam Toxicol, 2002; 43: 257-64
15 Environ Health, 2010; 9: 40
16 Am J Epidemiol, 2008; 168: 915-24
17 Environ Health Perspect, 2014; 122: 165-71
18 Cancer Epidemiol Biomarkers Prev, 2013; 22: 1931-43
19 J Natl Cancer Inst, 2010; 102: 1489-95

[streamers:]
Afvallen kan uw kans op de ziekte drastisch verlagen.
Regelmatig bewegen kan uw kans op borstkanker verminderen.
Een beetje alcohol is al genoeg om uw kans op borstkanker te laten stijgen.
Parabenen worden in 99 procent van al het onderzochte borstkankerweefsel gevonden.
Vrouwen die het vaakst schoonmaakmiddelen gebruikten, hadden tweemaal zoveel kans op borstkanker.
Vrouwen die dagelijks minstens een uur zon kregen, hadden minder kans op borstkanker.
Zowel de pil als hormoontherapie is verantwoordelijk voor een groot aantal borstkankergevallen.