“Weet waar je nieuws vandaan komt, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken over je gezondheid.”

Als je dit tijdschrift hebt opgepakt en tot hier bent gekomen, dan vind je het waarschijnlijk fijn dat wat je op deze pagina’s leest niet te vinden is in de populaire pers. Je woont waarschijnlijk ook in een zogenaamd ‘vrij land’ en steunt de ‘vrije pers’.

We zien vrijheden meestal in relatie tot de mate van controle die overheden uitoefenen over het leven van de burgers. Daarbij moeten we echter ook de gevolgen meewegen die onze uitingen kunnen hebben op andere mensen.

Dat is een van de redenen waarom we regels en zelfregulering hebben in de media (bijvoorbeeld ten aanzien van privacy en laster). Die regulering zelf is niet slecht, maar het is wel slecht als regelgeving het bedrijfsleven beter bedient dan de mensen of de aarde.

Dus hoe zit het met de voormalige hoofdredacteur van BBC News, James Harding, die de BBC verliet om een nieuw bedrijf op te richten, Tortoise Media?

BBC News is wereldwijd wellicht de machtigste nieuwszender, die meer mensen in meer landen bereikt dan elke andere zender. BBC News brengt het laatste nieuws op het moment van gebeuren.
Tortoise Media, de nieuwe en veel langzamer werkende spreekbuis van Harding en zijn mededirecteuren, gefinancierd door een aantal zeer welvarende mensen en steeds vaker via wat kleinere bijdragen via Kickstarter-campagnes, staat hier lijnrecht tegenover. Zelfs zo sterk dat het soort nieuws dat zij uitbrengen ‘langzaam nieuws’ wordt genoemd.

De bekroonde journalisten van Tortoise Media verspreiden geen nieuws dat tegemoetkomt aan onze tegenwoordige gewoonte direct onze wensen vervuld te willen zien. Ken je het nog niet, kijk dan eens wat je ervan vindt op www.tortoisemedia.com.

Net als slow food vind ik slow news een verademing. De informatie is diepgaander en veelzeggender. Ik houd ook van het idee van fondsenwerving vanuit de basis. Dat is beter dan de huidige status quo waarbij door het bedrijfsleven gefinancierde kranten de redactionele macht hebben om het nieuwste dubieuze wondermiddel tegen kanker van Big Pharma breed uit te meten op hun voorpagina’s.

Het baart me echter wel zorgen dat de mensen die het meest zouden kunnen profiteren van de weldoordachte inzichten van de journalisten van Tortoise Media, mogelijk leidend tot een evenwichtigere visie en breder perspectief op de wereld, misschien de abonnementskosten in plaats van dollars en pond niet kunnen opbrengen.

De vraag is ook wat er zou gebeuren als de financiers, vooral die met veel geld, besluiten dat ze hun niet bijster weldoordachte visies willen uitventen? Zou het publiek beter of slechter geïnformeerd worden dan onder het mandaat van Rupert Murdoch of een van de sociale-mediatycoons zoals Mark Zuckerberg? En Zuckerberg is niet de enige. De weduwe van medeoprichter van Apple Steve Jobs, Laurene Powell Jobs, heeft het tijdschrift The Atlantic gekocht. Jeff Bezos kocht met zijn Amazon-miljoenen het nieuwsblad The Washington Post.

Betekent dit gewoon dat het tribalisme toeneemt, nu de door technologie gedreven wereld van de afgelopen eeuw uiteen begint te vallen? En belangrijker nog, kan de gecombineerde macht van Big Tech en Big Media worden gecompenseerd door alternatieve verhalen, zodat er meer evenwicht ontstaat?

Velen van ons voelen een huivering bij de voortdurende opmars van de beroemdhedencultuur en de schijnbaar egoïstische en nationalistische neigingen in enkele van de nieuwste populaire narratieven. Maar er zijn nog vele andere belangrijke stemmen die we niet of nauwelijks horen via de reguliere media.

Tortoise Media is niet het enige nieuwe belangrijke alternatieve mediaportaal. Mensen die openstaan voor deze bredere verhalen lijken vaak beter wijs te kunnen worden uit de wereld en in te zien dat we onze manier van leven ingrijpend dienen te veranderen als we een doemscenario willen vermijden.

Sommige van de grootste bedrijven beginnen dit in te zien. Zij zien het risico van het ten koste van alles vasthouden aan het aloude, kortzichtige scenario van winstmaximalisatie.
Langzamerhand wordt Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen of MVO bij veel bedrijven op de agenda gezet en niet alleen als marketingtruc. Er wordt steeds vaker voldaan aan de drievoudige basisvoorwaarden van ‘people, planet en profit’.

Twee ondernemingen die dit hebben omarmd zijn Unilever en Novo Nordisk, producenten op de snel veranderende markt van consumptiegoederen en gezondheidsproducten (medicijnen, supplementen, medische apparaten). Toekomstbestendige bedrijven begrijpen dat ze het vertrouwen van het publiek moeten winnen om duurzaam te groeien.
Dit brengt me weer terug bij het begin. Laten we niet vergeten dat ons wereldbeeld is gebaseerd op wat we leren en ervaren via onze vijf zintuigen. We moeten heel goed nadenken over de herkomst van onze informatie.

Het lijkt me dat wij, de gewone mensen, beter in staat zullen zijn weloverwogen keuzen te maken – ook ten aanzien van wie we kiezen om onze landen te leiden en van welke voeding en gezondheidsproducten we in ons lichaam stoppen – als we kunnen bijdragen aan de ondersteuning van een paar van de uiteenlopende kanalen die ons informeren over de wereld om ons heen.