De holistische dierenarts Rohini Sathish geeft adviezen om af te rekenen met kattengevechten

Vraag

Ik heb een (niet-gecastreerde) kater van een jaar oud, Bruiser genaamd, en we zijn net verhuisd naar een nieuwe buurt. Bruiser is een buitenkat en dus lieten we hem na een maand naar buiten. Maar in de afgelopen twee weken was hij betrokken bij minstens twee kattengevechten en moesten we naar de dierenarts om zijn wonden te laten verzorgen. Wat is uw advies om te voorkomen dat hij in gevechten met andere katten verwikkeld raakt? En wat zijn natuurlijke remedies om zijn wonden te behandelen (en zo hoge rekeningen van de dierenarts te voorkomen)?
D.S., via e-mail

Antwoord

Vooraanstaande gedragsdeskundigen beschouwen agressie onder katten als een uiting van hun interne emotionele toestand. Zij denken dat katten agressief op mensen kunnen reageren uit vrees, angst, frustratie of vanwege een misplaatste uiting van hun jachtinstinct.
Agressie tussen katten onderling is daarentegen meestal te wijten aan rivaliteit om voedsel, water, een andere kat of om ruimte.
Gevechten met katten uit de buurt hangen meestal samen met sociale stress die veroorzaakt kan worden door:

• de komst van een nieuwkomer;
• de aanwezigheid van een tiran (een kat die op agressieve wijze haar territorium uitbreidt door andere katten te verjagen);
• de aanwezigheid van een of meer niet-gecastreerde katers;
• de aanwezigheid van een krolse kat.

Het kattenterritorium is meestal verdeeld in drie zones: de kern (meestal het huis), het gebied rond het huis (uw tuin of die van een van uw buren, gebieden waar ze plassen en poepen, en gebieden die gedeeld worden door alle katten uit de nabije omgeving) en tot slot hun jachtgebied, dat gedeeld wordt met alle katten die in de buurt rondzwerven. Het verdedigen van hun territorium is de normaalste zaak van de wereld voor de meeste katten.

Tekenen dat uw kat gevochten heeft

Katten zie je zelden vechten. Vaak zijn de vreselijke geluiden die de meeste katten maken het enige wat u merkt van hun gevechten. Of u komt erachter dat uw kat in een gevecht verwikkeld is geweest omdat het dier bijtwonden of een abces heeft.

Een abces is een ingekapselde hoeveelheid pus die zich opgehoopt in een holte van het lichaamsweefsel. De tanden van katten en honden kunnen diepe wonden toebrengen aan de huid en de onderliggende spieren. Deze kleine wondjes genezen snel, maar tijdens een beet kunnen bacteriën via de tanden in het weefsel terechtkomen en dit kan twee of drie dagen later uitgroeien tot een abces.

Kattenbeten komen voor op de staart, het hoofd, de poten en de rug. Iedere plotseling optredende kreupelheid, het zwellen van de kop, sissen als ze geaaid worden, de staart laag houden of niet eten na een nacht buiten te zijn geweest, kunnen symptomen zijn van een beet of abces, en meestal geeft dit aanleiding tot een bezoek aan de dierenarts.

Pus uit een gezwel op de huid is een duidelijke indicatie dat er een abces zit. In dat geval kan een waakzaam baasje de diagnose makkelijk zelf stellen. Echter, abcessen zitten bij katten vaak goed verstopt in hun vacht. Onderzoek uw kat daarom grondig, of neem hem mee naar een dierenarts om hem te laten onderzoeken, als u vermoedt dat hij tijdens een gevecht gewond is geraakt.

Preventie

Er zijn verschillende dingen die u kunt doen om te voorkomen dat uw kat in gevechten verwikkeld raakt.’
‘Tijdschema’. In de ochtend- en avondschemering is het risico op agressie onder katten het grootst. Overweeg daarom om Bruiser binnen te houden tussen zeven uur ’s avonds en zeven uur ’s ochtends. Als u merkt dat Bruiser altijd vecht met een specifieke kat uit de buurt, zou u een regeling kunnen treffen met de eigenaar om de katten op verschillende tijden naar buiten te laten en zo een gevecht te vermijden.
Castreren. Bruiser laten castreren kan ervoor zorgen dat hij stopt met vechten. Uit onderzoek is gebleken dat agressie tussen katers onderling vooral een kwestie is van hormonen en veel minder van aangeleerd gedrag. Castreren kan de gevechten doen afnemen met ongeveer 90 procent. 1,2
Vang de tiran. Als een niet-gecastreerde zwerfkater de tamme katten uit de buurt tiranniseert, is het misschien mogelijk om hem te vangen en naar de dierenarts te brengen om hem te laten castreren. Maar pas op, het vangen van een zwerfkat kan gevaarlijk zijn. Het makkelijkste is om hem met eten in een kooi te lokken.
Probeer kruiden. Als uw kat degene is die andere katten aanvalt, kunt u proberen om zijn gedrag te veranderen door potentiële bronnen van stress in het huis te verminderen. Geef hem voldoende ruimte om zich te verstoppen, te ontsnappen, te spelen en te krabben. U kunt ook kalmerende kruiden gebruiken om de agressie en angst te verminderen.

Goede middelen zijn:

Kattenkruidspeeltjes. Kattenkruidspeeltjes helpen vooral als katten van de geur houden en uren met het speeltje willen spelen. Kattenkruidspeeltjes die in de winkel te koop zijn hebben soms weinig geur, omdat de geur is verflauwd toen ze in de schappen lagen. Katten laten die meestal links liggen. Probeer zelf een speeltje met een krachtigere geur te maken (zie kader Kattenkruidspeeltje).

Kamille-en-lavendelkussen. Dit kan helpen om angst te verminderen, om vlooien en luizen weg te houden en om kattenluchtjes te elimineren (zie kader Kamille-en-lavendelkussen).

Valeriaan. Dit kruid heeft ook een ontspannende werking en kan een gunstig effect hebben op agressieve of angstige katten. Veel middelen voor huisdieren op basis van valeriaan zijn ook online te krijgen.

Traditionele Chinese kruiden. Als TCG-arts (Traditionele Chinese Geneeskunde) gebruik ik de kruiden shou wu pian en xiao yao om vijandigheid en agressie te verminderen. Meestal is een consult bij een TCG-arts nodig om de dosis en de duur van de kuur te bepalen.

Bachbloesemremedies. Bach produceert een huisdierenvariant van de populaire Rescue-remedie, die kan helpen om uw kat kalmeren. Voeg vier druppels van de remedie toe aan 30 ml bronwater, bewaar het in een bruin flesje en geef uw kat drie tot vier keer per dag drie tot vier druppels hiervan. U kunt dit toevoegen aan het water of voedsel. Het kan vier tot zes weken duren voor u een duidelijke verandering ziet bij uw huisdier, maar sommige katten worden al na een paar doses meer ontspannen.

Feromonentherapie. Als de agressie van uw kat voortkomt uit angst, kan feromonentherapie helpen. Het ‘kopjesferomoon’ in producten, zoals de Feliway-verdamper of -spray, kan effectief zijn om te ontspannen en angst te verlichten die het gevolg is van sociale spanningen tussen katten onderling.

Acupressuur en massage. Een verstoring van de energiebalans bij de kat kan leiden tot agressieve neigingen. Als u dit corrigeert met massage of acupressuur, kan dit helpen om agressie te verminderen. U kunt het acupressuurpunt LI-4 in de holte van de huid van de Hubertusklauw (de vijfde nagel die iets hoger zit dan de andere nagels) en van de eerste teen van de voorpoot eenmaal daags gedurende 30 tot 60 seconden in een neerwaartse richting masseren. U kunt ook het LIV-2 punt op de achterpoot stimuleren op de plek waar de grote teen overgaat in het beentje van de voet. Ook dit punt streelt u met een zachte druk in een neerwaartse beweging gedurende 30 tot 60 seconden per dag (meer informatie over acupressuur vindt u in mijn boek: You Can Heal Your Pet).

Behandelen van wonden

De meeste dierenartsen hebben de neiging om een 7- tot 14-daagse antibioticakuur voor te schrijven voor een bijtwond, samen met een kuur van pijnstillers of ontstekingsremmers. Als het abces erg groot is of als uw kat te dwars of agressief is, zal de dierenarts hem onder narcose brengen of een kalmeermiddel toedienen om het abces te openen en het vocht te verwijderen. Grotere bijtwonden moeten soms gehecht worden.
In de meeste gevallen kunt u een klein abces of een kleine bijtwond thuis verzorgen. De behandeling zal afhangen van het stadium waarin u de wond voor het eerst opmerkt. Meestal ontstaan er eersttwee kleine puntige wondjes door de beet, die – als ze onbehandeld blijven – zich kunnen ontwikkelen tot een abces dat open kan barsten en uiteindelijk een geïnfecteerde open wond kan worden.
Voor beten en andere wonden: knip of trim de vacht in het wondgebied weg met een botte schaar waarvan u de punten even in een minerale olie dipt (om te voorkomen dat er haren in de wond terechtkomen) en maak de wond schoon met een gaasje. Spoel het gebied schoon met warm zout water of water met een beetje kurkuma (een natuurlijk ontstekingsremmend middel). Breng tweemaal daags gedurende de eerste twee tot drie dagen calendulazalf aan op de wond om deze vochtig te houden. Na twee tot drie dagen, als de wond schoon en niet geïnfecteerd is, brengt u wat manukahoning aan. Die heeft een antibacteriële werking en bespoedigtg de wondheling.

Voor abcessen: geef een korrel homeopathische Hepar Sulph 30c vanaf het moment dat u het abces opmerkt, Dit zorgt ervoor dat het abces opengaat en de pus eruit komt. U kunt ook een warm vochtig kompres twee tot drie keer per dag gedurende 10 tot 15 minuten aanbrengen. Dit zal ook helpen om het abces te doen opengaan.

Katten kunnen gemeen uithalen als ze pijn hebben. Doe dit daarom alleen als uw kat zachtaardig is en het toestaat. Het is het beste om het abces open te laten en iedere dag te spoelen met een zoutoplossing. Geef gedurende de eerste drie dagen tweemaal daags een korrel homeopathisch Silica 30c om de pus te verwijderen en de vorming van littekenweefsel te voorkomen.

Geef gedurende twee dagen tweemaal daags een korrel Arnica 30c om de pijn te verlichten en de kneuzing te verminderen.

1 J Am Vet Med Assoc, 1984; 184: 1255–8
2 J Am Vet Med Assoc, 1973; 163: 290–2

Gevechten tussen katten in de buurt hangen meestal samen met sociale stress”

Kattenkruidspeeltje

1. Naai twee lapjes van 100 procent katoen van 15 bij 15 cm aan elkaar en laat een smal stukje open;
2. Vul met gedroogd kattenkruid en naai de opening dicht;
3. Of neem een schone sok van 100 procent wol en vul die met gedroogd kattenkruid voordat u hem dichtnaait;

Kamille-en-lavendelkussen

1. Neem bijvoorbeeld een oud laken van 100 procent katoen en snij het in twee stukken van 25 bij 25 cm;
2. Naai de twee stukken aan elkaar, draai ze binnenste buiten en laat een zijde open;
3. Vul met 100 g gedroogde kamille en 100 g gedroogde lavendel;
4. Naai de laatste zijde dicht;
5. Leg het kussentje in de mand van uw huisdier, zodat hij of zij kan kiezen om eraan te snuffelen, erop te gaan liggen – of het te negeren.