Naar schatting heeft een op de 33 Nederlanders een of andere ziekte aan de schildklier (1). Dat is een medische tragedie, zeker. Maar de tragedie is nog groter, want waarschijnlijk is er een grote groep mensen die er geen idee van heeft dat hun schildklier niet goed werkt. En hun huisarts ook niet.

Zo verging het ook Georgia Lennard, een voedingsdeskundige uit Londen. Jarenlang had ze klachten die op een slecht functionerende schildklier wezen. Maar haar arts verzekerde haar dat er niets mis was met haar schildklier, want dat bleek uit het bloedonderzoek. Artsen zien een traag werkende schildklier nogal eens over het hoofd, doordat ze slechts een beperkt aantal bloedwaarden laten prikken. Ze kijken alleen naar de hoeveelheid schildklierhormonen in het bloed, en baseren daar hun diagnose op. Maar die waarden vertellen niet hoeveel schildklierhormoon het lichaam daadwerkelijk kan gebruiken of hoeveel er nodig is om gezond te blijven.

Bij Georgia waren alle schildklierwaarden in orde, ook al kon ze ’s morgens nauwelijks haar bed uit komen.
Wat het nog ingewikkelder maakt, is dat er allerlei aandoeningen en medicijnen zijn die de bloedwaarden van de verschillende schildklierhormonen flink in de war kunnen sturen. Zelfs de anticonceptiepil kan een verkeerd beeld geven van de toestand van uw schildklier.

En dan zijn er nog andere problemen die op het eerste gezicht niets met de schildklier te maken hebben, zoals bij Georgia het geval was. Denk aan verborgen infecties en voedingsmiddelen die een auto-immuunreactie veroorzaken, waardoor het lichaam ook de schildklier aanvalt: de ziekte van Hashimoto.

Hashimoto

Een oorzaak van de ziekte van Hashimoto kan overgroei zijn van de gist Candida albicans en allerlei andere darmbacteriën, waaronder Helicobacter pylori. Maar ook stress en bekende boosdoeners als gluten of zuivel kunnen een auto-immuunreactie uitlokken. En dat blijft allemaal onopgemerkt bij een bloedonderzoek. Nu artsen in de gaten beginnen te krijgen dat ze zoveel schildklieraandoeningen over het hoofd zien, slaan ze soms door naar de andere kant. Nu zijn artsen soms geneigd bij ieder schildklierprobleem meteen medicijnen uit te delen.
‘Dat kan een enorm probleem worden,’ zegt een woordvoerder van de Britse Schildkliervereniging, want nu hebben veel patiënten ernstige bijwerkingen door een teveel aan schildklierhormonen.
Voor het oplossen van een schildklieraandoening is veel meer detectivewerk nodig dan alleen een bloedonderzoek en een recept voor levothyroxine (de synthetische vorm van het schildklierhormoon), zoals Georgia ontdekte.

Maar de oplossing begint met vaststellen dat de schildklier inderdaad het probleem is. Voedingsdeskundigen zoals de Britse Barry Durrant-Peatfield, kunnen schildklieraandoeningen goed opsporen met een simpele test waar geen naald aan te pas komt. Die test is dertig jaar geleden ontwikkeld door Broda Barnes. Barnes was ervan overtuigd dat veel mensen een kleine schildklierafwijking hebben die in de bloeduitslagen niet te zien is. Hij omschreef in 1976 een eenvoudige en accurate thuistest voor zowel een te traag werkende als overactieve schildklier, in zijn boek Hypothyroidism: the unsuspected illness.

Schildklier test

Bij deze test moet u dagelijks uw basale lichaamstemperatuur (BBT) meten: de laagste temperatuur van de dag, gemeten als u wakker wordt. U hoeft alleen maar elke morgen voordat u opstaat 10 minuten een thermometer onder uw oksel te stoppen. Dat doet u een aantal dagen achter elkaar en u noteert de metingen. (Vrouwen die nog menstrueren moeten de test op dag twee of drie van de menstruatiecyclus doen.) Een normale temperatuur ligt tussen de 36,6 en 36,8°C. Als uw lichaamstemperatuur beduidend lager is, kan dat komen door een te traag werkende schildklier. Een duidelijk hogere temperatuur wijst op een overactieve schildklier. Een arts kijkt natuurlijk ook naar andere oorzaken van een te lage of hoge lichaamstemperatuur en zal die uitsluiten.
De BBT-test kan dan ook nooit in de plaats komen van een doktersbezoek of anamnese (onderzoek naar uw ziektegeschiedenis). Volgens Durrant-Peatfield is de test door veel artsen en gezondheidsautoriteiten genegeerd of zelfs belachelijk gemaakt. Artsen vertrouwen soms liever op technische hoogstandjes of laboratoriumtesten en hebben dan de neiging zoiets simpels als een thermometer te wantrouwen. Maar het gevaar bestaat dat ze schildklieraandoeningen dan over het hoofd zien. Georgia is er met veel zoeken en hulp van een functioneel geneeskundige er gelukkig in geslaagd alle factoren die haar ziek maakten boven water te krijgen. Voor de meeste terreinen van de geneeskunde geldt dat ultramoderne apparaten en geavanceerde laboratoriumtesten de vergeten kunst van de traditionele geneeskunde nooit kunnen vervangen: goed naar een patiënt kijken en naar zijn of haar verhaal luisteren.

Literatuur
1 www.schildklier.nl/nieuws/28-weekvandeschildklier/110-hoeveel