[rubriek: Vraag & Antwoord]

Moet je horen! Natuurlijke oplossingen voor gehoorverlies

Door: Harald Gaier

Als uw gehoor achteruitgaat, hoeft u zich daar niet zomaar bij neer te leggen. Probeer de oorzaak te achterhalen, u kunt er misschien iets aan doen.

Vraag: Ik ben 63 jaar oud en mijn gehoor gaat langzaam maar zeker achteruit. Is daar iets aan te doen?
B.W. – Oeganda

Antwoord: De meest voorkomende auditieve beperking is door ouderdom veroorzaakt gehoorverlies. Wereldwijd wordt ongeveer 40 procent van de mensen boven de 75 erdoor getroffen.1
Maar gehoorverlies hoeft niet per se blijvend te zijn, en is ook niet altijd onvermijdelijk. Er kan een oplosbaar probleem aan uw gehoorverlies ten grondslag liggen. Ga daarom eerst na of u last hebt van een van de volgende problemen.

1) Verstopte oren
Hebt u naast uw gehoorverlies ook last van duizeligheid of een zwaar, dof gevoel in uw oren? Ga dan bij uw huisarts of doktersassistente langs om te kijken of u uw oren moet laten uitspuiten. Ga niet zelf aan de slag met een wattenstaafje, want daarmee duwt u een prop oorsmeer alleen maar verder naar binnen. Als uw oren verstopt zijn, laat de oorsmeer dan professioneel verwijderen.

2) Aspirine en NSAID’s
Uw vermogen om goed te horen kan aangetast worden door regelmatig gebruik van aspirine (om bijvoorbeeld de kans op een hartinfarct of beroerte te verminderen). Dat geldt ook voor niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID’s), zoals ibuprofen (bijvoorbeeld tegen gewrichtspijn). Deze middelen kunnen zelfs tinnitus (oorsuizen) veroorzaken: een aanhoudend gepiep of gezoem in de oren. Als u gewend bent een van bovenstaande middelen te gebruiken, probeer dan eens – in overleg met uw arts – om drie weken lang zonder te doen en kijk of dat verbetering geeft.
Er zijn nog veel meer medicijnen in verband gebracht met gehoorverlies,2 dus is het verstandig na te gaan of uw doofheid een bijwerking is van de pillen die u slikt.

3) Voedingsmiddelentekort
Ook een gebrek aan bepaalde voedingsmiddelen kan de oorzaak vormen van uw gehoorverlies. Laat daarom uw bloed testen op de volgende voedingsmiddelen:
B-vitaminen: Er is een verband aangetoond tussen een laag gehalte aan vitamine B12 en foliumzuur en aan ouderdom gerelateerd gehoorverlies.3 Dat lijkt een probleem dat eenvoudig op te lossen is, maar uit onderzoek is gebleken dat het slikken van supplementen met deze vitaminen weinig uithaalt. Waarschijnlijk komt dat door een afname van de maagzuurproductie (hypochloorhydrie), waar veel mensen mee te maken krijgen als ze ouder worden. Als uw maag niet voldoende maagzuur produceert, kan uw voeding – of uw supplement – niet goed verteerd worden. Dus zelfs als u de juiste supplementen slikt, is de kans groot dat ze het tekort niet opheffen.
Waarschijnlijk heeft ongeveer 30 procent van de mensen boven de 60 atrofische gastritis: een chronische ontsteking van de maagwand. Dan produceert de maag te weinig maagsap, waardoor er onvoldoende vitamine B12 uit de voeding wordt opgenomen. Zo ontstaat er een tekort.4
Een tekort aan vitamine B12 kan allerlei lichamelijke klachten veroorzaken, dus het is de moeite waard om dit te laten checken. Als u inderdaad een tekort hebt, kan dit worden behandeld met vitamine B12-injecties. Een andere mogelijkheid is het slikken van één tablet betaïnehydrochloride met pepsine per dag voor de hoofdmaaltijd. Maar doe dit altijd in overleg met een (natuur)arts en nooit in combinatie met ontstekingsremmers.
Als het probleem met het maagzuur eenmaal is verholpen, en oudere mensen met gehoorverlies gaan supplementen met foliumzuur en vitamine B12 gebruiken, dan verbetert het gehoor bij een derde van hen. Bij die andere twee derde kan het zijn dat andere voedingsmiddelentekorten de oorzaak van het probleem vormen.
Zink: Als naast het gehoorverlies ook tinnitus optreedt, zou de oorzaak daarvan een tekort aan dit mineraal kunnen zijn. Dat kan meestal gecorrigeerd worden door het innemen van zinksupplementen. Zink heeft een ontstekingsremmende en antioxiderende werking, waardoor de oxidatieve stress in het slakkenhuis (de spiraalvormige structuur die trillingen omzet in geluid) afneemt.5 Oxidatieve stress ontstaat als er te veel vrije radicalen vrijkomen: agressieve deeltjes, die onze cellen kunnen beschadigen,
Tip: zink wordt optimaal opgenomen als u slaapt, dus neem het supplement aan het eind van de dag in.
Magnesium: Er zijn ook verbanden aangetoond tussen een tekort aan dit mineraal in de voeding en gehoorverlies. Het is meermalen bewezen dat supplementen met magnesium zowel tijdelijk als permanent gehoorverlies kunnen verminderen.6
Vitamine D: Een tekort aan deze vitamine blijkt vaak voor te komen bij keel-, neus- en oorpatiënten. Als deze mensen niet reageren op andere behandelingen, kunnen supplementen met vitamine D helpen.7 U kunt ook ongeveer een kwartier per dag uw huid blootstellen aan de zon (zonder zonnebrandcrème): daarvan stijgt het gehalte vitamine D in uw lichaam.
Let op: granaatappel en andere voedingsmiddelen die rijk zijn aan antioxidanten, zoals groene thee en kurkuma, kunnen u tegen uv-straling beschermen.8 Toch kunt u beter voorkomen dat u zo lang in de zon zit dat uw huid verbrandt.

4) Andere mogelijke oorzaak
Een brughoektumor (ook bekend als ‘vestibularisschwannoom’ of ‘acusticusneurinoom’). Dat is een goedaardige, langzaam groeiende tumor die uitgaat van de gehoor- en evenwichtszenuw in het binnenoor. De tumor ontstaat door een overproductie van schwanncellen, die (als een soort uienschil) de zenuwvezels omhullen voor de ondersteuning en de elektrische isolatie van de zenuwen. Als de tumor groeit, kunnen de zenuwen in de verdrukking komen, wat vaak tot eenzijdig gehoorverlies leidt.9 Uiteindelijk kan een operatie nodig zijn.

[Kadertekst:]Zuurstof tegen doofheid
Als bovenstaande suggesties geen resultaat hebben, kunt u hyperbare zuurstoftherapie overwegen. Dat is een behandeling waarbij u 100 procent zuurstof inademt terwijl u in een drukcabine ligt.
In een onderzoek gaf een combinatie van zuurstoftherapie en een behandeling met vaatverwijdende middelen (per infuus) een verbetering bij bijna 60 procent van de patiënten met plotseling gehoorverlies. De behandeling zorgt ervoor dat de hoeveelheid zuurstof in de bloedtoevoer naar de oren toeneemt. De grootste verbetering was te zien bij patiënten die kort nadat ze last kregen van gehoorverlies met deze combinatiebehandeling startten.10

[Literatuur:]

1 J Am Geriatr Soc, 1995; 43: 928-935
2 Braz J Otorhinolaryngol, 2006; 72: 836-844; Hear Res, 2009; 252: 29-36
3 Am J Clin Nutr, 1999; 69: 564-571
4 JAMA, 1997; 278: 1659
5 Laryngoscope, 2011; 121: 617-621
6 Ann Otol Rhinol Larygol, 2004; 113: 672-675
7 Indian J Otolaryngol Head Neck Surg, 2013; 65: 57-60
8 intelegen.com/nutrients/uv-radiation.htm
9 american-hearing.org/disorders/acoustic-neuroma
10 Undersea Hyperb Med, 2011; 38: 137-142