Mijn 75-jarige moeder heeft stabiele angina pectoris en neemt er medicijnen voor, maar heeft nog steeds pijn op de borst bij het lopen en als ze de trap op gaat. Ze zou graag meer kunnen bewegen en niet zo afhankelijk willen zijn van haar medicatie.
T.S., via e-mail

Angina pectoris, een aandoening die ontstaat als de hartspieren niet genoeg zuurstof krijgen, wordt gewoonlijk beschreven als een zwaar, samenknijpend, drukkend of beklemmend gevoel op de borst. Dit gebeurt vaak wanneer de slagaders, die zuurstofrijk bloed naar het hart voeren, stijf worden en vernauwen, een proces dat bekend staat als aderverkalking of atherosclerose.

Stabiele angina, de vorm die jouw moeder heeft, is het meest voorkomende type en is over het algemeen voorspelbaar. Het treedt op als het hart harder moet werken, zoals tijdens inspanning of traplopen. Onstabiele angina wordt geclassificeerd als een medisch noodgeval, omdat het onvoorspelbaar is en een voorbode kan zijn van een hartaanval. Angina veroorzaakt door spasmen van de kransslagaders staat bekend als vaatspasmen of prinzmetal angina.

Gelukkig heeft de natuurlijke geneeskunde iets te bieden als het gaat om stabiele angina pectoris. Naast een gezonde levensstijl, door het volgen van een uitgebalanceerd voedingspatroon, niet roken, alcoholinname minimaliseren, een gezond gewicht handhaven en regelmatig sporten, vind je hiernaast enkele natuurlijke opties om angina pectoris te verlichten. Veel daarvan kunnen bijdragen aan je moeders vermogen tot lichaamsbeweging, wat zo belangrijk is voor de gezondheid van het hart.

Zorg ervoor dat je moeder zich onder behandeling stelt van een arts en direct hulp zoekt als ze enige verslechtering van haar angina opmerkt, of als de symptomen niet overgaan binnen een paar minuten rust of na inname van medicatie.

Probeer traditionele Chinese geneeskunde

Traditionele Chinese kruiden en technieken zijn effectief gebleken bij de behandeling van angina pectoris:

Kruiden. Salvia miltiorrhiza (bekend als danshen of rode salie) in combinatie met een conventionele behandeling werkte beter dan conventionele behandeling alleen bij het verminderen van angina-symptomen en de frequentie van aanvallen, zo bleek uit een overzicht van 56 onderzoeken.1 En een overzicht van 15 onderzoeken wees uit dat het kruidengeneesmiddel suxiao jiuxin wan beter werkte dan behandeling met het standaardgeneesmiddel nitroglycerine voor angina.2
Acupunctuur. Deze techniek kan angina-symptomen en ECG-resultaten (die het hartritme en elektrische activiteit tonen) verbeteren en de behoefte aan medicatie verminderen.3

Acupressuur. Deze techniek, die in principe vergelijkbaar is met acupunctuur, maar dan met fysieke druk in plaats van met naalden, was effectief en had geen nadelige effecten.4

Kijk op www.zhong.nl, de Nederlandse Vereniging voor Traditionele Chinese Geneeskunde om een ​​gekwalificeerde arts te vinden die een behandelplan op maat kan maken.

Kies voor aminozuren

De aminozuren L-carnitine en L-arginine kunnen nuttig zijn bij angina pectoris. Als supplement ingenomen lijken beide het vermogen van angina-patiënten om zich in te spannen zonder pijn op de borst of andere symptomen te verbeteren.5 In één onderzoek zorgde L-carnitine ervoor dat 23 procent van de patiënten vrij
werd van angina pectoris, vergeleken met slechts 9 procent in de placebogroep.6
Aanbevolen doseringen: L-carnitine: 1 g twee- tot driemaal daags; L-arginine: driemaal daags 2 g

Neem meer antioxidanten

Suppletie met deze antioxidanten kan gunstig zijn voor angina pectoris:

• Co-enzym Q10. Deze vitamine-achtige, hartbeschermende stof, bleek de inspanningstolerantie te verbeteren en angina-aanvallen en medicatiegebruik te verminderen, hoewel de resultaten statistisch niet significant waren.7
• Aanbevolen dosering: 150 mg co-enzym Q10 per dag
• Vitamine E. Lage vitamine E-waarden zijn in verband gebracht met angina pectoris; er zijn aanwijzingen dat supplementen een klein maar significant beschermend effect kunnen hebben.8
• Voorgestelde dosering: in het onderzoek werd 50 mg per dag gebruikt, maar vaak hogere doseringen gebruikt.
• Vitamine C. Patiënten met angina pectoris bleken verlaagde vitamine C-spiegels te hebben,9 en een studie meldde dat een infuus met vitamine C hielp bij vaatspasmen.10
  Aanbevolen dosering: 1-3 g per dag

Overweeg andere supplementen

Verschillende andere voedingssupplementen lijken gunstig te werken bij angina pectoris:

Magnesium. Dit mineraal kan de inspanningstolerantie, door inspanning veroorzaakte pijn op de borst en de kwaliteit van leven bij patiënten met coronaire hartziekte verbeteren.11
Aanbevolen dosering: bijvoorbeeld 365 mg per dag magnesiumcitraat

Bromelaïne. Dit enzym, dat is afgeleid van ananas, blijkt de ernst van angina pectoris te minimaliseren en aanvallen onder controle te houden.12

Visolie. Bij mensen die visoliesupplementen slikten, nam het aantal angina-aanvallen met 40 procent af, terwijl er geen verandering werd gezien in de placebogroep.13 Deze supplementen zijn verkrijgbaar in een vloeibare vorm en als capsule. Kies voor een goed product met gezuiverde visolie dat alleen omega 3-vetzuren bevat. Het beste kan dit en de dosering nagevraagd worden bij een apotheek.

Ga voor plantaardig

Een paar individuele casestudies suggereren dat plantaardig eten angina kan verlichten. Een 77-jarige vrouw (die medicatie voor angina pectoris slikte) merkte dat haar symptomen min of meer verdwenen een maand nadat ze was overgeschakeld op een plantaardig dieet met alle groenten, fruit, volle granen, aardappelen, bonen, peulvruchten en noten en zonder alle dierlijke producten, zoals eieren, koemelk, yoghurt, kip en rundvlees. Haar symptomen keerden snel terug toen ze haar voormalige voedingspatroon hervatte.14 Probeer een paar maanden plantaardig te eten om te kijken of je verbetering merkt.

Probeer lichaamsgerichte therapieën

Yoga en meditatie lijken beide nuttig te zijn bij angina pectoris15, dus probeer deze of andere lichaamsgerichte technieken, zoals tai chi of qigong, in je leven op te nemen.

Zoek je heil bij meidoorn

Volgens kruidkundige Meilyr James is meidoorn (Crataegus monogyna) het favoriete kruid voor stabiele angina. ‘Meidoorn verhoogt de kracht van de hartspier en verbetert de zuurstofopname door het hart’, zegt James. ‘Het is aangetoond dat het zorgt voor afname van atherosclerose, de opeenhoping van plaques in de vaatwanden die een belangrijke rol spelen bij angina pectoris.’ Volgens onderzoek kan het kruid zelfs van angina-symptomen verlichten. Meidoorn is veilig, zegt James, en kan over enkele maanden achtereen worden ingenomen.

Hoe te gebruiken: Maak een afkooksel van de bessen (zie hieronder) en drink één kopje per dag (eventueel gezoet met honing).

Je kunt ook thee zetten van meidoornblaadjes en bloemen en deze combineren met andere nuttige kruiden, zoals:

Hartgespan (Leonurus cardiaca). Dit kruid is goed voor hartproblemen die worden verergerd door angst, zegt James, en wordt traditioneel gebruikt om angina pectoris te behandelen die wordt verergerd door inspanning.

Gewone linde (Tilia europaea). Dit bevordert bloedvatverwijding, vermindert atherosclerose en is waardevol voor mensen die zich geagiteerd voelen, zegt James.

Hoe te gebruiken: Combineer gelijke delen van de gedroogde kruiden (meidoorn, hartekruid en gewone limoen). Gebruik 1 eetlepel per mok kokend water en laat 10 minuten trekken. Drink één mok per dag. Als alternatief kan een tinctuur van deze kruiden worden gebruikt in de volgende verhouding:
– Meidoorn (1: 3 tinctuur) 50 ml
– Gewone limoen (1: 4 tinctuur) 25 ml
– Hartgespan (1: 4 tinctuur) 25 ml
Hoe te gebruiken: combineer in één flesje en neem driemaal daags 40 druppels in een beetje water.

Meidoorn-drankje
• Week 4 eetlepels bessen een nacht in 4 kopjes water.
• Breng ze ‘s ochtends aan de kook met het weekwater en laat ze 20 minuten sudderen met de deksel erop.
• Zeef de bessen uit het vocht. Dit zou ongeveer 3 kopjes vloeibaar afkooksel van meidoorn moeten opleveren.
• Wat je overhoudt, kan je in de koelkast bewaren en later opwarmen en naar behoefte gebruiken.

Bronnen
1 Phytomedicine, 2017; 25: 100–17
2 Cochrane Database Syst Rev, 2008; 2008: CD004473
3 Complement Ther Clin Pract, 2019; 34: 247–53
4 Zhongguo Zhen Jiu, 2011; 31: 595–8
5 J Assoc Physicians India, 2000; 48: 1050–2; Am J Cardiol 1997; 80: 331–3
6 Int J Clin Pharmacol Ther Toxicol, 1985; 23: 569–72
7 Am J Cardiol, 1985; 56: 247–51
8 Lancet, 1991; 337: 1–5; JAMA,1996; 275: 693–8
9 J Cardiovasc Risk, 1996; 3: 373–7; Ann N Y Acad Sci, 1989; 570: 291–5
10 J Am Coll Cardiol, 1998; 32: 103–9
11 Am J Cardiol, 2003; 91: 517–21
12 Biomed Rep, 2016; 5: 283–8
13 Angiology, 1994; 45: 1023–31
14 J Geriatr Cardiol, 2016; 13: 364–6
15 Am J Cardiol, 2000; 85: 653–5, A10; J Assoc Physicians India, 2000; 48: 687–94