Even slikken bij de vijfsecondenregel voor eten van de grond

Niemand weet hoe de vijfsecondenregel voor eten van de grond is ontstaan, maar nieuw onderzoek duidt erop dat als voedsel eenmaal op de grond is gevallen, het weggegooid zou moeten worden.
U weet toch dat u vijf seconden hebt om voedsel dat op de grond gevallen is op te rapen en op te eten voordat er bacteriën op komen? Dat is tenslotte de ‘veilige’ tijdsduur, dat hoor je overal.
Maar waarschijnlijk is dat ook weer zo’n fabeltje, al hangt het er wel van af waar het voedsel viel en om welk voedsel het ging.
Sommige etenswaren trekken meteen wanneer ze de grond raken bacteriën aan, zo is vastgesteld door een onderzoeker aan de Rutgers-universiteit in New Jersey. Voedingswetenschapper Donald Schaffner kwam erachter dat de hoeveelheid vocht in voedsel, de plek waar het eten valt en de tijd dat het op de grond ligt voordat het opgeraapt wordt, allemaal een rol kunnen spelen als je wilt vaststellen hoelang het duurt voordat besmetting optreedt.1
Schaffner onderzocht vier oppervlakken – roestvrij staal, keramische tegels, hout en tapijt – en vier verschillende etenswaren – watermeloen, brood, brood met boter en een gombeertje – en keek hoe het met de besmetting stond na minder dan een seconde, na vijf, dertig en ten slotte na driehonderd seconden. De oppervlakken waren droog, maar waren besmet met Enterobacter aerogenes, een ‘neefje’ van salmonella dat niet ziekteverwekkend is.
In totaal keken de onderzoekers naar 128 mogelijke combinaties van oppervlak, etenswaar en aantal seconden, en herhaalden die berekeningen twintig keer. Dat leverde 2560 metingen op. Ze ontdekten dat de schijf watermeloen vrijwel geheel besmet was na vijf seconden, terwijl het gombeertje de minste bacteriën had opgelopen. Maar of je dat dan nog steeds in je mond wilt stoppen?

Gevloerd eten: hoe ging het vroeger?
De Mongoolse heerser Dzjengis Khan (ca. 1162-1227) vertelde zijn soldaten dat ze voedsel ook als het vijf uur op de grond had gelegen nog veilig konden eten.
Maar in 2014 stelden onderzoekers aan de Aston-universiteit in het Verenigd Koninkrijk dat naar beneden bij naar maar enkele seconden. Zij meenden dat hoe korter eten op de grond lag, hoe minder kans er was dat er bacteriën op zaten. En dat is ook wel logisch.
Uit een telefonische enquête onder duizend Amerikanen bleek dat de meesten het daarmee eens waren: 81 procent van de vrouwen en 64 procent van de mannen zeiden dat ze de vijfsecondenregel aanhielden.
‘We maken grapjes over de vijfsecondenregel, maar mensen doen alsof bacteriën de tijd nemen om iets wat op de grond is gevallen te bespringen,’ zegt psycholoog William Hallman aan Rutgers.
Nu weten we dat dat niet zo is.

Bryan Hubbard

[Literatuur]
1 Appl Environ Microbiol, 2016; AEM.01838-16

[Afbeelding]

30 seconden 100% besmetting
na 5 seconden
Watermeloen Brood Brood met boter Gombeertje