Proefondervindelijk bewijs
In een NRC-artikel begin dit jaar over lasertherapie en long covid trekken alle bevraagde medisch deskundigen de werking van lasertherapie in twijfel.1 Het succes zou te maken hebben met het placebo-effect van de behandeling. Maar wilde dieren kennen geen placebo-effect. Daarom gingen we met Selina Pince van der Aa in gesprek over lasertherapie voor mens en dier.
Achtergrond
Ooit volgde Selina Pince van der Aa een opleiding om te kunnen werken met mensen met een beperking en met paarden. Die studie bleek haar toch net te psychologisch van aard, waarna zij een overstap naar paraveterinair dierenartsassistente maakte. In haar streven naar meer kennis voltooide zij vervolgens een opleiding humane fysiotherapie en aansluitend een opleiding dierfysiotherapie.
Hierna combineerde ze een tijdlang het werken met mensen en dieren in haar eigen praktijk. Langzaamaan kreeg ze echter weerstand tegen het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapeuten (KNGF) en de verzekeraars. Daarom besloot zij alleen veterinair door te gaan.
Honden met wonden
Pince van der Aa werkt nu ruim vijf jaar met lasertherapie op dieren. Ze behandelde aanvankelijk vooral honden met wonden, omdat voor de ondersteuning van laser bij wondgenezing veel bewijs is. Inmiddels zet ze de therapie ook in bij onder meer peesletsel, na operaties, botbreuken en ook bij meer chronische aandoeningen zoals elleboogdysplasie en artrose. Lasertherapie vermindert zwelling, pijn en ontstekingen.
Ieniemienie werveltjes
Begin dit jaar heeft Pince van der Aa een kerkuil behandeld die wordt opgevangen bij Vogelklas Karel Schot in Rotterdam. Dat vond ze wel spannend. Ze had niet eerder een kerkuil in handen gehad en wilde de vogel nietoverprikkelen. Daarom concentreerde zij het onderzoek alleen op de nek. Van een aantal wervels was de mobiliteit minder en er was sprake van wat zwelling, vocht en irritatie in het weefsel. Ze startte de behandeling met fysiotherapie: ‘Bij zo’n kerkuil is alles ieniemienie. Daarom heb ik heel voorzichtig gekeken wat er gebeurde als ik een werveltje probeerde te mobiliseren.’

Om zo min mogelijk met handen aan de vogel te komen én omdat uit onderzoek bleek dat roofvogels heel goed reageren op massage in combinatie met laser, heeft zij vervolgens gekozen voor de laser.2 ‘Laser is een weinig intensieve behandelvorm, kortdurend en pijnvrij en het versnelt het herstelproces.’
Ook bij breuken
Vanwege haar ervaringen met dieren was Pince van der Aa teleurgesteld over het artikel in NRC. Bij dieren kan nou eenmaal geen sprake zijn van een placebo-effect. Dat neemt niet weg dat zijzelf aanvankelijk ook sceptisch was, omdat een fysiotherapeut nu eenmaal graag het behandeleffect meetbaar wil hebben door zien en voelen.
Maar de positieve resultaten in de dierenartsenpraktijk liegen er niet om. Eentje is toeval, maar als nagenoeg alle dieren positief op een laserbehandeling reageren, kan dat geen toeval meer zijn. In de dierenartsenpraktijk zijn foto’s gemaakt van botbreuken die niet herstelden. De behandelopties waren: nog langer immobiliseren of laser. Uit de foto’s bleek vervolgens dat breuken met laserbehandeling veel beter herstelden.
Verkleefde pezen
De eerste oefentrajecten zijn voorzichtig opgestart. Zo behandelde Pince van der Aa onlangs een vrouw met verklevingen in de pezen van haar handen. Zij verwachtte niet veel resultaat, maar deze vrouw laat nu niets meer uit haar handen vallen. Natuurlijk slaagt een behandeling niet altijd, alhoewel dit haar maar één keer is gebeurd bij een patiënt met doorligwonden. Dit proces was te vergevorderd en een operatie was onvermijdelijk. Wel is Pince van der Aa nu aan het kijken of lasertherapie eerder in het proces iets kan betekenen.
Peesruptuur
Een andere patiënt was Pince van der Aa’s eigen partner. Hij moest dit jaar tweemaal herstellen van een achillespeesruptuur. Zo’n letsel herstelt moeizaam en dat is voor een hardloper erg vervelend. Tot hun beider verbazing gaf de laser direct pijnverlichting en een verbeterde mobiliteit. Het littekenweefsel verbeterde zienderogen.
Voor mens en dier
Door deze ervaring besloot haar partner te investeren in haar wens om een eigen praktijk te starten. Pince van der Aa wil nu laser- en revalidatietherapie voor mensen en voor paarden, haar oorspronkelijke droom, toegankelijker maken. Ze heeft zich begin januari opnieuw in het Handelsregister ingeschreven als humaan behandelaar. Particulieren kunnen zonder verwijzing bij haar terecht, want zij wil nog altijd niet in de strakke dwangbuis van zorgverzekeraars werken. Zij blijft in de toekomst ook werken met huisdieren. En bij de Vogelklas in Rotterdam staan nu zwanen met een gebogen hals klaar om geholpen te worden.
En de kerkuil?
Het gaat veel beter met de kerkuil. Inmiddels is hij in aanvulling op de fysio- en lasertherapie ook met acupunctuur behandeld. Hij kan zijn kopje weer volledig draaien, zoals een uil betaamt. En hij vliegt ook weer.
Bronnen
1. www.nrc.nl/nieuws/2023/01/17/lasertherapievoor- longcovidpatienten-wondermiddel-ofweggegooid- geld-a4154490
2. J Avian Med Surg. 2015 Mar;29(1):30-9