31-07-2008

Maakt de vorm uit bij vitaminen?

KUNT U MIJ EEN DEFINITIEF ANTWOORD GEVEN OP DE VRAAG OF IK VITAMINEN MOET SLIKKEN IN TABLETVORM, IN POEDERVORM OF IN VLOEIBARE VORM? WAT IS EIGENLIJK HET WEZENLIJKE VERSCHIL TUSSEN DEZE VORMEN?

Voedingsdeskundigen doen al jarenlang hun best deze vraag afdoende te beantwoorden. Het probleem is dat de absorptie (opname) van supplementen, en van voedsel evenzo, door nogal wat factoren wordt beïnvloed. Na het 40e levensjaar bijvoorbeeld daalt het absorptievermogen van ons maagdarmkanaal behoorlijk1. Dit feit wordt een serieus probleem als er bijkomende ziekten of spijsverteringsstoornissen zijn die de absorptie nog meer doen afnemen.

Om u een idee te geven van de complexiteit van de absorptie van voedingsmiddelen volgen hierna enkele hoofdpunten.
• Calcium uit spinazie wordt zeer slecht opgenomen (ongeveer 5 procent) omdat het in spinazie gebonden is aan oxalaten. Uit groene groenten zoals broccoli echter, en waterkers, spruitjes en groene kool, wordt calcium juist heel goed opgenomen (50 procent of meer). Onderzoekers van de Columbia University in New York ontdekten dat de calciumopname bij vrouwen vóór en tijdens de overgang geen verband hield met de inname van calcium, maar wel met de hoeveelheid voedingsvezels in het dieet, de alcoholconsumptie, de hoeveelheid lichaamsbeweging en eventuele obstipatie2.
• Er bestaan grote verschillen in de biobeschikbaarheid (de mate waarin een stof vanuit de darmen ook daadwerkelijk opgenomen kan worden in het lichaam) van het B-vitamine folaat, een stof die in foliumzuur wordt gevonden. De verschillen zijn zo voorspelbaar dat in de VS een meetsysteem is ingevoerd: DFE: dietary folate equivalents3. Bij dit systeem wordt ervan uitgegaan dat foliumzuur als supplement ingenomen zonder voedsel 100 procent biobeschikbaar is. Hetzelfde foliumzuur, genuttigd als voedsel bij bijvoorbeeld een stevig ontbijt met cornflakes, is voor 85 procent biobeschikbaar. In natuurlijke producten voorkomend folaat, zoals in sinaasappelsap, groene groenten, bonen of lever, is voor ongeveer 50 procent biobeschikbaar.
• Wetenschappers van het Linus Pauling Institute van Oregon State University ontdekten dat de voedingsbestanddelen van ontbijtgranen verrijkt met vitamine E goed in de bloedstroom werden opgenomen4. De onderzoekers veronderstellen dat het geen enkel nut heeft vitamine-E-supplementen met alleen vloeistof op een nuchtere maag in te nemen. De vitamine wordt beter geabsorbeerd als hij deel uitmaakt van een maaltijd of van voedsel dat enigszins vethoudend is.

In het algemeen zijn voedingsdeskundigen van mening dat de in vet oplosbare vitaminen (A, D, E en K) het best kunnen worden ingenomen bij een maaltijd, omdat ze dan beter in het lichaam worden opgenomen. In water oplosbare vitaminen daarentegen (vitamine C en de B-vitaminen) kunnen zowel tijdens als voor of na de maaltijd worden ingenomen.
Vloeibare preparaten blijken beter te worden geabsorbeerd dan andere. De hoogste absorptiegraad wordt bereikt door deze vloeibare producten als spray in de mond (intraoraal) of onder de tong (sublinguaal) toe te dienen. De sprays bevatten liposomen, die water vasthouden en vetoplosbare nutriënten in een soort kleine vetbolletjes vervoeren. Door dit transportsysteem worden de voedingsmiddelen beter opgenomen. Ze ontwijken de maag en nemen via het slijmvlies onder de tong een directere weg naar de bloedbaan5.

1J Am Geriatr Soc, 1998; 36: 1067-1071
2Am J Clin Nutr, 2000; 71: 466-471
3J Am Diet Assoc, 2000; 100: 88-94
4Am J Clin Nutr, 2004; 79: 86-92
5Arch Gerontol Geriatr, 1984;n3: 97-108; Sci Am, 1987; 256: 103-111
 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere archief artikelen

Artsen weten wel beter

Je krijgt een medicijnrecept. Je gaat ermee naar de apotheek en krijgt een doosje pillen mee. Op het etiket staat: ‘3x daags 2 tabletten bij de maaltijd’. Je begrijpt de instructies: je moet ze drie keer per dag innemen bij een maaltijd. Maar ga je dat ook doen?  We...

Uitgelezen; Vertroostingen

Nadat psychiater-psychotherapeut Dirk De Wachter werd geconfronteerd met een levensbedreigende ziekte en zich na een operatie in diepe, fysieke ellende bevond, ervoer hij hoe tastbaar de behoefte aan troost aanwezig kan zijn. Het deed hem nadenken over de vragen: wat...

Weet wat je eet

Voeding als medicijn We ontmoeten elkaar online. En dat is een bewuste keuze van orthomoleculair therapeut Rachida Lachhab. Zij werkt bij het programma Nederland Slank/de Metaboloog. Samen met haar collega-therapeuten Liesbeth van Duijn (oprichter) en Pantea Panahi...

Over medicatie en suppletie

Bij hart- en vaatziekten is het essentieel dat de conditie van de bloedvaten optimaal wordt gehouden. Zowel regulier als complementair is het voorkomen van slagaderverkalking ofwel arteriosclerose belangrijk. Arteriosclerose is degeneratie van het weefsel van de...