Sinds ik kinderen heb gekregen, word ik geplaagd door lelijke spin-naevi op mijn benen. Ik heb gehoord dat sclerotherapie kan helpen. Is dat veilig? Zijn er alternatieve oplossingen voor spataderen?
– S.S., via e-mail
Spin-naevi is het meervoud van spin-naevus, ook wel spider-naevi, stervormige angiomen of teleangiëctasieën. Dit zijn kleine groepjes rode of paarse aderen die net onder de huid zichtbaar zijn. Erfelijkheid, zwangerschap en ouderdom zijn de meest gangbare oorzaken1.
Anders dan spataderen zijn spin-naevi onschuldig en geven ze geen pijn of ongemak. Desondanks kunnen ze heel storend zijn. Bij sclerotherapie wordt er een chemische stof (een ‘scleroserende stof’) in de aderen gespoten waardoor ze onzichtbaar worden.
Dat helpt bij spin-naevi2,3, vooral als daarna enkele weken steunkousen worden gedragen4. Wel heeft deze procedure bijwerkingen zoals oedeem, pijn, plaatselijk jeuk, blaarvorming en, wat het meest voorkomt, overpigmentatie (donker worden van de huid boven de behandelde ader)1.
Deze laatste bijwerking treedt op bij bijna 30 procent van de patiënten die behandeld worden voor spin-naevi of spataderen, ongeacht het soort scleroserend middel. Meestal verdwijnt het echter ook weer na een half jaar tot twee jaar. Heel soms blijft het probleem echter een jaar of vijf5.
Andere, zij het zeldzame, complicaties zijn ernstiger, zoals algemene allergische reacties, diepe veneuze trombose, tromboflebitis (ontsteking van aderen) en huidafsterving1.Een andere behandeling van spin-naevi is lasertherapie, waarbij stootjes van bijna-infrarood licht gebruikt worden om de adertjes dicht te branden zodat ze verdwijnen.
Er zijn verschillende mogelijke lasersystemen die effectief zijn6, maar het werkt minder goed dan sclerotherapie en de mogelijke bijwerkingen zijn blaren, korsten en lang blijvende littekentjes7,8.
Alternatieven
Van vitamine K-crème wordt gezegd dat het een effectieve natuurlijke behandeling is. Vitamine K die op de plek werd aangebracht, bleek effectief tegen beschadigingen en purpura (rode/paarse plekken door onderhuids bloeden) na een laserbehandeling9,10, maar de redactie van dit blad vond geen publicatie waaruit blijkt dat vitamine K spin-naevi kan verminderen of verhelpen.
Wel is bij een niet-gepubliceerd onderzoek waarover in onze Britse zusterpublicatie PROOF! (vol 4 no 3) werd gerapporteerd, bij vijftig vrouwen getest hoe werkzaam een 5-procents vitamine K-crème (Dermal-K) is.
Drie van hen zagen een significante verbetering of totale genezing van hun spin-naevi binnen acht tot veertien dagen, zeventien zagen een significante verbetering of totale genezing binnen 15 tot 30 dagen, 26 een significante verbetering binnen 31 tot 46 dagen, twee een significante verbetering binnen 47 tot 120 dagen en twee zagen er na een halfjaar helemaal geen effect.
Ter vergelijking gebruikten vijftig vrouwen een crème met aloë vera: bij hen werd geen verbetering gezien. Het kan dus de moeite waard zijn vitamine K-crème te proberen. Ga echter voorzichtig te werk aangezien de veiligheid op de lange termijn van deze behandeling niet is onderzocht.
Andere ingrediënten van crèmes voor spin-naevi zijn wilde kastanje, rode wijnblad en muizendoorn. Hoewel die niet specifiek voor spin-naevi zijn onderzocht, bleken ze bij orale inname te helpen bij veneuze insufficiëntie, een soortgelijke aandoening waarbij de aderen niet genoeg bloed van de benen terug naar het hart sturen11,12.
Deze kruiden blijken de vaatwanden te versterken, maar of ze ook een effect hebben op spin-naevi is niet zeker. Als laatste vermelden we dat u spin-naevi ook gewoon kunt verhullen. Er bestaat langhoudende (en soms watervaste) lichaams-make-up die speciaal is bedoeld om dit soort vlekken te camoufleren. Camouflagetherapie wordt in veel huidklinieken gegeven en soms door de ziektekostenverzekeraar vergoed.
BRONNEN
1Am Fam Physician, 1992; 46: 827-837
2Dermatol Surg, 2002; 28: 11-15
3Dermatol Surg, 2005; 31: 631-635
4J Vasc Surg, 2007; 45: 1212-1216
5J Dermatol Surg Oncol, 1987; 13: 547-550
6Semin Cutan Med Surg, 2000; 19: 245-252
7Dermatol Surg, 2002; 28: 694-697
8J Cutan Laser Ther, 1999; 1: 179-180
9J Am Acad Dermatol, 2002; 47: 241-244
10Dermatol Surg, 1999; 25: 942-944
11Arch Dermatol, 1998; 134: 1356-1360
12Arzneim Forsch, 2000; 50: 109-117
| Tips ter preventie U kunt zelf het een en ander doen om spin-naevi te voorkomen. Hierna volgen enkele tips. • Sport regelmatig om de bloedsomloop te verbeteren. • Beperk de belasting van de benen door niet lang te staan en niet zwaar te tillen. • Zorg voor een ideaal lichaamsgewicht aangezien obesitas kan bijdragen aan het ontstaan van spin-naevi1. • Zit niet met de knieën over elkaar, want dat kan de bloedstroom van de benen naar het hart (naar boven) vertragen en daardoor de druk op de beenaderen verhogen. • Probeer massage en andere therapieën die de bloedsomloop stimuleren. • Overweeg voedingssupplementen aangezien er naast wilde kastanje, rode wijnblad en muizendoorn ook andere vaatversterkende stoffen zijn die kunnen helpen spin-naevi te voorkomen, zoals gotu kola, hydroxyethylrutoside (ook wel troxerutine, een synthetische soort bioflavonoiden afgeleid van rutine) en OPC’s (oligomere pro-anthocyanidine complexen, uit pijnboombast en druivenpitten).1J Dermatol Surg Oncol, 1992; 18: 883-886 |