Jaarlijks ondergaan een half miljoen Amerikanen bij lagerugklachten een operatie. Dat kost de VS bij elkaar meer dan 11 miljard dollar (10 miljard euro).
Het merendeel van deze operaties is vanwege een hernia. Een hernia is een uitstulping van de zachte binnenkant van een tussenwervelschijf. Een andere aandoening waarvoor veel mensen op de operatietafel belanden, is een stenose in het wervelkanaal, veroorzaakt door artrose of een hernia. Een stenose is een vernauwing, waardoor het ruggenmerg of de zenuwen die zich naar de verschillende delen van het lichaam vertakken, bekneld raken. Dat veroorzaakt pijn, tintelingen of een verdoofd gevoel in je armen of benen, afhankelijk van de plek waar de zenuw bekneld zit.
Door onze sedentaire leefstijl, met veel zitten en liggen, krijgt 10 procent van de mensen last van beknelde zenuwen, vooral mensen boven de 50.De meest voorkomende ingreep bij een beknelde ruggenmergzenuw in de onderrug is een laminectomie. Daarbij verwijdert de chirurg een of meer wervelbogen of verdikte banden en overtollig botweefsel, zodat de zenuwwortels weer ruimte krijgen.
Daarnaast is er nog een scala aan meer ingrijpende oplossingen: vervanging van een tussenwervelschijf (prothese), spinale fusie (waarbij twee wervels operatief aan elkaar worden vastgemaakt), of zelfs verwijdering van stukken wervel of zenuw. Maar zelfs chirurgen geven eerlijk toe dat de wervelkolom een gebied in je lichaam is waar een operatie het laatste redmiddel moet zijn. Bij veel patiënten lopen lagerugklachten uit op het Failed Back Surgery Syndrome (FBSS). Dit betekent dat ze aanhoudende pijn hebben en dat er niets meer is wat artsen voor hen kunnen doen.
De Schotse wetenschapper en orthopedisch chirurg Gordon Waddell schatte ooit dat slechts bij 1 procent van de patiënten met lagerugpijn een operatie echt succesvol is en dat bij de andere 99 procent de operaties dus niet helemaal slagen. Vaak maakt de ingreep dat mensen verder achteruitgaan en een ingreep ‘laat nogal eens meer ravage bij mensen achter dan welke andere soort operatie dan ook’.
Neem hernia’s. Uit een grote literatuurstudie van het internationale Cochrane-netwerk blijkt dat, behalve een klein voordeel bij het chirurgisch verwijderen van een tussenwervelschijf of een deel daarvan, de positieve of negatieve effecten ‘onduidelijk’ waren. Een aantal patiënten kreeg zijn klachten terug en had opnieuw een operatie nodig. Ook operaties bij beknelde ruggenmergzenuwen gaven geen duidelijkheid. Onderzoekers zochten in de Cochrane-database naar alle grote studies waarin een operatie bij deze aandoening werd vergeleken met een niet-chirurgische behandeling. Ze ontdekten dat een operatie weinig zin had, en dat bovendien bijna een kwart van de patiënten die ervoor koos onder het mes te gaan, last kreeg van complicaties.
Het bewijs voor spinale fusie was belastend. Een studie uit 2010 keek naar bijna 1500 patiënten met slijtage van de tussenwervelschijf, een hernia of beknelde zenuwen die daaraan geopereerd waren. Een derde van hen had na de operatie complicaties, meer dan een tiende was blijvend invalide en meer dan een kwart had opnieuw een operatie nodig. Ook was het duidelijk dat de operaties veelal niet resulteerden in minder pijn, want driekwart van de patiënten had na zijn operatie nog opiaten nodig. Slechts ongeveer een kwart van de mensen kon weer aan het werk. Bij patiënten die geen operatie kregen, was dit twee derde. Dat waren de succespercentages waarmee Sally Lansdale het moest doen, toen haar rugpijn steeds erger werd. Ze had al rugpijn sinds haar jeugd, maar na een aantal ongelukken kreeg ze een hernia en nam de pijn toe.
De pijn werd zelfs onverdraaglijk, maar omdat ze osteopaat was, had ze met eigen ogen de rampzalige resultaten van veel rugoperaties gezien. Sally hoorde van een vrij nieuwe behandeling: intervertebral differential dynamics (IDD), de 21ste-eeuwse versie van tractie. Ze besloot een poging te wagen. Nadat ze een aantal behandelingen had ondergaan, verdwenen haar klachten en die zijn nooit meer teruggekomen.
IDD staat op een lijst met behandelingen van hernia en beknelde zenuwen die weinig risico’s hebben, minder invasief zijn en succesvoller dan operaties of behandelingen zoals injecties met plaatjesrijk plasma (PRP), ozonen stamceltherapie. Kijk of deze innovatieve techniek iets voor je is, voordat je in de teleurstellende statistieken van niet-geslaagde rugoperaties belandt.