VERDWIJNT SLECHTE ADEM DOOR TONGSCHRAPERS? ER ZIJN VEEL SOORTEN TONGSCHRAPERS OP DE MARKT, MAAR ZIJN ZE EIGENLIJK WEL ERGENS GOED VOOR? WAT MAG IK ERVAN VERWACHTTEN? BESCHADIGEN ZE MISSCHIEN DE TONG EN GOOI IK MIJN GELD WEG ALS IK MET EEN TANDENBORSTEL HETZELFDE EFFECT KAN BEREIKEN?

Iedereen heeft van tijd tot tijd slechte adem, want bij iedereen huizen bacteriën die zwavelachtige stoffen produceren: die bacteriën zijn nodig om de eiwitten uit ons voedsel af te breken.
Ieder jaar worden er miljarden uitgegeven aan producten en hulpmiddelen om slechte adem te bestrijden. Een van die hulpmiddelen is de tongschraper. Tongschrapen wordt al eeuwen toegepast, bijvoorbeeld in de ayurveda.1

Ongeveer 85 procent van de gevallen van halitosis (slechte adem) wordt veroorzaakt door mondbacteriën. De helft daarvan zit in tongresiduen.2 Deze bacteriën broeden diep in de tong en de keel en breken aminozuren af. Daarbij ontstaan vluchtige zwavelverbindingen (VSCs: volatile sulphur compounds) die een rol spelen bij slechte adem3.  Regelmatig de tong schoonmaken hoort bij een goede mondhygiëne en er zijn aanwijzingen dat tongschrapen daarbij van nut is4. Vergeleken met een tandenborstel bleek een tongschraper 75 procent van de VSC’s te doen afnemen en een tandenborstel slechts 45 procent. Beide verwijderen dus de aanslag op de tong, maar tongschrapers doen dat beter5.

Een slechte adem kan ook veroorzaakt worden door een te droge mond en keel. Stoffen waarvan wordt aangenomen dat ze mond en keel uitdrogen, zijn:
• Alcohol. Het is dan ook zeer onlogisch dat mondwaters bijna altijd alcohol bevatten.
• Geneesmiddelen. Veel voorgeschreven antidepressiva (middelen tegen depressies), antihypertensiva (middelen tegen hoge bloeddruk) en antihistaminica (middelen tegen overgevoeligheid) hebben als bijwerking een droge mond.
• Suiker. Suiker bestaat uit koolhydraten die worden vergist en daardoor de productie van VSC’s stimuleren.
• Eiwitten zoals in zuivelproducten, zijn rijk aan aminozuren die door mondbacteriën worden afgebroken.
• Roken. Roken heeft een nadelige invloed op de hoeveelheid speeksel die wordt geproduceerd en leidt dus tot een droge mond en slechte adem.
• Koffie. Alle soorten koffie, met of zonder cafeïne, bevatten veel zuren (waardoor de bacteriën zich sneller voortplanten) en andere verbindingen die de mond uitdrogen.
• Knoflook en uien bevatten mercaptanen die verantwoordelijk zijn voor de specifieke geur. Eigenlijk zijn mercaptanen VSC’s en dus dragen ze bij aan een slechte adem.
• Hormonen. De productie van VSC’s in de mond bij vrouwen varieert met de menstruele cyclus. Oestrogeen/progesterontherapie in de menopauze kan eraan bijdragen dat er slechte adem ontstaat6.

U kunt de mond vochtig houden door kauwgum te kauwen of regelmatig water te drinken (voeg een scheutje citroensap aan het water toe).
Mondwaters helpen niet echt tegen slechte adem, omdat ze de bacteriën die de oorzaak zijn, niet kunnen doden. Ze maskeren slechts tijdelijk de kwalijke geuren7.

1J Am Dent Assoc, 1978; 96: 215-219
2J Clin Periodontol, 2003; 30: 1017-1023
3J Periodontol, 2004; 75: 1009-1012
4Pediatr Int, 2003; 45: 719-723
5J Periodontol, 2004; 75: 1009-1012
6J Int Med Res, 1978; 5: 245-254
7J Clin Periodontol, 2004; 31: 85-90

Weg met slechte adem

Tongschrapers verwijderen de bacteriën en de afbraakproducten die op de tong achterblijven. Vroeger werden ze gemaakt van dunne flexibele houten strips, van bepaalde metalen, van ivoor, van parelmoer, balein, celluloid of schildpadhuid. Tegenwoordig zijn ze ofwel van metaal ofwel van plastic. Sommige mensen zijn van mening dat vlekvrij stalen of zilveren exemplaren beter werken maar bewijs daarvoor is er niet. Welk soort u ook kiest: schraap niet te hard. Als u niet kunt kiezen, overleg dan met uw mondhygiënist(e).