Meestal hangt slapeloosheid nauw samen met een depressie. Maar er bestaat nog een scala aan problemen waardoor het moeilijk kan worden in slaap te komen, zoals spanning, pijn, geluidsoverlast, emotionele stress, ongemakken, verandering van omgeving, spierkrampen, symptomen van de overgang zoals nachtelijk zweten en opvliegers, hypoglykemie (laag glucosegehalte in het bloed), hevige aandrang om te plassen, slaapwandelen, ontsteking van de slokdarm door oprispingen, en nachtmerries.
• Probeer acupunctuur of acupressuur (shiatsu). Bij een gerandomiseerd onderzoek met veertig slapelozen bleek dat de slaap beter werd door acupunctuur, zelfs naar objectieve maatstaven1. Acupressuur kan helpen bij ouderen2 en ook hypnose werkt, volgens een trial onder 37 vrouwen3.
• Maak gebruik van biofeedback over uw symptomen. Volgens twee gerandomiseerde klinische trials hielp EEG (elektro-encefalografie) bij mensen met slapeloosheid door angstgevoelens, terwijl bij slapeloosheid door andere oorzaken biofeedback door SMR (sensomotorisch ritme) het beste hielp4,5.
• Ga na of het door voedselallergie komt. Zelf bekijk ik altijd of er een nog niet ontdekte voedselallergie kan zijn zonder duidelijke symptomen behalve de slapeloosheid. Meestal zitten er ongeveer zes uur tussen de consumptie van de boosdoener en het ‘klaarwakker-effect’, waarschijnlijk doordat er veel neurohormonen en schildklierhormonen vrijkomen6.
• Doe geregeld aan matige inspanning, maar niet vlak voor het slapengaan. Uit onderzoek blijkt dat wie minimaal twintig minuten iets doet waardoor de hartslag met ongeveer 50 procent toeneemt, duidelijk beter gaat slapen7, en dat geldt zelfs voor ouderen8.
• Probeer homeopathie. Mijn favoriete homeopathische combinatie is Passiflora Lehning Drops (in Nederland niet als complex verkrijgbaar), dat bestaat uit een combinatie van Avena sativa, Passiflora incarnata, Atropa belladonna, Secale cornutum en Valeriana officinalis in lage homeopathische potenties. Deze veilige, niet verslavende homeopathische combinatie is vergeleken met standaardmiddelen bij vrouwen met slapeloosheid die met angst te maken had. Na een maand bleek deze combinatie het best te presteren op verschillende parameters, waaronder de duur van de dagelijkse slaap9. De standaarddosering bestaat uit twintig druppels met water, viermaal daags buiten de maaltijden om.
• Ook vitamine B3 (ook wel nicotinamide of niacinamide) kan u in slaap sussen. Ik neem vaak een functionele bloedtest af om iemands vitamine-B3-status te meten. Als die laag is, adviseer ik een supplement met B3, magnesium en B6 voor het slapengaan in te nemen.
• Probeer het kruid valeriaan, maar niet de wortel ervan. Bij een onderzoek met het kruid waar geen valepotriaten uit de wortel in zaten, bleken er geen negatieve bijwerkingen en leek het een veilige en zeer effectieve alternatieve behandeling10. Als u eenmaal een normaal slaappatroon heeft, kunt u de valeriaan langzaam afbouwen.
• Elimineer verborgen stimulantia. Als u de oorzaak van uw slapeloosheid probeert te achterhalen, denk dan ook aan plantaardige stimulantia in eventuele plantenextracten die u gebruikt. Vergeet ook niet dat er in veel vrij verkrijgbare of voorgeschreven medicijnen cafeïne zit.
Harald Gaier

BRONNEN:

1Forsch Komplementärmed, 1999; 1 [suppl]: 29-31
2J Gerontol Med Sci, 1999; 54A: M389-394
3J Abnormal Psychol, 1973; 82: 153-158
4Arch Gen Psychiatr, 1981; 38: 752-758
5Biofeedback Self-Regul, 1982; 7: 223-235
6Paediatrics, 1985; 76: 880-884
7Sports Med, 1996; 21: 277-291
8JAMA, 1997; 277: 32-37
9Carion V. et al., Etude de l’Action de Passiflora Lehning sur Insomnie: Une Analyse Statistique, Metz: Editions Lehning, 1992: 1-16
10Pharmacol Biochem Behav, 1989; 32: 1065-1066
kader bij ‘verborgen oorzaken’
Casus
Een vrouw van 48 jaar oud kwam bij me toen ze al een jaar slaapproblemen had. Ze had altijd goed geslapen, maar werd tegenwoordig vijf tot zes keer per nacht wakker. Haar huisarts wilde haar slaappillen geven, maar die had ze geweigerd. Ik adviseerde haar de hormoonhuishouding te laten testen en uit de testresultaten bleek dat ze bijna in de overgang was. Naast enkele voedingsadviezen gaf ik haar een recept voor het homeopathische middel Folliculinum. Kort daarna sliep ze weer goed. Toen ze daadwerkelijk in de overgang kwam, verliep deze snel en zonder problemen.