Artsen met alternatieven tegen kanker komen in actie na de arrestatie van een collega met een veelbelovende therapie.

Artsen en kankerspecialisten die alternatieven voor chemotherapie en bestraling toepassen, willen een organisatie oprichten ter bescherming van hun recht op beroepsuitoefening. Dit naar aanleiding van de arrestatie en opsluiting van een van hen, dr. Wassil Nowicky.

Nowicky is pionier in de behandeling met Ukrain (NSC-631570), een alternatief middel tegen kanker dat al twintig jaar wordt gebruikt. Afgelopen september is hij door de Oostenrijkse politie gearresteerd en opgesloten onder verdenking van fraude, terwijl zijn computers en onderzoeksdossiers in beslag genomen werden. Ook werd zijn website uit de lucht gehaald. Later werd hij op vrije voeten gesteld met de afspraak dat hij geen andere artsen zou benaderen over Ukrain en zijn arrestatie en opsluiting met niemand zou bespreken.

Bezorgd geworden dat alle alternatieven voor behandeling van kanker systematisch zullen worden aangevallen en teruggetrokken, wil dr. Thomas Kroiss, die insuline-potentiatietherapie toepast in het Kroiss Kankercentrum in Wenen, een organisatie oprichten die rechten van artsen beschermt om alternatieve behandelingen te gebruiken. Hij wordt daarbij geholpen door prof. Serge Jurasunas van de Capital University of Integrative Medicine in Washington, die tevens verbonden is aan de Holiterapias Clinic in Lissabon.

‘Deze gebeurtenis maakt deel uit van een niet-aflatende strijd die erop gericht is onze keuzevrijheid te beperken op het gebied van voeding en medicijnen, en met name om niet-conventionele methoden toe te passen die niet giftig zijn en effectief, op zichzelf of in combinatie met chemotherapie’, aldus prof. Jurasunas 1.

Een voorbeeld dat veel stof deed opwaaien, was de arrestatie en opsluiting van moleculair bioloog Mirko Beljanski, die de Franse president François Mitterrand had behandeld toen deze prostaatkanker in een gevorderd stadium had. Beljanski gebruikte PB-100, een extract van de Braziliaanse pao-pereiraboom (Geissospermum vellosii). Ondanks de geslaagde behandeling werd hij enkele jaren na de dood van Mitterrand door de Franse regering beschuldigd van illegale praktijken en in 1994 veroordeeld tot de gevangenis.

Beljanski klaagde de Franse regering aan voor laster. Een Frans gerechtshof onderzocht daarop alle bewijzen en concludeerde dat zijn werk veelbelovend was en wees hem een substantiële genoegdoening toe. Die gebruikte hij om zijn eigen kankercentrum in Frankrijk op te richten.

Jurasunas zegt dat hij veel van dit soort voorbeelden heeft gezien van medicopolitiek, zoals hij het noemt, gericht tegen alternatieve kankerbehandelingen – waaronder het verbod van de middelen Polyerga, Carzodeline, Carnivora en Wobe-Mugos – en dat deze gevallen allemaal volgens een soortgelijk patroon zijn verlopen aan de recente afkeuring van Ukrain. Allereerst wordt er geen nieuwe vergunning gegeven voor de productie van het middel. Daarna volgt een mediacampagne waarin de pionier wordt beschimpt. Die laatste wordt uiteindelijk gearresteerd en uit zijn ambt gezet.

In het geval van dr. Nowicky beschuldigden de Oostenrijkse autoriteiten hem van uitbuiting van kankerpatiënten door een middel voor hen te produceren en aan hen te verkopen dat geen gunstige werking tegen kanker had. De mediacampagne tegen hem begon rond mei 2012. Hij werd omschreven als een kwakzalver, een wonderdokter, ‘mr. Kanker’ en ‘de multimiljonair die misbruik maakte van arme kankerpatiënten’. Honderden kankerpatiënten die met succes behandeld waren met Ukrain en tegen de heksenjacht in de media protesteerden, kregen van de autoriteiten het weerwoord dat hun kanker niet door de therapie was verbeterd en dat ze misleid waren.

In september werd Nowicky uiteindelijk gearresteerd en vastgezet op verdenking van fraude. In de gevangenis mocht hij niet worden opgezocht. In de tussentijd namen de autoriteiten zijn totale voorraad Ukrain-ampullen in beslag en vernietigden deze. Alle bestellingen werden geannuleerd.

Dollartekens?

Sinds Nowicky in 1978 Ukrain lanceerde heeft hij ongeveer 200.000 ampullen verkocht. In 34 jaar tijd heeft dat een opbrengst van 14 miljoen euro opgeleverd, ofwel 400.000 euro per jaar. Een ampul kost ongeveer 70 euro. Ter vergelijking: de geneesmiddelindustrie op het gebied van kankermiddelen is per jaar ongeveer 500 miljard dollar waard (of 383 miljard euro), inclusief chemotherapeutische middelen als Provenge tegen prostaatkanker, dat 31 duizend dollar per injectie kost. Uiteraard is zelfs 70 euro te veel als een product niet werkt en, nog erger, slechts valse hoop biedt. Maar Ukrain is in verschillende integratieve medische en oncologische klinieken in Europa gebruikt, vaak als aanvulling op chemotherapie, en ook in meerdere klinisch-wetenschappelijke onderzoeken zijn verbeteringen gemeten bij kankerpatiënten die Ukrain gebruikten.

Nowicky heeft Ukrain ontwikkeld uit de papaverplant de stinkende gouwe (Chelidonium majus), waarin hij veertig alkaloïden (stikstof bevattende stoffen uit planten) ontdekte die dodelijk zijn voor cellen en enkel op kankercellen gericht. In de loop der jaren is het middel toegelaten als antikankermedicatie in de Verenigde Arabische Emiraten, Mexico, Georgië en Wit-Rusland. In Amerika en Australië is het aangemerkt als orphan drug (een middel met een kleine specifieke markt) voor alvleesklierkanker. In 2004 is Nowicky naar eigen zeggen zelfs voorgedragen voor de Nobelprijs voor scheikunde, vanwege het belang van zijn ontdekking.

Uit onderzoek is gebleken dat Ukrain een vijfjaarsoverleving tot 3 procent oplevert bij patiënten met alvleesklierkanker; vergelijkbaar met die van chemotherapie. Dat overlevingspercentage bleek veel beter te worden bij combinatie van Ukrain met chemotherapie, zo ontdekten Duitse artsen 2. De effectiviteit van Ukrain in combinatie met chemotherapie werd nog duidelijker in een apart onderzoek met negentig patiënten met alvleesklierkanker in een gevorderd stadium. De overlevingspercentages na een half jaar waren twee keer zo hoog wanneer ook Ukrain werd gegeven dan bij chemotherapie alleen 3.

Volgens een ander onderzoek bleven patiënten die Ukrain gebruikten veel langer dan een half jaar in leven, namelijk 28 maanden ten opzichte van 19 maanden bij patiënten die chemotherapie kregen. Jurasunas zegt dat hij ook gevallen heeft van patiënten die vijf jaar na de behandeling nog leefden 4. De Brits-Duitse arts Edzard Ernst heeft in zijn tijd als hoogleraar complementaire geneeswijzen aan de universiteit van Exeter in Engeland een analyse gedaan van zeven onderzoeken naar Ukrain, en concludeerde dat het ‘potentieel heeft als antikankermiddel’ 5.

In een eigen literatuuronderzoek naar het middel concludeerde het prestigieuze Memorial Sloan-Kettering Cancer Center in New York dat Ukrain zowel in het laboratorium als bij dieren een bewezen antikankerwerking heeft, en dat het bij combinatie met chemotherapie de overlevingsduur verlengt6. Zoals Jurasunas zijn bevindingen samenvat: ‘We doen niet alsof Ukrain een panacee is en we beweren niet dat het chemotherapie geheel kan vervangen, ook al heb ik wel gevallen gezien waarin Ukrain ook zonder chemo werkte.’

Waarom nu?

Waarom hebben de autoriteiten Ukrain 34 jaar lang met rust gelaten, om zich er nu zo tegen te keren? Jurasunas is ervan overtuigd dat de arrestatie en het verbod zijn aangezwengeld door de farmaceutische industrie, die Ukrain als een bedreiging begon te beschouwen. Volgens hem was het onderzoek in een interessante fase aangekomen. In een test door het Amerikaanse National Cancer Institute bleek Ukrain de tumorgroei te stoppen van zestig kankercellijnen, terwijl uit case studies naar voren kwam dat het een unieke reactie bij kankercellen veroorzaakt. Bij intraveneuze toediening (injectie in de ader) blijkt Ukrain de tumorcel harder te maken waardoor hij loskomt van de gezonde cellen er rondom. Volgens Jurasunas is dat een grote doorbraak, omdat de meeste antikankermiddelen niet alleen kankercellen aantasten, maar ook gezonde.

Ondanks dit alles weigeren de Oostenrijkse autoriteiten hun verbod op Ukrain te heroverwegen, ook al heeft een delegatie van Duitse artsen hen voorzien van klinische bewijzen van de effectiviteit ervan. Op dit moment staat de behandeling van duizenden kankerpatiënten die Ukrain kregen stil, aldus Jurasunas. Het middel werd gebruikt in klinieken in Oostenrijk, Nederland, Spanje, Engeland en Israël, meestal als aanvulling op chemotherapie, maar op dit moment zijn de voorraden op. Een vooraanstaand kankerspecialist in Israël, Joseph Brenner, bereikte uitmuntende resultaten met Ukrain bij alvleesklierkankerpatiënten. ‘Hoe komen de Oostenrijkse autoriteiten erbij dat een oncoloog als Brenner niet zou weten wat hij doet of zijn patiënten misleidt?’, aldus Jurasunas.

Onacceptabel

Jurasunas en Kroiss zetten hun plan door om de European Coalition for Freedom of Choice in Cancer op te zetten, om gebruik van alternatieve kankerbehandelingen te beschermen evenals de artsen die daarvoor kiezen. ‘Het is onacceptabel dat politici en ambtenaren op welk niveau ook zich niet bewust zijn van de invloed van de multinationals in het farmaceutische kartel, dat ziekten gebruikt of verzint om er miljardenwinsten aan te verdienen, en dat eerlijke onderzoekers en artsen worden vervolgd, agressief bejegend en gevangengezet, enkel omdat ze kanker op een andere manier behandelen en een nieuwe innovatieve benadering proberen voor hun behandeling, met name wanneer de conventionele behandeling heeft gefaald’, aldus Jurasunas.

Edzard Ernst, die in eerste instantie oordeelde dat Ukrain veelbelovend was, heeft zijn mening bijgesteld sinds de arrestatie van Nowicky. In zijn blog schrijft hij: ‘Alternatieve behandelingen van kanker zijn niet alleen een bedreiging, ze zijn een contradictio in terminis… Als morgen blijkt dat een alternatieve remedie enige hoop op genezing van kanker biedt, dan zal de reguliere oncologie er direct onderzoek mee gaan doen; als de bevindingen dan positief zijn, zal dat uiteindelijk leiden tot een nieuwe behandeling van kanker. De aanname dat oncologen een veelbelovende behandeling zouden negeren enkel en alleen omdat ze vanuit de alternatieve hoek is aangedragen is idioot en gaat ervan uit dat oncologen gemene rotzakken zijn die niets om hun patiënten geven. Dat is natuurlijk een beschuldiging die eerder van toepassing is op de onverantwoordelijke leveranciers van “alternatieve” kankerbehandelingen.’

Zo is het niet gegaan met Ukrain. Ondanks aanwijzingen dat het middel potentieel heeft, is de reguliere geneeskunde er niet direct mee aan de slag gegaan. En hoewel oncologen inderdaad niet gemeen of boosaardig zijn, volgen ze wel een beroepscode en als ze daar buiten treden kan dat resulteren in een arrestatie en opsluiting, zoals sommigen aan den lijve hebben ondervonden.

Aangezien chemotherapie maar een vijfjaarsoverleving van 2 procent oplevert (zie het hoofdartikel in dit nummer) is het hoog tijd dat de geneeskunde uit de schaduw van de farmaceutische industrie stapt en alternatieven gaat onderzoeken op zoek naar echte oplossingen voor de kankerepidemie.

Joanna Evans.

1 Townsend Lett, 2013; Feb/March
2 Drugs Exp Clin Res, 2000; 26: 249-252
3 Townsend Lett, 2009; Aug/Sept
4 Townsend Lett, 2008; Aug/Sept
5 BMC Cancer, 2005; 5: 69
6 Exp Oncol, 2010; 32: 92-96; Hepatogastroenterology, 2007; 54: 917-920