Genezende geluiden

Zwemmen met dolfijnen heeft nog een zweverige bijklank. Toch levert het niet alleen maar een goed gevoel op. Het geluid van dolfijnen verbetert het leervermogen en heeft therapeutische eigenschappen. Hieronder een overzicht van de onderzoeken.

In 1971 bemerkte onderwijskundig antropoloog Betsy Smith een verbetering bij haar verstandelijk gehandicapte broer, nadat hij in het water had gespeeld met twee jonge dolfijnen. Geïntrigeerd door dit feit ging neuropsycholoog David Nathanson onderzoeken of dolfijnen twee kinderen met downsyndroom konden helpen om mondelinge informatie beter te verwerken en te onthouden. Gaf het kind een correct antwoord op een testvraag, dan mocht het een dolfijn voeren. Nathanson constateerde dat de kinderen in gezelschap van dolfijnen vier keer zo snel leerden als in hun gebruikelijke leeromgeving en bovendien vijftien maal zo veel konden onthouden1.
Nathanson herhaalde zijn onderzoek met zes andere kinderen met downsyndroom of andere ernstige fysieke of verstandelijke handicaps. Wederom bleek de interactie met dolfijnen hun spraak 19 keer beter te maken dan als ze in een gewoon klaslokaal zaten, en dit effect bleef drie maal zo lang behouden2. Ook constateerde hij dat slechts twee weken therapie met dolfijnen (dolphin-assisted therapy, DAT) betere resultaten gaf dan zes maanden conventionele spraak- en lichaamstherapie – en bovendien minder kostte2. Tussen 1988 en 1997 behandelde hij zevenhonderd kinderen met 35 verschillende diagnosen, zoals cerebrale parese (spasticiteit), autisme en hersen- en ruggenmergletsel3. De nieuwe vaardigheden die zij met DAT aanleerden, waren in 50 procent van de gevallen een jaar na de behandeling nog steeds aanwezig of zelfs verbeterd.

Dolfijn of gewoon fijn?
Omdat onderdompeling in water op zichzelf al effect heeft op het geestelijk en lichamelijk waarnemingspatroon, besloot Nathanson de verschillende factoren van de verbetering apart te bekijken. Hij ging daarom experimenteren met alleen water en met het favoriete speelgoed van de kinderen, maar zonder dolfijnen. Hij zag daarbij wel wat verbetering, maar niet zo spectaculair als met de dolfijnen.
Hij vroeg zich ook af of het effect louter was toe te schrijven aan het contact met deze fascinerende dieren – alle dieren zijn immers een hulpmiddel bij het leren. De onderzochte kinderen gingen echter beduidend meer vooruit in taal- en motorische vaardigheden bij het contact met dolfijnen dan met andere dieren.
Andere doelgroepen
Nadat Nathanson zijn baanbrekende theorie lanceerde, hebben vele therapeuten geprobeerd tamme dolfijnen te gebruiken voor de meest uiteenlopende problemen: van eetstoornissen, chronische depressie en posttraumatische stress tot dyslexie en zelfs kanker4. Een onderzoeksinstituut in de Oekraïne meldde een verbetering van 60 procent van de fobieën bij kinderen en 30 procent van de gevallen van cerebrale parese bij gebruik van dolfijntherapie5. DAT werkt echter niet onder alle omstandigheden. Autistische kinderen bijvoorbeeld genieten wel van het contact, maar vertonen geen meetbare of blijvende verandering zoals andere gehandicapte kinderen.

Hersengolven
Er zijn meerdere organisaties die korte en langere DAT-programma’s aanbieden, bijvoorbeeld de Dolphin Experience Living From The Heart in Morrison, Colorado USA, en het Dolphin Reef in Eilat, Israël. Pas de laatste tijd proberen organisaties exact te onderzoeken wat precies met mensen gebeurt in de directe nabijheid van deze bijzondere zoogdieren en hoe dit het leervermogen kan verbeteren of genezen.
David M. Cole, een computerwetenschapper uit Fort Myers, Florida, ontwikkelde voor zijn AquaThought Foundation een speciaal type EEG (neuromapping) als instrument om de neurologische effecten van nauw contact met dolfijnen op de hersenen van de mens in kaart te brengen6. Met gebruik van deze techniek kan de Foundation EEG-tests doen bij drie van de vier in de VS erkende instellingen voor dolfijntherapie. Daarbij worden bij vrijwilligers op zestien punten op de schedel de hersengolven gemeten vóór en na het zwemmen, aanraken, spelen of duiken met dolfijnen. Hij zag dat de dominante hersenfrequentie significant vertraagde na het contact met dolfijnen – van een bètafrequentie naar wat leek op een alfatoestand, de frequentie bij lichte meditatie of dromen. Hij bemerkte ook dat de linker- en rechterhersenhelft synchroon hersengolven gingen uitzenden – met gelijktijdige pieken en dalen en met dezelfde frequentie.
Sommige studies op het gebied van de psycho-neuroimmunologie hebben laten zien dat de alfatoestand het immuunsysteem activeert, andere wijzen uit dat toename van alfa- en thèta golven de leercapaciteit kan verbeteren. Het Back-instituut in Florida heeft aangetoond dat de productie- en opnamecapaciteit van hersenneurotransmitters worden versterkt bij toename van het contact met dolfijnen.

Golflengte
De AquaThought Foundation7 heeft als mogelijke verklaring geopperd dat de geluidsgolven van een dolfijn chemische veranderingen veroorzaken in de celwand van levend weefsel – ‘sonochemie’, ofwel de interactie van geluid en materie door akoestische cavitatie (letterlijk: holtevorming). Cavitatie verwijst naar microscopisch kleine belletjes – 100 micron in doorsnee – die worden gevormd door intense geluidgolven en die in minder dan een microseconde imploderen8. Zulke implosies verhitten vloeistof (in dit geval een cel) tot 5500 graden Celsius – ruwweg de temperatuur van het zonsoppervlak. Die extreme verhitting zou de oorzaak kunnen zijn van de chemische en elektrische veranderingen in de hersenen. Anderen houden het erop dat de geluidsgolven neuronen verplaatsen in weefsel dat zich aan het ontwikkelen is9.
Onderzoek naar leukemie toont tot dusver aan dat cavitatie het celmembraan van kankercellen doet uiteenvallen10. Ook wordt verondersteld dat het de productie van immuno-T-cellen stimuleert en endorfinen vrijmaakt – hormonen die betrokken zijn bij het omgaan met stress en pijnbeleving. We weten dat de bekende tuimelaar (Tursiops truncatus) in staat is geluidsgolven te produceren van een intensiteit die cavitatie kan veroorzaken, maar dat is waarschijnlijk niet het hele verhaal. Een andere mogelijkheid is ‘resonantie-inductie’. Denk daarbij aan een stemvork die een bepaalde toonhoogte afgeeft, waardoor andere stemvorken op dezelfde frequentie gaan meevibreren.

Contact met mensen
Het Hello Dolphin-project in Key Largo, Florida, toonde aan dat tuimelaars laagfrequente elektromagnetische (EM) golven produceren6. Bij dat experiment werd speciale breedband sensor- en opname-apparatuur gebruikt om alle signalen vast te leggen die de dolfijnen uitzonden, en ook de hersenfrequenties van de kinderen die hieraan deelnamen. Waren de dolfijnen aanwezig, dan werd in bijna driekwart van de klinische onderzoeken geregistreerd dat ze een extreem laagfrequent signaal uitzonden van rond de 16 Hz. De hersenopnamen van de kinderen gaven bij analyse diepgaande veranderingen in de hersengolven te zien. Na het contact met de dolfijnen overheerste ook bij hen een frequentie van bijna 16 Hz. De conclusie was dat dolfijnen het elektrisch veld van een mens aanvoelen en contact proberen te maken op dezelfde frequentie.

Een hoge prijs
Een probleem bij DAT is echter de exploitatie: dolfijnen kunnen dan wel genezen, maar dat heeft wel een prijs. Een dolfijn in gevangenschap leeft slechts vier à vijf jaar. In het wild echter is de gemiddelde levensduur 45 jaar. En in gevangenschap beperken dolfijnen het gebruik van sonar, grotendeels omdat de signalen die zij uitzenden, worden weerkaatst door de wanden van de bassins waarin ze leven, wat hen in verwarring brengt. Zoals Dolphin Project International het beschrijft, is dit vergelijkbaar met het leven in een cel met spiegelwanden voor een mens.
Een oplossing is een Virtual Reality Dolphin Encounter (VRDE). Dit probeert de visuele en gehoorservaring van een ontmoeting met een dolfijn in de beleving van de deelnemer na te bootsen. Hoewel dit uiteindelijk wel diervriendelijker is, moeten we allereerst toch een duidelijk inzicht krijgen in de elektromagnetische effecten van dolfijnen.
Pas dan kunnen we deze ervaring verwerken in een product voor PlayStation.

Lynne McTaggart

DAT-websites
• www.dolphinhumantherapy.com kan een revalidatieprogramma opstellen voor personen met een handicap, depressie en andere speciale behoeften;
• www.aquathought.com geeft uitgebreide informatie over DAT-onderzoek;
• www.dolphinswim.net biedt programma’s aan in DolphinLand vlak bij Antalya, Turkije, en is gespecialiseerd in eetstoornissen;
• www.cancun.com/Swim_with_Dolphins/ biedt vakanties aan in de Mexicaanse Caraïben, met diverse mogelijkheden om met dolfijnen te zwemmen;
• www.idw.org heeft een aanbod van leermateriaal en virtuele dolfijnsystemen, draagbare plastic objecten met het geluid en afbeeldingen van dolfijnen.

1Congress Proceedings of the XVI World Assembly of the World Organization for Preschool Education, 1980: 447-451
2Anthrozoös, 1993; 6: 17-29
3Anthrozoös, 1997; 10: 90-100
4Dobbs H. Dance to a Dolphin’s Song. London: Jonathan Cape, 1990
5Presented at the Second Annual International Symposium on Dolphin Assisted Therapy, Cancun, Mexico, 5-8 september 1996
6Presented at the International Symposium on Dolphin Assisted Therapy, Cancun, Mexico, 8-10 september 1995
7www.aquathought.com
8Sci Am, 1989; 260: 80-86
9Lancet, 1992; 339: 85-89
10J Radiat Biol, 1994; 66: 221-228
 

 

Wilt u dit artikel lezen?

Als abonnee kunt u dit artikel gratis lezen door in te loggen op uw account. Nog geen abonnee? Sluit nu een abonnement af.

Andere artikelen van Lynne McTaggart

Voorwoord: De waarheid bestaat niet

Reflectie: Mediteren tegen Alzheimer

Voorwoord: Gekke vrouwen

Voorwoord: Het einde van allergieën

Op de Vloer

Marktwerking en zorg?

Veel politici spreken zich uit over marktwerking in de zorg. Volgens sommigen helpt concurrentie om kosten te beteugelen. Volgens anderen leidt het juist tot meer kosten en minder kwaliteit. De uitspraken van voor- en tegenstanders zijn niet altijd onderbouwd. Ten...

Gastcolumn: Emoties kun je als voedsel verteren

Er is de afgelopen jaren een gestage toename te zien van het aantal mensen dat psychische aandoeningen ontwikkelt.1 Dat is zorgelijk, maar eigenlijk ook relatief eenvoudig te veranderen. De kern van het probleem is dat veel mensen hun emoties niet adequaat kunnen...

De borsten

Zacht, rond, fier, stevig, klein, hangend, veranderd of zelfs afwezig na een operatie… Borsten zijn er in vele prachtige soorten en maten. Ze bestaan uit vetweefsel, bindweefsel, ligamenten én borstklieren; elke borst is gevuld met zo’n vijftien tot twintig lobben die...

Holistische hulp bij een kinderwens

Zwanger worden, het lijkt zo vanzelfsprekend. Toch heeft 1 op de 5 stellen vruchtbaarheidsproblemen - en dat worden er steeds meer. In haar praktijk begeleidt Ingrid Schoonveld vrouwen met een onvervulde kinderwens. Schoonveld werkte al jaren in de communicatiesector...

Beter naar je gevoel (leren) luisteren deel 2

In het eerste deel van dit tweeluik las je waarom het een uitdaging kan zijn om naar je gevoel te luisteren. In dit tweede deel gaan we in op het maken van gezonde voedingskeuzen, door een situatie te creëren waarin je op je gevoel kunt leren vertrouwen. Belangrijke...

Lynne McTaggart avatar

Over de auteur

What Doctor’s Don’t Tell You, het moederblad van Medisch Dossier is eind 1998 opgericht door Lynne McTaggart samen met haar man Bryan Hubbard. Daarnaast is McTaggart toonaangevend wetenschapsjournalist en auteur van meerdere succesvolle boeken. Ook is zij woordvoerder op het gebied van bewustzijn, kwantumfysica en geneeskunde.
Lees meer artikelen van Lynne McTaggart