Ontharing

Laserbehandeling en ultrasone therapie lijken de twee technieken te zijn om ongewenste haargroei permanent te verwijderen, maar zijn deze technieken wel veilige en effectief? is de ene methode veiliger dan de andere, en wat zijn de mogelijke bijwerkingen? (behalve een rib uit je lijf?)
– LH, Hong Kong

Er zijn drie ontharingstechnieken waarvan beweerd wordt dat ze het haar permanent verwijderen: laser, elektrolyse en thermolyse, elk met haar eigen problemen en bijwerkingen. Laserontharingstechniek houdt in dat er een kleine bundel licht door de huid gaat die het haarzakje verwarmt, waardoor het beschadigd wordt. Toch zijn er zo’n zes behandelingen nodig om de haarzakjes permanent te beschadigen.

Met elektrolyse wordt in elk haarzakje een minuscule naald ingebracht waar elektrische stroomstootjes doorheen gaan, die het zakje vernietigen.
De derde methode, thermolyse, lijkt op elektrolyse. Het grote verschil is dat het haarzakje wordt vernietingd met behulp van warmte die door een naald wordt geleid.

Wanneer de laserbehandeling?

Laserbehandeling is ideaal voor grotere delen van het lichaam, zoals de benen of de rug, en wanneer de haargroei donker is. Maar verdiept u zich eerst wel in huidtypen en lasers voordat u eraan begint. Alle lasers werken op basis van het fotothermolyseprincipe, waarbij laserenergie het haarzakje beschadigt, waardoor er geen nieuw haar meer gevormd wordt. Het pigment dat het haar zijn kleur geeft, absorbeert die energie – eumelanine in het geval van bruin en zwart haar en feomelamine als u rood haar heeft.

Uw huidkleur bepaalt ook hoeveel infrarood licht wordt geabsorbeerd.1 Als u gevoelig bent voor licht (fotosensitief) of keloïd heeft gevormd bij wondgenezing (dat wil zeggen wanneer zich dik, rimpelig, jeukend littekenweefsel ontwikkelt, dat zich buiten de wond of incisie uitbreidt), of wanneer u endocriene stoornissen, allergieën, infecties of herpes simplex heeft of heeft gehad, dan zult u na behandeling eerder littekenweefsel ontwikkelen.

Uw huidtype wordt meestal aan de hand van het Fitzpatrick-classificatiesysteem vastgesteld. Dit systeem geeft u een puntenscore volgens de hoeveelheid pigmentatie en de mate waarin uw huid bruin wordt. Hoe lager de score van uw huidtype is, hoe minder melanine uw huid bevat en hoe kleiner het risico op huidbeschadiging als gevolg van lasertherapie.

Welke typen lasers?

Vervolgens dient u het type laserbehandeling te onderzoeken. Een gangbaar type robijnlaser (golflengte 694 nm) zult u vanwege de omvang en de kosten in de meeste schoonheidssalons niet aantreffen. Daarbij brengt deze laser een enorme hitte voort, wat behoorlijk onaangenaam kan zijn, en veroorzaakt ze in bijna alle gevallen huidirritaties zoals roodheid (erythema) en zwelling (oedeem). Deze irritaties verdwijnen wel meestal binnen 48 uur. Blaarvorming en hyper- of hypopigmentatie wordt in ongeveer 5 procent van de gevallen geconstateerd, vooral bij donkere huidtypen.

Een populairdere lasertechniek is de 755 nm alexandrietlaser met langere golflengte, die na zo’n vijf behandelingen ongeveer 75 procent van het haar kan verwijderen. Voor mensen met een licht huidtype is deze laser veiliger. Een instrument dat bekend staat als de ‘niet-laserlichtbron’ (golflengte 550-1100 nm), wordt niet algemeen gebruikt omdat het lastig te bedienen is. Wordt er voor uw behandeling zo’n instrument gebruikt, wees er dan zeker van dat de technicus een gedegen opleiding heeft gevolgd. De niet-laserlichtbron kan na ongeveer vier behandelingen tot 63 procent van het haar verwijderen.

De Nd:YAG-laser (neodymium:Yttrium-Aluminium-Garnet) met een golflengte van 1064 nm levert snelle en indrukwekkende resultaten. Deze zijn echter niet altijd blijvend; sommige patiënten meldden dat er drie maanden na de procedure alweer nieuw haar groeide.De Nd:YAG-laser is ideaal voor mensen met een donker huidtype. De behandeling werd op zeventien vrouwen getest en bleek effectief. Na drie maanden was 84 procent van het haar verwijderd.

De onderzoekers beweerden ook dat deze laserbehandeling veilig was, hoewel ze niet uitlegden waarom er met name in dit onderzoek drie vrouwen niet beschikbaar waren voor de follow-upbehandeling. Omdat er ook geen langetermijncontrole was van deze vrouwen, weten we niet of het haar blijvend wegbleef.2

Ten slotte is er de diodelaser (golflengte 810 nm) die ook geschikt is voor personen met een donkerder huidtype. Na verscheidene keren levert deze behandeling effectief haarverlies op.
De Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) heeft in het najaar van 2003 een aantal soorten laserbehandelingen goedgekeurd, maar beschreef ze als ‘methoden voor permanente haarvermindering’. De FDA ondersteunt niet de beweringen van behandelaars dat deze lasers permanent haarverlies kunnen bereiken.

Amerikaanse behandelaars mogen in hun folders ook niet vermelden dat de behandeling pijnloos is. Een belangrijke zorg in de VS en elders is dat het om een ongereguleerde markt gaat waarin behandelaars zonder ervaring een salon kunnen openen en mensen mogen behandelen.

Wat is het verschil tussen elektrolyse en thermolyse?

Terwijl lasers nog maar een tiental jaren voor ontharing worden gebruikt – ze werden in 1995 voor het eerst door de FDA goedgekeurd – wordt elektrolyse al ruim een eeuw toegepast. Vlak na de Amerikaanse burgeroorlog wordt er voor het eerst van deze methode melding gemaakt. Sommige behandelaars vinden de methode veiliger en effectiever dan laserbehandeling3, maar soms worden de voordelen overdreven – en zijn ze ongefundeerd.

Elektrolyse maakt gebruik van drie typen energie. Door galvanische elektrolyse veranderen het zout en het water rond de sonde chemisch en wordt er een klein beetje natriumhydroxide, of loog, geproduceerd. Loog is het actieve ingrediënt in sommige ontstoppingsmiddelen voor huishoudelijk gebruik (www.hairfacts.com). Als er voldoende loog is geproduceerd, kan dat de cellen die verantwoordelijk zijn voor de haargroei, vernietigen.

Een andere techniek is thermolyse, die de watermoleculen rond de sonde op hoge snelheid laat vibreren, waardoor warmte ontstaat. Als er voldoende warmte is gecreëerd, worden de haarzakjes beschadigd.Ten slotte is er de ‘blend-methode’ die gebaseerd is op het feit dat loog door verwarming bijtender wordt. Deze methode wordt door sommige experts4 aangeraden, maar alleen een zeer vakkundig therapeut kan hem veilig uitvoeren.

Omdat elektrolyse elk afzonderlijk haarzakje behandelt, is deze methode geschikter voor kleinere stukjes huid, zoals de bikinilijn of de wenkbrauwen. Het nadeel is dat de behandelmethode langzaam, tijdrovend en duur is. Ook is het belangrijk om naar de diploma’s en certificaten van de behandelaar te vragen. Wanneer een behandeling niet goed wordt uitgevoerd, kan er immers opnieuw haar groeien, of wordt de huid eromheen permanent beschadigd 5 en kunnen huidinfecties 6 en -wondjes7 worden veroorzaakt.

Hoewel de meeste mensen met behulp van elektrolyse bereiken dat hun haar permanent wegblijft, klaagt tot 10 procent van de patiënten over hernieuwde haargroei.8 De beloften van schoonheidssalons dat haar honderd procent zeker niet terugkeert, is in gedegen wetenschappelijk onderzoek nooit bewezen.

Elektrolyse lijkt met name succesvol voor ontharing van de onderarmen. Een Japans onderzoek meldde ‘weinig tot geen nieuwe haargroei’ na 6 tot 36 maanden, na drie tot acht elektrolysebehandelingen.9 Uit ander Japans onderzoek naar de blend-techniek bleek geen hernieuwde haargroei op te treden na zes maanden, na zeven tot veertien behandelingen, terwijl vergelijkbare methoden om haren uit te trekken na zes maanden geen ontharing van belang te zien gaven.10

BRONNEN:

1 Semin Cutan Med Surg, 2000; 19: 267-75
2 Arch Dermatol, 1999; 135: 668-76
3 BMJ, 1972; 813: 591-2
4 Richards RN, Meharg GE, Cosmetic and Medical Electrolysis and Temporary Hair Removal, Totonto: Medric, 1991.
5 Hautarzt, 1972; 813: 591-2
6 Plast Reconstr Surg, 1998; 101: 504-6
7 Cutis, 1980; 26-85
8 J Am Acad Dermatol, 1995; 33: 662-6
9 Aesth Plast Surg, 1987; 11: 223-7
10 J Dermatol, 1995; 22: 738-42

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Medisch Dossier

De invloed van klanken op je lichaam

Van ziekte en zorg naar gezond gedrag

Het celgeheugen

Hersenen onder hoogspanning

Mediteren tegen dementie

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Medisch Dossier avatar

Over de auteur

Lees meer artikelen van Medisch Dossier