Ik ben 67 en heb net de diagnose goedaardige prostaathyperplasie gekregen. Als het kan, wil ik liever geen medicijnen gebruiken, omdat de bijwerkingen waarover ik hoor me niet prettig lijken. Zijn er misschien doeltreffende alternatieven?
CP, via e-mail

Meer dan de helft van de mannen van 60-plus lijdt aan goedaardige prostaathyperplasie (BPH),1 een vergrote prostaatklier die een lange lijst van urinewegklachten kan veroorzaken, waaronder vaker moeten plassen, onvolledige lediging van de blaas, een onder-broken of minder krachtige urinestraal en ’s nachts vaak wakker worden om te plassen (nycturie).

Meestal wordt het behandeld met medicijnen zoals alfablokkers en 5-alpha-reductaseremmers, maar deze kunnen een reeks vervelende bijwerkingen hebben, van gebrek aan energie en lage bloeddruk tot verlies van libido en seksuele disfunctie.2

Veel alternatieve genezers behandelen de aandoening echter met succes met natuurlijke middelen, zoals kruidenextracten en voedingssupplementen. In veel delen van Europa worden kruidensupplementen zelfs beschouwd als de standaard medische behandeling voor BPH; ongeveer de helft van de Duitse urologen geeft de voorkeur aan het voorschrijven van plantaardige extracten boven synthetische medicijnen.3

We raden je aan om een ​​gekwalificeerde natuurgenees-kundige te raadplegen die een holistische behandeling met de juiste supplementen, kruiden en doseringen op maat voor je kan samenstellen. Hiernaast vind je alvast een paar algemene, wetenschappelijk onderbouwde opties voor de beste natuurlijke behandeling van BPH.

Onderzoek je voedingspatroon

Verschillende onderzoeken tonen aan dat wat je eet van invloed kan zijn op je kansen om BPH te krijgen, dus hier zijn enkele voedingstips voor een gezonde prostaat. Probeer in het algemeen een evenwichtig en volwaardig voedingspatroon te volgen, dat vergelijkbaar is met het mediterrane voedingspatroon: rijk aan fruit, groenten, vis, noten en olijfolie. En probeer een gezond gewicht te behouden, aangezien obesitas het risico op BPH verhoogt.4

Eet WEL uien en knoflook. Mannen die de meeste ui en knoflook eten, verlagen volgens een onderzoek hun risico op BPH met ongeveer een derde in vergelijking met degenen die ze vermijden.5

Eet GEEN brood en ontbijtgranen. Ze zijn gekoppeld aan een hoger risico op BPH.6

Eet WEL volop groenten. Mannen die veel groenten eten, vooral de donkergele soorten, zoals pompoen, gele biet, pompoen en paprika, hebben significant minder kans op BPH.7

Eet NIET te veel vlees. Plantaardige eiwitten lijken beschermend te zijn, maar een hoge inname van dierlijke eiwitten, met name pluimvee, kan het risico op BPH verhogen.8

Eet WEL voedingsmiddelen die rijk zijn aan lignanen. Voeding die rijk is aan deze plantaardige stoffen – die overvloedig voorkomen in lijnzaad, maar ook in sesamzaad, boerenkool, broccoli en abrikozen – kan het risico op BPH verminderen.9

Drink GEEN koffie. Koffie kan het risico op BPH verhogen,10 en bewijs uit dieronderzoek suggereert dat het na verloop van tijd een nadelig effect op de prostaat kan hebben.11 Probeer de inname dus te beperken.

Probeer Qigong

Deze oude Chinese geest-lichaamtechniek – een combinatie van meditatie, gecontroleerde ademhaling en zachte beweging – is veelbelovend voor BPH. In een voorstudie leidde zes maanden lang deelnemen aan een vorm van qigong genaamd Yi Jin Jing tot verbeteringen van de symptomen en hormoonspiegels bij oudere mannen met BPH.14

Zoek een cursus in de buurt of overweeg om je aan te melden voor een online programma.

Kom in beweging

Mannen die fysiek actiever zijn lopen minde risico op BPH en urinewegklachten. Een onderzoek wees uit dat hoe groter de gemelde afstand was die een man wekelijks hardliep, hoe lager zijn risico op BPH was. Vergeleken met de langzaamste mannen was het risico bij de snelste mannen 32 procent lager.12 Maar volgens een ander onderzoek kan twee tot drie uur wandelen per week je risico op BPH ook al met een kwart verminderen.13

Neem supplementen

Bèta-sitosterol. Een supplement met deze sterol, die in bijna alle planten voorkomt en qua samenstelling vergelijkbaar is met cholesterol, blijkt effectief te werken tegen de symptomen van BPH.15
Voorgestelde dosering: 60 tot 130 mg/dag

Omega 3-vetzuren. Er zijn verbanden gevonden tussen lage niveaus van omega 3-vetzuren en BPH.16 Een zes maanden durend onderzoek vond grotere verbeteringen in urinewegsymptomen en prostaatvolume onder mannen die omega 3-supplementen gebruikten naast de BPH-medicijnen tamsulosine en finasteride, vergeleken met mannen die alleen de medicijnen gebruikten.17
Aanbevolen dosering: Probeer bijvoorbeeld Minami EPA en DHA Liquid. Dit omega 3-supplement uit diepzeevisolie in triglyceridenvorm levert 1500 mg EPA en 1500 mg DHA per 5 milliliter.

Lignanenextract uit lijnzaad. Volgens een onderzoek leidde een lignanenextract na vier maanden tot verbetering van de lagere-urinewegklachten en de levenskwaliteit bij mannen met BPH. Het supplement was net zo effectief als gangbare BPH-medicijnen, aldus de onderzoekers.18
Aanbevolen dosering: Lignanen uit lijnzaad zijn verkrijgbaar in supplementen zoals Linidol of Super Miraforte; volg de instructies op het etiket

Zink. Er zijn verbanden gevonden tussen een tekort aan dit essentiële mineraal, dat een belangrijke rol speelt in de prostaatfunctie, en BPH.19 Hoewel klinische onderzoeken ontbreken, kan het een goed idee zijn om een ​​supplement te nemen, aangezien een zinktekort bij mannen boven de 50 vaak voorkomt.20
Aanbevolen therapeutische dosering: 15 tot 45 mg per dag, met 2 mg koper om een ​​kopertekort te voorkomen

Lycopeen. Volgens een vooronderzoek lijkt lycopeen, een stof die in tomaten wordt aangetroffen, de progressie van BPH te voorkomen.21
Voorgestelde dosering: 10 mg per dag

Pompoenzaadextract. Twee grote Duitse onderzoeken meldden een afname van BPH-symptomen bij mannen die pompoenpitten aten22 of dagelijks een capsule met pompoenpittenextract namen.23
Voorgestelde dosering: Kies een supplement van goede kwaliteit en volg de instructies op het etiket

Kies voor acupunctuur

Een overzicht van acht onderzoeken waarbij meer dan 600 mannen betrokken waren, wees uit dat acupunctuur effectief kan zijn bij matige tot ernstige BPH, althans op korte termijn.24
Een ​​gekwalificeerde acupuncturist in de buurt is te vinden op o.a. npva.nl of zhong.nl.

Probeer kruiden

Zaagpalm (Saw Palmetto; Serenoa repens). Dit kruid, een toonaangevende natuurlijke behandeling voor BPH dat in talloze onderzoeken is getest, blijkt goed te werken en goed te worden verdragen. Het lijkt de symptomen net zo doeltreffend te verminderen als het medicijn finasteride, terwijl het veel minder bijwerkingen heeft en de eventuele bijwerkingen zijn ook mild en zeldzaam.25
Voorgestelde dosering: 320 mg/dag gestandaardiseerd op basis van een vetzuur- en sterolengehalte van 80 tot 95 procent

Brandnetel (Urtica dioica). Een zes maanden durend onderzoek onder meer dan 550 patiënten wees uit dat brandnetel effectief was bij het verlichten van BPH-symptomen.26
Aanbevolen dosering: 240 mg brandnetelwortel-extract per dag

Pygeum (Pygeum africanum). Volgens een overzicht van 18 onderzoeken, waarbij meer dan 1.500 mannen betrokken waren, hadden degenen die dit kruid gebruikten meer dan twee keer zoveel kans op een ​​verbetering van de algehele BPH-symptomen dan degenen die een placebo gebruikten.27
Aanbevolen dosering: 100 tot 200 mg per dag van een gestandaardiseerd extract met ongeveer 13 procent totale sterolen

Pollenextract. Een gestandaardiseerd extract van roggepollen (Secale cereale), maïspollen (Zea mays) en timoteepollen (Phleum pratense), dat bekendstaat als Cernitin (Cernilton, Cernitol), kan verschillende symptomen van BPH verbeteren, waaronder urinestroom en nocturie.28 Pollenextract is verkrijgbaar als supplement, o.a. AOR Prostate Support of HerbaMen pollenextract-capsules.
Voorgestelde dosering: volg de aanwijzingen op het etiket

Pijnboomschors-extract. In een onderzoek kreeg een groep mannen naast de ‘standaardbehandeling’ voor BPH (met of zonder medicijnen) pycnogenol, een gepatenteerde vorm van Frans maritiem pijnboomschorsextract. Zij meldden, vergeleken met een van de controlegroepen, significante verbeteringen in verschillende prostaatklachten, waaronder de mate van blaaslediging, plasfrequentie, nadruppelen, aandrang, zwakte van de straal, persen en nycturie.29
Voorgestelde dosering: 100 mg per dag

Bronnen
1 Rev Urol, 2005; 7(Suppl 9): S3–S14
2 Front Pharmacol, 2020; 11: 658; Transl Androl Urol, 2017; 6: 295–304
3 Urology, 1996; 48: 12–20
4 J Urol, 2009; 182(6 Suppl): S27–31
5 Urology, 2007; 70: 672–6
6 Urology, 2006; 67: 73–9
7 BJU Int, 2008; 101: 853–60
8 Clin Nutr ESPEN, 2019; 33: 5–11; Urology, 2006; 67: 73–9
9 J Med Food, 2014; 17: 650–6
10 BJU Int, 2002; 90: 649–54
11 Int J Exp Pathol, 2012; 93: 429–37
12 Med Sci Sports Exerc, 2008; 40: 1733–9
13 Arch Intern Med, 1998; 158: 2349–56
14 J Aging Phys Act, 2020 May 20; 1–6
15 Lancet, 1995; 345(8964): 1529–32; Cochrane Database Syst Rev, 2000; 1999: CD001043
16 Clin Biochem, 1999; 32: 405–9
17 Inflammopharmacology, 2017; 25: 451–8
18 J Med Food, 2008; 11: 207–14
19 Indian J Urol, 2011; 27: 14–8
20 Front Oncol, 2020; 10: 1293
21 J Nutr, 2008; 138: 49–53
22 Urol Int, 2015; 94: 286–95
23 Forsch Komplementarmed Klass Naturheilkd, 2000;7: 200–4
24 PLoS One, 2017; 12: e0174586
25 JAMA, 1998; 280: 1604–9; BJU Int, 2018; 122: 1049–65
26 J Herb Pharmacother, 2005; 5(4): 1–11
27 Cochrane Database Syst Rev, 2002; 1998: CD001044
28 Clin Ther, 1995; 17: 82–7
29 Minerva Med, 2018; 109: 280–4