MIJN MAN IS ZIJN REUKVERMOGEN HELEMAAL KWIJT EN ZIJN SMAAKZIN BIJNA HELEMAAL. DIT KOMT WAARSCHIJNLIJK DOORDAT HIJ ALS KUNSTENAAR JARENLANG OLIEVERFDAMPEN EN TERPENTIJNOLIE HEEFT INGEADEMD. DAAR WERKT HIJ NU NIET MEER MEE. HIJ IS BIJ KEEL- NEUS- EN OORARTSEN GEWEEST EN HEEFT VERSCHILLENDE ALTERNATIEVE BEHANDELINGEN GEPROBEERD, WAARONDER HOMEOPATHIE, ACUPUNCTUUR EN ELEKTRISCHE GENTHERAPIE, MAAR ZE HEBBEN ALLEMAAL NIETS GEHOLPEN. WEET U EEN BEHANDELING DIE MISSCHIEN WEL HELPT?
CE, via e-mail.
Ons reukvermogen neemt over het algemeen af naarmate we ouder worden en stoornissen van het olfactorisch systeem komen vaker voor dan we denken. Volgens het Amerikaanse National Institute on Deafness and Other Communication Disorders komen elk jaar ruim 200.000 mensen bij de dokter vanwege het verlies van hun reukzin of aanverwante problemen. Anosmie – de medische term voor het onvermogen te ruiken – heeft niet alleen aanzienlijk ondermijnende effecten op de kwaliteit van leven, maar brengt ook risico’s met zich mee. Zo is een anosmisch persoon niet in staat brand te ruiken, of een gaslek, zure drank of rottend voedsel, wat tot voedselvergiftiging kan leiden.
Het verlies van reukzin gaat vaak gepaard met verminderde smaakzin. De smaakzin van uw echtgenoot lijkt nog intact, omdat hij nog in staat is de verschillende soorten voedsel te onderscheiden (zoet, zuur, pittig). Wat verward kan worden met de smaak van voedsel is het aroma, dat bepaald wordt door de karakteristieke geur. Het is belangrijk precies de oorzaak van de anosmie van uw echtgenoot te achterhalen, omdat de uitkomst daarvan afhangt.
De meest voorkomende oorzaak van anosmie is een fysieke obstructie (zoals een zwelling of een ontsteking) van de luchtwegen door intranasale poliepen, chronische sinusitis of allergische rhinitis. Deze aandoeningen kun je oplopen door allergieën die op hun beurt met gevoeligheid voor chemische stoffen gepaard kunnen gaan. Allergiespecialist dr. John Mansfield heeft veel patiënten behandeld die hun reuk- of smaakzin om een van deze redenen waren verloren.
Als anosmie gepaard gaat met een rhinitis (loopneus) die het hele jaar door optreedt, dan wordt deze bijna altijd veroorzaakt door een allergie, zegt hij, en wel voor stof, huismijt, schimmels, voedsel, chemische stoffen of zwammen. Het kan zijn dat de langdurige beschadiging door chemische stoffen de allergie voor een bepaalde stof heeft verergerd en dat het niet om de verfproducten zelf gaat.
Heeft uw echtgenoot geen last van een loopneus en is het verlies van zijn reukzin inderdaad te wijten aan chemische gevoeligheid, dan hoeven zijn symptomen niet per se het gevolg te zijn van permanente schade. Ze kunnen ook optreden door voortdurende blootstelling aan de chemische stof in kwestie. Vergeet niet dat olieverf en terpentine, net als parfums, formaldehyde, fenol en benzine, van gas en olie afkomstige koolwaterstoffen zijn. Waarschijnlijk wordt uw echtgenoot daaraan blootgesteld via de centrale verwarming en/of het fornuis op olie of gas, of door een bepaald soort tapijt of spaanplaat (formaldehyde), zachte plastics (fenol) en benzine, of via geuren en toiletartikelen (parfums).
Wanneer we zo nu en dan aan deze koolwaterstoffen worden blootgesteld, krijgen we over het algemeen geen symptomen. Bij voortdurende blootstelling daarentegen wel. Dr. Mansfield stelt voor een meetapparaat aan te schaffen om het stikstofmonoxidegehalte in de lucht binnenshuis te meten. Dan kunt u zien of deze misschien heel hoog zijn door uw fornuis of centrale verwarming. Of wacht tot het wat warmer wordt, sluit dan uw gasapparaten af en zet een week lang alle ramen open. Kijk dan eens of het beter gaat met uw man. Nog een mogelijkheid is een huidtest te laten doen op gevoeligheid voor gas, benzine, diesel, fenol of formaldehyde.
Blijkt uw echtgenoot gevoelig voor koolwaterstof, dan kunt u het best uw gasfornuis door een elektrisch fornuis vervangen en uw cv op gas – als dat kan –naar buiten verplaatsen om deze een neutralisatie- of desensibilisatieprogramma te laten ondergaan. U zou toiletartikelen met dergelijke chemicaliën ook moeten vermijden. Volgens dr. Jean Monro, deskundige op het gebied van chemische gevoeligheid en verbonden aan het Britse Breakspear Hospital, hebben mensen met allergieën – ook degenen die hun reukzin kwijt zijn – vaak zinkgebrek. ‘Meer zink kan de allergie verminderen en het probleem verlichten,’ zegt ze. Het is ook bewezen dat zink van belang is om zowel reuk- als smaakzin te behouden.1
1 Ann Intern Med, 1983; 99: 227-39