Hoewel het aantal ski-ongelukken in de loop der jaren is afgenomen, worden ze wel steeds ernstiger, soms zelfs met dodelijke afloop. Wilt u een witte kerst op de piste? Doe voor de veiligheid een helm op.

Skiën is goed voor een mens, dat staat wel vast. Alpine skiën is een intensieve aërobe activiteit1. Langlaufen is zelfs de ultieme work-out omdat hierbij de meeste gewrichten, pezen en spieren van onder- en bovenlichaam betrokken zijn2.

Omdat er bij langlaufen minder van de gewrichten wordt gevraagd, is het een gezond alternatief voor de 80 procent van de mensen die met rugklachten te kampen hebben. Bovendien bent u tijdens het skiën in de buitenlucht en ademt u frisse lucht in te midden van een prachtig landschap.

Doordat het skimateriaal de afgelopen sterk is verbeterd, is het aantal blessures bij bergskiën afgenomen van 7 blessures per 1000 skiërs in de jaren zestig naar 2 per 2000 sinds begin jaren negentig3.

De meeste veiligheidsmaatregelen richten zich op het voorkómen van blessures aan armen en benen, maar hebben ook geleid tot minder breuken (vooral van sleutelbeen, onderarm en hand), gescheurde spieren, verrekte gewrichtsbanden en ontzette schouders4.

Steeds vaker neurologisch letsel

In 1998 kwam Sonny Bono (de popzanger die ooit getrouwd was met Cher) om bij het skiën in de buurt van Lake Tahoe toen hij tegen een boom botste. Later dat jaar kwam Michael Kennedy, een van de zoons van Robert Kennedy, eveneens om het leven bij een ski-ongeval.

Door deze dodelijke ongelukken werden skiërs zich er steeds meer van bewust dat de risico’s van het skiën niet tot een gebroken been beperkt blijven. Zo komt er steeds vaker neurologisch letsel aan hoofd en wervelkolom voor5.

In een onderzoek van de McGill Universiteit in Montreal bleek dat het aantal hoofd- en nekblessures onder Amerikaanse en Canadese skiërs in hoog tempo stijgt6,7. Hoofdletsel maakt nu voor 3 tot 15 procent deel uit van het totaal aantal ski- en snowboardblessures, rugletsel 1 tot 13 procent en zenuwletsel 1 procent8.

Dit soort blessures komt vaker voor in Europa, waar de skipistes veel drukker zijn. Uit een onderzoek in Zuid-Tirol (Italië) bleek dat dit cijfer zelfs 200 maal hoger ligt dan het cijfer in de Verenigde Staten. Bij de neurologische verwondingen was het 2 per 1000 skiërs per dag en bij de dodelijke ongevallen 1,6 per 1.000.000 skiërs per dag9.

Het probleem wordt mede veroorzaakt door de verbeterde techniek waardoor skiërs in staat zijn op zwaardere pistes te skiën en hogere snelheden te bereiken, voordat zij daar geoefend genoeg voor zijn. Doordat de pistes machinaal geprepareerd worden, kunnen skiërs wel snelheden van 60 tot 80 km per uur bereiken10.

Mannen krijgen meer blessures dan vrouwen en volgens het bovengenoemde Italiaanse onderzoek is het risico ook groter voor ouderen en voor degenen die niet vertrouwd zijn met bergen. En het merendeel van de ongelukken met dodelijke afloop betrof skiërs die geen helm droegen.

Moraal van dit verhaal: laat je Prada-muts maar thuis en zet een helm op.

Lynne McTaggart

BRONNEN:
1Clin Orthop Relat Res, 1987; March: 34-38
2Sports Med, 1989; 8: 346-370
3Sportverletz Sportschaden, 1994; 6: 73-82
4Injury, 1996; 27: 423-435
5Semin Neurol, 2000; 20: 223-245
6Can J Public Health, 2003; 94: 558-562
7Epidemiology, 2004; 15: 279-286
8Semin Neurol, 2000; 20: 223-245
9Inj Control Saf Promot, 2004; 11: 281-285
10Sports Med, 1989; 8: 346-370