VANDAAG DE DAG IS DE ALTERNATIEVE GENEESKUNDE ZO ALOM GEACCEPTEERD BIJ CONSUMENTEN, DAT VEEL ALLOPATHISCHE BEHANDELAARS HET CONCEPT VAN INTEGRATIEVE GENEESKUNDE – DE COMBINATIE VAN CONVENTIONELE EN ALTERNATIEVE METHODEN – TOCH MAAR ONDERZOCHT, EN IN SOMMIGE GEVALLEN ZELFS GEACCEPTEERD HEBBEN.
De integratieve geneeskunde heeft de conventionele arts nog veel te leren. Het belangrijkste is misschien wel de les dat genezing tegelijkertijd op meer niveaus moet plaatsvinden. Deze les heeft er op haar beurt toe geleid dat er in ziekenhuizen en klinieken spirituele disciplines in het algemeen, en de helende werking van reiki in het bijzonder, werden geïntroduceerd. Daar worden ze nu toegepast ter (ondersteunende) behandeling van een hele reeks lichamelijke of psychische ziekten of problemen, van een hartaanval tot prostaatkanker en van trauma’s na ongelukken tot onvruchtbaarheid, pijn, psychische problemen, neusbloedingen en spataderen. Reiki is vooral in de Verenigde Staten en Canada wat meer ingeburgerd geraakt in ziekenhuizen.
De Britse Reiki Federation die in Andover, Hampshire is gevestigd, voert op dit moment een Reiki Pioneers-campagne om de huidige initiatieven op dit gebied voor Groot-Brittannië in kaart te brengen, en om behandelaars die reiki introduceren in ziekenhuizen, huisartsenpraktijken, belangenverenigingen van kankerpatiënten, hiv/aids-centra en -verpleeghuizen, kennis te laten maken met het werk dat zij doet. Behalve hen attent te maken op de voordelen van een netwerk voor artsen en behandelaars zelf, hoopt men onder andere te ontdekken in hoeverre er met zulke projecten onderzoek valt te combineren.
Een ander soort therapie
Reiki betekent ‘universele levenskracht’: de energie overal om ons heen. Bij een behandeling wordt de patiënt meestal aangeraakt, hoewel niet altijd, simpel door de handen op de patiënt te leggen en niet door te manipuleren. De behandelaar kiest wat hij doet. Via de behandelaar trekt de patiënt energie aan (het is dus niet zo dat de behandelaar de energie uitstraalt, zoals bij andere vormen van spirituele genezing). Ook behandeling op afstand is mogelijk.
Anders dan bij andere heelmethoden gaat het bij reiki niet om de behandeling van specifieke ziekten of problemen, maar om het ‘teruggeven’ van heelheid door de onbalans in het menselijke energieveld te herstellen. Behandelaars functioneren als een passief kanaal waardoor de helende energie uit een universele bron naar de ontvanger stroomt, en zelf haar weg zoekt naar de plekken in het lichaam waar ze het hardst nodig is.1
Tijdens de behandeling blijft de ‘patiënt’ meestal geheel gekleed, kan hij staan, zitten of liggen en is hij wel of niet bij kennis. Het belangrijkste is dat de patiënt zelf kan leren reiki toe te passen, waardoor hij de verantwoordelijkheid voor zijn eigen genezing op zich neemt. Tot nu toe lijken er geen nadelige effecten te zijn, hoewel patiënten, net als bij homeopathie, een tijdelijke verergering van de symptomen kunnen ervaren. Voor de therapeuten is dat een teken dat de componenten achter die symptomen vrijkomen.2 Het grootste risico is dat ernstig zieke mensen zich tot reiki beperken zonder medisch advies van een arts in te winnen.
Een behandelaar vinden
Tot nu toe zijn er geen professionele normen opgesteld voor het onderricht in reiki of reiki-cursussen, hoewel er, ook in Nederland, wel stappen in die richting worden ondernomen. De vraag blijft dus hoe we ‘goede’ behandelaars vinden op een terrein waar behandelaars worden ingewijd door Masters (leraren) en vervolgens zelf hun vaardigheden dienen te verfijnen.
De in Michigan in de VS gevestigde International Association of Reiki Professionals (IARP) beveelt aan dat beoefenaars (Reiki Practitioners – RP, in Nederland een beschermde titel) een alomvattende opleiding volgen in plaats van met verkorte cursussen (soms van slechts een dag of een weekend) en aanvullende informatie van internet hun kennis te verfijnen (met oplopende niveaus van initiatie). Daarbij heeft de IARP een erkenningssysteem opgezet voor professionele Reiki Masters, waardoor de behoefte aan basistraining in balans is met de noodzaak van onafhankelijke expertise-ontwikkeling van gevorderde reiki-studenten. Tevens biedt de organisatie aansprakelijkheidsverzekeringen voor zijn leden.
In Nederland zijn er beroepsverenigingen opgezet, waarvan de Reiki Ryoho Foundation in Amsterdam de grootste is (www.reikiryoho.nl). Ook zij stellen eisen aan de opleiding en vaardigheden van hun practitioners en masters.
Toekomstige richtlijnen
Hoewel sommige behandelaars geloven dat de helende kracht van reiki geen grenzen kent, zijn anderen van mening dat het onderzoek zich moet richten op de precieze werking van reiki bij de behandeling van verschillende ziekten en problemen. Ook zou er meer informatie uit moeten komen over de duur van de behandeling en de omstandigheden waaronder de symptomen zich, ten goede of ten kwade, ontwikkelen. Verder zou onderzoek als basis kunnen dienen om ervaring op te doen met ziekten en problemen die heel traag, of helemaal niet, op reiki reageren (www.ReikiMedResearch.com).
Behandelaars erkennen dat dergelijk diepgaand onderzoek nog in de kinderschoenen staat. Tot nu toe hebben de meeste onderzoeken slechts een beperkt aantal casusrapporten opgeleverd, of het zijn beschrijvende onderzoeken of aselecte steekproeven met te weinig proefpersonen. In sommige gevallen werden reiki, therapeutic touch (therapeutische aanraking) en afstandsbehandeling (door middel van gebed) steeds tegelijk bestudeerd, waardoor het moeilijk werd hun afzonderlijke effect te evalueren en te bepalen of zij werken.
Reiki, zoals we het in het Westen kennen, is een verrassend jonge therapie. In 1980 waren er in de Verenigde Staten en Canada slechts 22 Masters. Maar door de populariteit van reiki als therapie met weinig risico’s voor de patiënt en door de groeiende stroom verhalen dat het echt werkt, heeft reiki wereldwijd aandacht gekregen. Wetenschappers kunnen nu dan ook de eventuele beperkingen ervan onder de loep nemen bij de opzet van nieuw onderzoek naar de veiligheid en werkzaamheid ervan.3 Het zou ook bevorderlijk zijn om deze ooit zo esoterische therapie sneller te laten inburgeren dan de al langer bekende, en meer conventionele spirituele en energetische toepassingen.
Deanna Wilson
1 J Psychosoc Nurs Ment Health Serv, 2001; 39:42-9
2 Med Clin North Am, 2002; 86: 105-25
3 Alt Ther Health Med, 2003; 9: 62-71
kader
Een nieuwe oude therapie
Tegenwoordig kennen we reiki als een ‘helende energietherapie binnen de bioveldtherapieën’. Oorspronkelijk komt het uit Japan, waar het eind negentiende eeuw door grondlegger Mikao Usui, een boeddhistische arts, als een spirituele discipline in praktijk werd gebracht. Later in Usui’s leven concentreerde een van zijn studenten, Chujiro Hayashi, zich op de praktische helende aspecten van reiki, en leidde op zijn beurt mw. Hawayo Takato op als Master. In 1937 keerde zij naar haar huis op Hawaï terug en tegen de tijd dat ze stierf, in 1980, had ze 22 westerse Masters erkend. Er bestaan nu veel variaties op het Usui-systeem, maar het is niet aangetoond of dit invloed heeft op de resultaten.
Hoewel sommige autoriteiten het bestaan van ‘biovelden’ nog in twijfel trekken, is het werk dat zich baseert op de verbinding van de kwantumtheorie met de (althans voor de traditionele wetenschap) nog steeds onverklaarbare, maar heilzame effecten van reiki, veelbelovend.1
1Reiki News Magazine, 2002; 1:1-8 (herdruk)