Wonderen zijn wonderen, omdat de wetenschap ze niet kan verklaren

Tai chi- en vechtsportexpert Bruce Frantzis heeft me ooit iets verteld dat ik nooit ben vergeten. Op een keer, toen hij net als student in China was begonnen, stak een van zijn leraren zijn hand uit, waarop Frantzis naar de andere kant van de kamer schoot. Hij was niet aangeraakt, maar de energie van de hand van de leraar blies hem omver.
‘Dat,’ zei ik, ‘is onmogelijk.’

‘Natuurlijk,’ antwoordde Frantzis, ‘maar alleen volgens jouw wetenschap.’

Was het verhaal waar? Ik kan het niet zeggen, maar de moraal van het verhaal is dat zeker, en ik moet er vaak aan terugdenken tijdens mijn onderzoek naar geneeskunde en genezing. We worden beperkt door wat we weten, en wat we weten vormt wat we denken dat mogelijk is.

We functioneerden heel goed in het door Newton beschreven universum, maar toen Einstein kwam met de nieuwe natuurkunde, die de wetenschap van de kwantummechanica inluidde, veranderde die wereld en konden we zoveel meer bereiken.

In de geneeskundige wereld is acupunctuur ‘onmogelijk’, omdat niemand ooit meridiaanpunten door het lichaam heeft kunnen zien lopen. Maar onderzoekers hebben ontdekt dat bij acupunctuur chemische routes worden benut die zelfgenezende processen in gang zetten en als gevolg daarvan werkt het doeltreffend bij meer dan honderd aandoeningen, met name bij chronische pijn.

Homeopathie is nog onmogelijker. Dat zet de natuurkunde op zijn kop, met zijn onderliggende theorie dat een stof krachtiger wordt naarmate hij wordt verdund, soms honderden keren. Toch wordt homeopathie naast allopathische (conventionele) middelen aangeboden op het Indiase subcontinent, nadat het succesvol was ingezet bij een cholera-uitbraak. En hoewel het een geïndividualiseerde vorm van geneeskunde is, hebben de grote standaardstudies die worden gebruikt om conventionele behandelingen te meten niettemin aangetoond dat het werkt bij een hele reeks aandoeningen.

Ook dichter bij huis zijn er voorbeelden van het onmogelijke. Lynne McTaggart, mederedacteur van het Britse blad What doctors don’t tell you, doet al 15 jaar onderzoek naar intentie: kan een gedachte, of kunnen collectieve gedachten, ‘dingen’ in de wereld veranderen?

Er zijn meer dan 35 wetenschappelijk valide onderzoeken uitgevoerd met behulp van de protocollen die Lynne in de loop der jaren heeft ontwikkeld, die bijna allemaal positieve resultaten hebben opgeleverd. Zaden gingen sneller groeien, bladeren gingen glanzen, water werd gezuiverd – allemaal omdat een groep mensen hun intentie (volledige, positieve aandacht) erop richtten.

De wetenschappers die de proeven uitvoerden, wisten niet op welke set met zaden en bladeren de mensen uit de ‘intentiegroep’ hun aandacht hadden gericht; in al deze gevallen was er een andere set waarop ze hun intentie niet hadden gericht, maar de wetenschappers wisten tot aan het eind van de proef niet welke dat was.
Lynne houdt ook toezicht op wekelijkse intentiegroepen, waar haar vele volgers hun intentie richten op mensen die ziek zijn, en opnieuw gebeuren er wonderen. Een zeer opvallend voorbeeld is dat van een klein kind wiens stadium 4-kanker binnen twee dagen in remissie ging. Dit is natuurlijk onmogelijk, althans volgens de wereld zoals we die via de wetenschap begrijpen.

Bij het verlaten van de onmogelijke wereld zien we echter dat ook de grenzen van wat we weten in de mogelijke wereld voortdurend worden verlegd. In de rubriek Uitgelicht wordt deze editie de ontdekking besproken dat ons lichaam bruin en beige vet bevat. We wisten altijd al dat we wit vet hebben – dat calorieën opslaat en zich ophoopt rond onze taille en dijen als we het niet verbranden – maar bruin vet doet precies het tegenovergestelde: het verbrandt calorieën om het lichaam warm te houden.

Baby’s hebben bruin vet, waardoor ze beschermd worden tegen onderkoeling, maar men ging ervan uit dat we dit vet kwijtraken naarmate we ouder worden. Pas in 2009 ontdekten wetenschappers dat we ons hele leven bruin vet vasthouden en dat mensen die buitenshuis werken er meer van hebben dan iemand die achter een bureau zit.

Bruin vet verbrandt niet alleen calorieën, het verorbert ook de bloedglucose, waardoor mensen met actief bruin vet minder kans hebben op zwaarlijvigheid, diabetes type 2 of hartproblemen.

De ontdekking markeert een fundamentele verschuiving in ons begrip van de manier waarop ons lichaam werkt en het opent nieuwe mogelijkheden om gewicht te verliezen – en zo de obesitasepidemie te bestrijden – en hartziekten te voorkomen, die nog steeds de belangrijkste doodsoorzaak zijn in het Westen.

Het is goed om deze voorbeelden te onthouden in de huidige ‘cancelcultuur’, waarin mensen worden uitgesloten door hun Facebook-pagina’s en Instagram-accounts en dergelijke te sluiten als ze dingen zeggen die we niet leuk vinden, omdat het ‘antivaxers’ of wetenschapsontkenners zouden zijn.

Er is meer tussen hemel en aarde. . . dus houd een open geest en wacht tot de wetenschap de achterstand inhaalt.