Deze vier kruiden genezen alle lente- en zomerkwalen, aldus kruidengenezer Rosalee de la Forêt
Pepermunt
TEGEN SPIJSVERTERINGSPROBLEMEN
Pepermuntthee is een krachtig middel om meerdere veelvoorkomende spijsverteringsproblemen te verlichten: maagpijn, diarree, gasvorming en een opgeblazen gevoel, buikpijn,1 en zelfs een hardnekkige hik. Ook is aangetoond dat het helpt bij ernstige spijsverteringsstoornissen, zoals het prikkelbaredarmsyndroom (PDS).2 Voor ernstige spijsverteringsproblemen kunt u capsules van essentiële pepermuntolie met een speciale maagsapresistente coating uitproberen. Deze coating is sterk genoeg om intact door de maag te gaan en pas in de darmen op te lossen, en is zelfs voor kinderen veilig.

VOOR HET VERLICHTEN VAN PIJN
Pepermunt wordt vaak toegepast met een warme vochtige doek of kompres (drenk een doekje of een sponsje in de thee en breng het aan op een specifieke plek) om hoofdpijn te verlichten, in het bijzonder hoofdpijn die verband houdt met spierspanningen.3 Pepermuntolie kan zelfs hevige zenuwpijnen verlichten, waaronder post-herpetische neuralgie, de zenuwpijn na een besmetting met gordelroos (het varicella zoster-virus).4 U kunt een infusie van pepermuntolie op de pijnlijke spieren wrijven om pijn en krampen te verzachten. Pepermunt kan ook jeuk en ontstekingen door zonnebrand en vergiftiging door eikels of klimop verminderen, en de pijn van een bijensteek verzachten. Gebruik de thee om u te wassen of voeg een sterke oplossing toe aan het badwater.

TEGEN VERKOUDHEDEN EN GRIEP
Om taai slijm in de longen op te lossen, wrijft u essentiële pepermuntolie direct op de borst of inhaleert u het via een kruidenstoombad – beide hebben een vergelijkbaar effect. Om een stoombad te maken legt u een handvol verse of gedroogde pepermunt in een middelgrote kom. Giet bijna kokend water over de bladeren en plaats daarna uw gezicht boven de kom, met een handdoek over uw hoofd om de opstijgende dampen vast te houden. De temperatuur onder de handdoek moet zo warm mogelijk zijn zonder dat u zich verbrandt. Adem diep in en houd tissues binnen handbereik om uw neus te snuiten als dat nodig is.

AANBEVOLEN HOEVEELHEDEN
Verse en gedroogde pepermuntbladeren helpen even goed; gebruik twee keer zoveel verse als gedroogde kruiden.
Om thee te maken om gewoon te drinken of om uw spijsvertering te bevorderen, laat u 1-3 theelepels of meer gedroogde bladeren wellen in een kop bijna kokend water. Laat de thee 3-5 minuten trekken in een afgedekte kop om het ontsnappen van vluchtige oliën tegen te gaan.
Thee: 1-3 theelepels (gedroogd) of 2-6 theelepels (vers), 3-5 keer per dag
Tinctuur met alcohol: 1:5, 30 % alcohol, 3-6 ml, 2-3 keer per dag.5

LET OP
Pepermunt kan brandend maagzuur veroorzaken of dit verergeren bij mensen die daar gevoelig voor zijn. Vermijd het daarom als u last hebt van gastro-oesofageale refluxziekte (GORD). Als u er teveel van gebruikt, kan pepermunt ook de productie van borstvoeding verminderen.

Pepermuntkompres tegen hoofdpijn
Goed voor 1 toepassing
¼ kopje (9 g) gedroogde pepermuntbladeren
Breng 1 kop water aan de kook, neem van het vuur en voeg de pepermunt toe. Roer goed en laat het mengsel afgedekt 10 minuten trekken.
Filter de bladeren eruit en drenk een doekje in de thee als hij licht is afgekoeld. Wring het doekje uit en leg het op het voorhoofd of op de achterkant van de nek. Als de warmte prettig aanvoelt, plaats dan een kruik met warm water over het doekje.
Ga liggen met het doekje op die plek en met gesloten ogen gedurende 20 minuten, of zolang als u wilt.

Rozemarijn
OM DE HUID TE BESCHERMEN
Rozemarijnextracten kunnen beschermen tegen schade door de ultraviolette (uv-)stralen in zonlicht. Tijdens een onderzoek waarbij mensen een extract van rozemarijn en citroen innamen, verminderde bij hen de uv-schade na acht weken, met zelfs nog betere resultaten na twaalf weken.6

VOOR HET VERLICHTEN VAN PIJN
De overvloed aan antioxidanten in rozemarijn kan oxidatieve stress (schadelijke chemisch reacties in het lichaam veroorzaakt door vrije radicalen) en ontstekingen verminderen, en wordt al langere tijd gebruikt tegen ontstekingspijn van artritis. Kruidengenezers adviseren om het zowel in te nemen als het aan te brengen op aangetaste zones. Een studie toonde aan dat een extract dat rozemarijn bevat zowel pijn ten gevolge van artritis doet afnemen als het niveau van C-reactief proteïne, een eiwit dat de ontsteking en pijn veroorzaakt.7

VOOR TENTAMENS
Kruidengenezers raden studenten vaak aan om aan een rozemarijntakje te ruiken tijdens het studeren en daarna tijdens hun tentamens. Onderzoek liet zien dat het inhaleren van essentiële oliën van rozemarijn angst vermindert, terwijl het geheugen aanzienlijk verbetert.8

HOE GEBRUIKT U HET?
Thee (vers of gedroogd), 2-4 g, tot 3 keer per dag
Tinctuur met alcohol (gedroogd): 1:5, 40 % alcohol: 2–4 ml, 3 keer per dag.5

LET OP:
Tijdens de zwangerschap en borstvoeding is het raadzaam om grote hoeveelheden rozemarijn te vermijden en geen essentiële olie te gebruiken.9 Normaal gebruik in de keuken is prima. Rozemarijn kan de bloedsuikerspiegel verlagen, waardoor mensen die insuline gebruiken hun bloedsuikergehalte nauwlettend moeten volgen.9 Sommige mensen krijgen huiduitslag als ze worden blootgesteld aan het middel.9
De perfecte rozemarijnthee
Goed voor 1 kop
1 eetlepel verse rozemarijnbladeren (zonder de twijgjes)
Plaats de rozemarijnbladeren in een mok. (Omdat de bladeren erg dun zijn, is het niet nodig om ze fijn te snijden.)
Kook 1 kop water, laat het water even afkoelen tot 85° C.
Giet het water over de rozemarijn en laat de blaadjes afgedekt 3-4 minuten wellen, en zeef het daarna. 
Laat het korte tijd trekken zodat de aromaten vrijkomen, maar niet de tannines en de zuren, en gebruik geen water dat heter is dan 85° C, omdat anders enkele aromatische eigenschappen verloren gaan. Gebruik liefst een kookthermometer en neem de tijd op om na te gaan hoe lang het duurt voordat het kokend water afgekoeld is tot deze temperatuur. Zet dan de volgende keer een keukenwekker voor die tijdsduur.

Brandnetel
VOOR GEZONDE BOTTEN, TANDEN EN HAAR

Brandnetel zit boordevol voedingsstoffen die belangrijk zijn voor gezonde botten, tanden en haar. Veel vrouwen verhogen hun botdichtheid door het drinken van voedzame brandnetelinfusies. Brandnetel bevat ongeveer 3 g calcium op iedere 100 g gedroogde bladeren,11. Het kruid is een natuurlijke vorm van calcium die gemakkelijk wordt geabsorbeerd door het lichaam – in tegenstelling tot calciumsupplementen. Brandnetels bevatten ook veel magnesium, nog een voedingsstof die cruciaal is voor de gezondheid van de botten.10

TEGEN SEIZOENSGEBONDEN ALLERGIEËN
Het regelmatig drinken van brandnetelthee kan symptomen van een seizoensgebonden allergie, zoals hooikoorts, doen afnemen, mogelijk door het histaminegehalte, dat ontstekingsreacties tegengaat.11 Voor de beste resultaten, begint u minstens een maand voor het allergieseizoen aanbreekt met het dagelijks drinken van brandnetelinfusies, bij voorkeur van gevriesdroogde brandnetels.

VOOR HET VERLICHTEN VAN PIJN
Als u verse brandnetels rechtstreeks op de huid legt, lokt dat netelroos uit; dat kan pijn in gewrichten door artritis en pijn in spieren en botten verhelpen. Onderzoek toonde ook een heilzaam effect aan van de prikken van verse netels op pijn door artritis van de knie en duim.12 Bij inwendig gebruik verlicht brandnetel pijn door spierkrampen en ontstekingen.

HOE GEBRUIKT U HET?
Koop online gedroogde brandnetelbladeren, en oogst verse wilde brandnetels in de lente, als de bladeren jong en zacht zijn. Brandnetels kunnen in grote hoeveelheden worden geconsumeerd, maar kook de bladeren voor u ze eet, dan verdwijnen de brandharen.

AANBEVOLEN HOEVEELHEDEN
Thee (gedroogd): 28 g
Tinctuur met alcohol (vers): 3-5 ml, 75-95 % alcohol, 3-5 keer per dag

LET OP:
Eet nooit brandnetelbladeren nadat de plant heeft gebloeid of zaden heeft gevormd. Mensen met een ‘droog gestel’ (veel dorst, droge ogen, een jeukende huid, constipatie) kunnen beter niet te veel van deze plant gebruiken; brandnetels kunnen een sterk urine afdrijvend middel (diureticum) zijn, ook krijgen sommige mensen er hoofdpijn van.

Voedzame brandnetelinfusie
Goed voor ongeveer 1 toepassing (3 koppen)
28 g gedroogde brandnetelbladeren (2 kopjes fijn verkruimelde bladeren)
Eventueel een flinke pluk citroengras voor de smaak
Beng 4 koppen water aan de kook. Leg de kruiden in een glazen pot of een Franse cafetière (koffiepers).
Giet het bijna kokend water over de kruiden, roer goed en dek het kopje af. Laat het 4 uur of een nacht trekken. (Als u een cafetière gebruikt, duw dan de filter niet naar beneden voordat de infusie klaar is.)
Roer om en drink dit warm of koud, maar wel binnen 36 uur.

Kamille
Er zijn twee soorten kamille – echte kamille (Matricaria chamomilla) en Roomse kamille (Chamaemelum nobile). Deze recepten zijn voor echte kamille.

TEGEN ANGST EN SLAPELOOSHEID
Uit een studie is gebleken dat kamillecapsules met zelfs relatief kleine hoeveelheden (220 mg) effectief waren om een depressie te doen opklaren,13 en om milde tot matige angst bij mensen te verminderen.14 Kamillethee kan ook zorgen voor een diepe, rustige slaap. Drink het minstens een uur voor het naar bed gaan (om te vermijden dat u ’s nachts moet plassen) of gebruik een tinctuur.

VOOR HET VERLICHTEN VAN PIJN
Kamille als antispasmekruid kan pijn verminderen die het gevolg is van gespannen spieren en krampen, daarom is het goed tegen menstruatie- en maagdarmkrampen. In een studie zorgden zowel kamille als ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s) na twee maanden voor een vergelijkbare vermindering van pijn bij vrouwen met een premenstrueel syndroom. Vrouwen die kamille gebruikten, hadden ook aanzienlijk minder last van emotionele klachten.15

VOOR WONDHELING
Kamille reguleert ontstekingen en werkt licht antibacterieel, wat het zeer geschikt maakt als middel tegen (brand)wonden en huiduitslag. Om de beste resultaten te bereiken gebruikt u kamille uitwendig als een olie of om u te wassen, en inwendig als thee of tinctuur. Uit onderzoek bleek dat in kamille gedrenkte kompressen jeuk en irritatie bij huidklachten aanzienlijk sneller deden verminderen dan een hydrocortisonzalf,16. Ook bleken de antibacteriële en anti-ontstekingseigenschappen vergelijkbaar met die van een chloorhexidine mondspoeling om bloedend tandvlees door ontstekingen (gingivitis) te behandelen.17

VOOR DE SPIJSVERTERING
Voor een groot aantal spijsverteringsproblemen, zoals de ziekte van Crohn, diarree, maagzweren en voedselintolerantie, kan kamille verzachtend werken. Ook kan het werken bij kinderen met kolieken; jonge kinderen met acute diarree die een kamille–appelpectine-extract kregen vertoonden ook aanzienlijke verbetering.18 Een kopje sterke kamillethee voor de maaltijd kan een gezonde eetlust bevorderen; na de maaltijd kan het een opgeblazen gevoel, gasvorming, brandend maagzuur en maagdarmkrampen tegengaan.

TEGEN INFECTIES
Kamille is erg goed voor de behandeling van een rood oog (conjunctivitis). Maak een kamilletheezakje nat met warm water en leg het 30 minuten op het oog. Wacht even en herhaal dit met een vers theezakje. Ik deed dit ooit voor ik een lezing over kruiden moest geven en tegen de tijd dat ik voor de zaal stond was mijn oog vrijwel normaal. Ik herhaalde de procedure een paar keer die dag, en een dag later was ik symptoomvrij.

AANBEVOLEN HOEVEELHEDEN
In plaats van theezakjes kunt u beter een grote hoeveelheid losse kruiden kopen.
Thee: 1 eetlepel gedroogde kamille per kop; 9-15 g/dag
Tinctuur met alcohol (gedroogde bloemen): 1:5, 40 % alcohol, 3-6 ml, 3 maal daags.6
Kamille oogbad
Goed voor 1 kop
U heeft een oogkapje, een kaasdoek of een koffiefilter nodig. Om deze steriel te maken, wast u ze in een heet sopje of kookt u ze uit. Om een ooginfectie te behandelen, steriliseert u het oogkapje nadat u één oog hebt behandeld om infectie van het andere oog te voorkomen. Gebruik de volgende oplossing – die iedere dag vers gemaakt moet worden om besmetting te voorkomen – meerdere keren per dag:
250 ml gedestilleerd water*
½ theelepel zeezout of echt zout (vermijd het gebruik van keukenzout)
2 eetlepels gedroogde kamille
* Kraanwater bevat chloor, fluoride en andere chemische stoffen die niet ‘oogvriendelijk’ zijn.
Doe water en zout in een steelpan, breng het aan de kook en roer zachtjes tot het zout is opgelost. Laat nog 5 minuten koken en haal het van het vuur.
Voeg kamille toe en laat het tien minuten afgedekt trekken. Giet het door meerdere lagen kaasdoek (of een koffiefilter). Knijp de kaasdoek aan het eind niet uit om te voorkomen dat er kleine stukjes kamille in het water terechtkomen die uw ogen kunnen irriteren.
Laat de oplossing afkoelen in een glazen maatbekertje met een schenktuit.
Als de vloeistof nog een beetje warm is, giet u het in een steriel oogkapje totdat ongeveer voor de helft is gevuld. Buig uw hoofd naar voren en plaats het kapje zachtjes tegen uw oog; terwijl u het kapje tegen uw oogkas houdt, buigt u uw hoofd naar achteren. Knipper meerdere keren met uw oog om de oplossing in direct contact met het oog te brengen. Sluit uw oog en houd het kopje 1-2 minuten op zijn plaats. (Herhaal dit zo nodig met het andere oog.)

Literatuur

1 J Photochem Photobiol B, 2014; 136: 12–8
2 Dig Dis Sci, 2016; 61: 560–71
3 Cephalalgia, 1994; 14: 228–34
4 Clin J Pain, 2002; 18: 200–2
5 Kuhn MA, Winston D. Winston and Kuhn’s Herbal Therapy & Supplements: A Scientific & Traditional Approach, 2nd edn. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2007: 342
6 J Photochem Photobiol B, 2014; 136: 12–8
7 Phytother Res, 2005; 19: 864–9
8 Taehan Kanho Hakhoe Chi, 2004; 34: 344–51; Holist Nurs Pract, 2009; 23: 88–93; Int J Neurosci, 2003; 113: 15–38
9 Gardner Z, McGuffin M, eds. American Herbal Products Association’s Botanical Safety Handbook. 2nd edn. Boca Raton, FL: CRC Press, 2013
10 Pedersen M. Nutritional Herbology: A Reference Guide to Herbs. Whitman Pubns, 1994
11 Phytother Res, 2009; 23: 920–6; Altern Med Rev, 2006: 11: 196–207
12 J R Soc Med, 2000; 93: 305–9
13 Altern Ther Health Med, 2012; 18: 44–9
14 J Clin Psychopharmacol, 2009; 29: 378–82
16 Complement Ther Clin Pract, 2014; 20: 81–8
16 Ostomy Wound Manage, 2011; 57: 28–36
17 Complement Ther Clin Pract, 2014; 20: 93–8
18 Arzneimittelforschung, 2006; 56: 387–93