Ik heb het afgelopen jaar veel aften gehad. Zijn er goede natuurlijke middelen om ze te voorkomen of snel te genezen als ze zich voordoen?
T.M., via e-mail

Aften zijn kleine, pijnlijke zweertjes die zich in de mond ontwikkelen. Ze verdwijnen meestal binnen een week of twee vanzelf, maar voor ongeveer twee derde van de bevolking zijn aften een steeds terugkerend probleem. Hoewel er soms een duidelijke aanleiding is, zoals overijverig tandenpoetsen, een gekartelde tand of bepaalde voorgeschreven medicijnen, is de oorzaak vaak niet duidelijk. Hierna vind je een reeks effectieve natuurlijke middelen die kunnen bijdragen aan zowel genezing als preventie.

Aloë vera-gel aanbrengen

Aloë vera-gel, beroemd om zijn kalmerende, ontstekingsremmende eigenschappen, blijkt de pijn en de omvang van terugkerende aften te verminderen, evenals de genezingstijd.1 Probeer verse aloë-gel rechtstreeks van de plant te gebruiken; snijd gewoon het buitenste deel van het aloë-blad af, haal de gel eruit en breng het meerdere keren per dag aan op je aften.

Probeer probiotica

Een studie wees uit dat een probioticum de pijn van aften verlichtte bij plaatselijk gebruik.2 Probeer meerdere keren per dag een probioticum in poedervorm, vermengd met een beetje water of yoghurt, rechtstreeks op je aften aan te brengen.

Neem andere tandpasta

Het schuimmiddel natriumlaurylsulfaat (SLS), dat in veel tandpasta’s wordt gebruikt, is een mogelijke oorzaak van terugkerende aften. In twee afzonderlijke onderzoeken hadden mensen bij gebruik van een SLS-vrije tandpasta aanzienlijk minder aften in de mond dan wanneer zij een SLS-bevattend product gebruikten.3 Probeer bijvoorbeeld Weleda (www.weleda.com)
of Urtekram (www.urtekram.com); deze tandpasta’s zijn vrij van SLS en andere agressieve chemicaliën.

Ontdek ozon

Volgens een onderzoek kan ozonzalf of -olie – een met ozongas verzadigde olie, meestal olijfolie – de pijn, grootte en roodheid van aften verminderen. Gewone sesamolie werkte ook goed, maar de ozonolie werkte sneller.4

Stop met gluten

Er zijn aanwijzingen dat een glutenintolerantie of -overgevoeligheid in verband kan worden gebracht met terugkerende aften, dus overweeg om gluten uit je voedingspatroon te schrappen en kijk of je het verschil merkt. Een onderzoek onder 20 patiënten die vaak last van aften hadden, constateerde dat vijf van hen opknapten na het verwijderen
van gluten.5

Probeer propolis

Deze kleverige hars, verzameld door bijen uit bladknoppen en boomschors, heeft natuurlijke ontstekingsremmende en antiseptische eigenschappen. Studies tonen aan dat plaatselijk gebruik de genezingstijd kan versnellen, terwijl het als supplement de frequentie van uitbraken van aften kan verminderen.6 Probeer voor plaatselijk gebruik eens de mondspray van propolis. Ter preventie kun je een biologisch propolis-extract proberen. Aanbevolen dosering: propolis-capsules 500 mg/ dag, of twee- tot driemaal daags een gel of spray aanbrengen.

Boost vitamine B

Er zijn verbanden gevonden tussen aften en een tekort aan B-vitaminen, vooral B12,7 dus suppletie met B12 of een vitamine B-complex kan een goed idee zijn. In één onderzoek voorkwam een B12-supplement de terugkeer van de zweertjes bij patiënten, ongeacht hun beginwaarde van B12.8

Check je medicijnen

De volgende medicijnen kunnen aften veroorzaken 9, dus raadpleeg zo mogelijk je arts voor alternatieven.

• NSAIDs (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen)
• Immunosuppressiva
• Bètablokkers
• Medicijnen tegen hoge bloeddruk
• Antidepressiva

Ontstressen

Psychische stress kan een belangrijke rol spelen bij terugkerende aften, dus bewezen technieken om stress te verminderen, zoals yoga, meditatie en tai chi, zijn het proberen waard.10
Volgens een studie zorgde ontspanning door middel van geleide meditatie ervoor dat de zweertjes minder vaak optraden.11

Probeer kruiden

Kruidendeskundige Meilyr James, eigenaar van de Herbal Clinic in Swansea, Wales, beveelt de volgende kruiden aan voor het verzachten en genezen van aften.

Agrimonie (Agrimonia eupatoria) Dit zachte, samentrekkende kruid stimuleert de versterking en genezing van de slijmvliezen.

Hoe te gebruiken: Gebruik 1 eetlepel van het gedroogde kruid per halve liter kokend water en laat 20 minuten trekken. Drink over de dag verdeeld als thee en zorg ervoor dat je de vloeistof een tijdje spoelt in je mond, voordat je doorslikt.

Mirre (Commiphora molmol) en Canadese geelwortel (Hydrastis canadensis) Mirre heeft sterke samentrekkende, ontstekingsremmende en antimicrobiële eigenschappen, zegt James, terwijl van de Canadese geelwortel bekend is dat het effectief is in de genezing van de mondslijmvliezen. Ze werken goed samen in een tinctuur.

NB: De wilde Canadese geelwortel wordt bedreigd, dus zoek naar een ethisch geproduceerde, biologische en gecultiveerde variëteit.

Hoe te gebruiken: Combineer gelijke delen van een mirre-tinctuur (1: 3) en een hydrastis-tinctuur (1:10) en breng direct aan op het zweertje met een wattenstaafje. Herhaal meerdere keren per dag.

Rozenbottel (Rosa canina) Rozenbottels zijn rijk aan vitamine C, wat gunstig kan zijn bij aften, zegt James. Hij raadt aan om ze zo mogelijk zelf in het wild te plukken.
Gebruik: Als siroop, neem tweemaal daags 2 eetlepels (10 ml), of verdun de siroop met een beetje heet water en drink het warm gedurende de dag.

Bronnen

1 Dent Res J, 2012; 9: 381–5
2 Indian J Otolaryngol Head Neck Surg, 2019; 71: 113–7
3 Acta Odontol Scand 1996; 54: 150–3; Compend Contin Educ Dent, 1997; 18: 1238-40
4 J Clin Diagn Res, 2015; 9: ZC01–4
5 Dig Dis Sci, 1981; 26: 737–40
6 Med Clin (Barc), 2017; 149: 55–60; Clin Oral Investig, 2007; 11: 143–7
7 J Oral Pathol, 1978; 7: 418–23; Oral Surg Oral Med Oral Pathol, 1988; 66: 41–4
8 J Am Board Fam Med, 2009; 22: 9–16
9 Jpn Dent Sci Rev, 2014; 50: 40–6; Ann Med Interne, 2000; 151: 248–54
10 Clinics (Sao Paulo), 2009; 64: 645–8
11 Psychosom Med, 1990; 52: 526–35